Proporzec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

Proporzec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
Chorągiew Rzeczypospolitej według wzoru z 1927
Chorągiew Rzeczypospolitej według wzoru z 1919

Proporzec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – Zwierzchnika Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej – płat tkaniny barwy czerwonej z wizerunkiem orła państwowego pośrodku płata, w obramowaniu wężyka generalskiego. Stosunek szerokości proporca do jego długości wynosi 5:6. Stosunek wysokości orła do szerokości proporca wynosi 3:5.

Historia

25 sierpnia 1919 wprowadzono Chorągiew Rzeczypospolitej przysługującą Naczelnikowi Państwa[1]. Był to czerwony płat o proporcjach 8:5 z herbem Rzeczypospolitej pośrodku. Obecny Proporzec jest wzorowany na Chorągwi Rzeczypospolitej, ustanowionej 27 grudnia 1927[2]. Chorągiew była używana wyłącznie przez Prezydenta Rzeczypospolitej. Wyjątkową sytuacją był pogrzeb Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, kiedy chorągiew przykrywała jego trumnę. W 1939 chorągiew została wywieziona przez prezydenta Ignacego Mościckiego do Londynu. Używana była przez Prezydentów RP na Uchodźstwie w latach 1945–1990. Została przekazana 22 grudnia 1990 prezydentowi Lechowi Wałęsie przez Ryszarda Kaczorowskiego – ostatniego prezydenta na Uchodźstwie.

W PRL używana była flaga głowy państwa – wzorowana na Chorągwi Rzeczypospolitej z 1927, ale z orłem bez korony. Wprowadzona została bez żadnego aktu prawnego. Użyta została po raz pierwszy 15 lipca 1945 w czasie uroczystości na polu bitwy pod Grunwaldem. W czasie kadencji Bolesława Bieruta – prezydenta RP (1947–1952) powiewała nad jego siedzibą. Oficjalnie została zniesiona w 1955, ale później była używana przez premiera, a w latach 60. XX w. przez Przewodniczącego Rady Państwa.

Współczesność

Szczegóły dotyczące proporca – jako znaku marynarki wojennej – określiło zarządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 stycznia 1996 w sprawie szczegółowych zasad używania znaków Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustalenia innych znaków używanych w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Nowelizacja zarządzenia z dnia 14 grudnia 2005 (M.P. z 1996 r. nr 14, poz. 178) wprowadziła proporzec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – Zwierzchnika Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej jako znak używany w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Pierwszy raz proporzec został użyty 3 maja 2005 w trakcie uroczystości Święta Narodowego Trzeciego Maja na Placu Piłsudskiego – przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie

13 kwietnia 2010 roku proporcem przykryta została trumna tragicznie zmarłego prezydenta Lecha Kaczyńskiego, w czasie wystawienia jej w Sali Kolumnowej Pałacu Prezydenckiego. Także trumna byłego prezydenta na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego była przykryta proporcem.

Od 2016 roku w polskim życiu politycznym widoczne jest zintensyfikowanie szerszej dyskusji na temat przywrócenia Chorągwi Rzeczypospolitej jako jednego z symboli narodowych[3][4].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1919 r. nr 69, poz. 416).
  2. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz.U. z 1927 r. nr 115, poz. 980).
  3. W. Ferfecki: Prezydent Duda będzie miał własną flagę. Rzeczpospolita. [dostęp 2018-07-02].
  4. Należy nadmienić, że wcześniej podejmowano próby dyskusji nad przywróceniem Chorągwi jako symbolu narodowego w III Rzeczypospolitej, aczkolwiek nie miały one takiej skali jak dyskusja rozpoczęta w 2016 roku.

Media użyte na tej stronie

Herb Polski.svg
Uproszczony obraz godła Polski; oficjalne godło: Coat of arms of Poland-official.png
Pilsudski pogrzeb laweta.jpg
Zdjęcie z pogrzebu Józefa Piłsudskiego w maju 1935 roku. Podpis w oryginalnym źródle: Wskrzeszona Armja polska składa 17 maja 1935 ostatni hołd Wodzowi...
Presidential jack unknown soldier.jpg
(c) I, Kpalion, CC-BY-SA-3.0
Jack of the President of the Republic of Poland flying in front of the Tomb of the Unknown Soldier in Józef Piłsudski Square in Warsaw during a rehearsal before Consitution Day celebrations
Trumna Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Sali Kolumnowej Pałacu Prezydenckiego.jpg
Autor: Cezary Piwowarski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Trumna Prezydenta Lecha Kaczyńskiego wystawiona na widok publiczny w Sali Kolumnowej Pałacu Prezydenckiego w Warszawie
Trumna Ryszarda Kaczorowskiego 3.jpg
Autor: Cezary Piwowarski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Trumna Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego wystawiona w Belwederze
Banner of Poland.jpg
Chorągiew Rzeczypospolitej Polskiej, insygium władzy używane przez przedwojennych i emigracyjnych prezydentów RP. Obecnie eksponat na Zamku Królewskim w Warszawie.