Proskenion

Proskenion (gr. προσκήνιου – miejsce przed skene) w teatrze greckim podest przed skene, odpowiednik współczesnej sceny, pojawił się na przełomie V i IV w. p.n.e., a upowszechnił się w II w. p.n.e.

Aktorzy wraz z rozwojem teatru odłączyli się od chóru i przenieśli na proskenion, gdzie rozgrywali właściwą akcję sztuki, podczas gdy chór pozostał na orchestrze. W epoce hellenistycznej, ze względu na większą liczbę statystów na scenie, powiększono powierzchnię proskenionu, cofając boczne paraskeniony. Podniesiono także wysokość podestu, tak że musiano wchodzić nań po schodach; wyraźniej oddzieliło to chór od aktorów, ale też stworzyło miejsce pomiędzy orchestrą a proskenionem na powstanie hyposkenionu (to tu pojawiali się aktorzy odgrywający duchy i bóstwa podziemne).

Odpowiednikiem proskenionu w teatrze rzymskim było pulpitum. W rzymskich amfiteatrach nie funkcjonowała orchestra, a chór dołączył do aktorów na scenie.

Zobacz też

• proscenium

Bibliografia

• Lidia Winniczuk: Teatr w Grecji i Rzymie. W: Słownik kultury antycznej. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 574-583. ISBN 83-214-0406-5.
• Lidia Winniczuk: Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 523-534. ISBN 83-01-03113-1.