Promienice

Promienice
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Supergrupa

Rhizaria

Typ

Retaria

Podtyp

promienionóżki

Gromada

promienice

Nazwa systematyczna
Radiolaria
Müller, 1858
Różne gatunki promienic

Promienice, radiolarie łac. Radiolaria – gromada promienionóżek obejmująca kilka tysięcy gatunków, żyjących wyłącznie w planktonie mórz o pełnym zasoleniu, zasiedlając wszystkie warstwy wód do głębokości 5 tysięcy metrów. Nieliczne gatunki są nagie, pozostałe zaś posiadają szkielet – zbudowany z krzemionkowych igiełek, które łączą się w środku ciała, albo z płytek o różnym kształcie (tworzą pokłady radiolarytów) – okrywający ciało tych pierwotniaków. Stanowią składnik planktonu zwierzęcego, są cudzożywne i drapieżne. Mają wielkość około 0,2 mm. Wykazują właściwości fluorescencyjne.

Promienice dzielą się na dwa nadrzędy: Polycystina i Phaeodaria. Nadrząd Polycystina obejmuje dwa rzędy:

  • Spumellaria (€ – rec.): obejmuje formy o symetrii promienistej. Szkielet (krzemionkowy) jest najczęściej kulisty, elipsoidalny, dyskoidalny, niekiedy złożony z kilku osłonek zwanych sferami połączonych radialnymi słupkami, igłami lub beleczkami. Posiada wypustki cytoplazmatyczne (nibynóżki): aksopodia (długie) i filopodia (krótkie). Kolejne sfery mogą być także nałożone na siebie bezpośrednio bez dodatkowych struktur łączących. Najbardziej zewnętrzna sfera nosi nazwę kortykalnej, wszystkie wewnętrzne określa się jako modularne.
  • Nassellaria (T – rec.): Obejmuje formy o przestrzennej symetrii osiowej, zbudowane z kilku segmentów. Pierwszy, najmniejszy umieszczony na biegunie apikalnym zwany jest cefalis, zakończony igłą apikalną, drugi większy zwany thorax jest kształtu trapezoidalnego, trzeci segment to abdomen. Po nim następują w zmiennej ilości segmenty postabdominalne.

Promienice tworzą odmiany fenotypowe, tzn. takie które odzwierciedlają wpływ środowiska na budowę szkieletu. Znane są bierne, pionowe przemieszczania radiolarii w ciągu doby: w dzień od powierzchni morza w głąb na 200-3500 m, w nocy następuje powrót w kierunku powierzchni. Cykl pionowej migracji ma ścisły związek z zooksantellami.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Haeckel Spumellaria.jpg

See here for index to numbers

  1. Astrosphaera stellata (Haeckel) = Astrosphaera sp.?
  2. Hexancistra quadricuspis (Haeckel) = Hexancistra quadricuspis (Haeckel, 1887)
  3. Cannartidium mammiferum (Haeckel) = Didymocyrtis mammifera (Haeckel, 1887)
  4. Cannartidium mastophorum (Haeckel) = Artiscinae sp.?
  5. Cannartiscus amphiconiscus (Haeckel) = Cannartus violina Haeckel, 1887?
  6. Cyphinus amphilophus (Haeckel) = Cyphinus amphilophus Haeckel, 1887
  7. Panartus diploconus (Haeckel) = Panartus diploconus Haeckel, 1887
  8. Peripanartus amphiconus (Haeckel) = Peripanartus amphiconus Haeckel, 1887
  9. Panicium coronatum (Haeckel) = Panicium coronatum Haeckel, 1887
  10. Peripanicium amphicorona (Haeckel) = Peripanicium amphicorona Haeckel, 1887
  11. Trochodiscus stellaris (Haeckel) = Trochodiscus stellaris Haeckel, 1887
  12. Dicranastrum bifurcatum (Haeckel) = Tetracranastrum bifurcatum (Haeckel, 1887)
  13. Archidiscus pyloniscus (Haeckel) = Archidiscus sp.?
  14. Pylodiscus triangularis (Haeckel) = Hexapyle cf. dodecantha Haeckel, 1887
  15. Tholoma metallasson (Haeckel) = Cubotholus octoceras Haeckel, 1887?