Proszówki
| Artykuł | 49°59′59″N 20°25′42″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°0'N, 20°26'E, 50°2'N, 20°24'E |
| - błąd | 2328 m |
| Odległość | 379 m |
| wieś | |
 Basen i lodowisko | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 2102[1] |
| Strefa numeracyjna | 14 |
| Kod pocztowy | 32-700[2] |
| Tablice rejestracyjne | KBC, KBA[3] |
| SIMC | 0812821 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Bochnia _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy wiejskiej Bochnia") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bocheńskiego  | |
 49°59′59″N 20°25′42″E/49,999722 20,428333 | |
Proszówki – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Bochnia[4]. Pod względem geograficznym znajdują się na Podgórzu Bocheńskim[5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Położenie
Miejscowość o powierzchni 5,3 km² granicząca od zachodu z Damienicami i Puszczą Niepołomicką, od północy z Baczkowem, a od południa z miastem Bochnią. Przez wieś przebiegają: droga powiatowa (nr 4301) z Bochni do Niepołomic oraz droga wojewódzka (nr 965) z Bochni do Zielonej. Gęstość zaludnienia Proszówek wynosi 352 osób/km².
Części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0999819 | Błonie | przysiółek |
| 0812838 | Dwór | część wsi |
| 0812844 | Kolonia | część wsi |
| 1000019 | Nowe Osiedle | przysiółek |
| 1000048 | Pod Lasem | przysiółek |
| 0812867 | Rajszula | część wsi |
| 0812873 | Rżyska | część wsi |
| 0812880 | Stara Wieś | część wsi |
Historia
Nazwa Proszówek pochodzi najprawdopodobniej od imienia Prosz, które używane było w średniowiecznej Polsce. Pierwsza wiadomość źródłowa pochodzi z 1388, kiedy część wsi należała do rodu Strzemieńczyków. W 1411 wieś posiadała prawo niemieckie. W XV i XVI w. miejscowość znajdowała się w rękach takich rodów szlacheckich, jak: Boszowscy, Otłuczoniowie, Kuroszowie, Zborowscy i Sudowie. W XVI w. Proszówki należały już do parafii Krzyżanowice. Spośród kolejnych właścicieli Proszówek wymienić należy Wojciecha Paszyca, towarzysza husarskiego i starostę horodeckiego (1736). Niektórzy z mieszkańców wsi brali udział w insurekcji kościuszkowskiej, a także zaciągali się do Legionów Polskich Jana Henryka Dąbrowskiego. Na przełomie XVIII i XIX w. wieś należała do Józefa Wielogłowskiego, a po jego śmierci do żony, Józefy z Badenich. Wychowywała ona w Proszówkach swojego wnuka, Walerego Wielogłowskiego, późniejszego pisarza, uczestnika powstania listopadowego i działacza społecznego. Opis dworu i wsi znaleźć można w jego opowieści pt. „Dom mojej babki”. W 1885 Proszówki wraz z miejscowym dworem zakupił Antoni Reubenbauer. Na początku XX w. wybudował nowy, murowany dwór, który przetrwał do dnia dzisiejszego. W 1900 założono pierwszą Szkołę Ludową, początkowo mieszczącą się w prywatnym mieszkaniu, ale od 1906 przeniesiono ją do nowego budynku o dwóch salach lekcyjnych. Pamiątką po rodzie Reubenbauerów jest ufundowana przez nich kapliczka stojąca na cmentarzu w Krzyżanowicach. W czasie II wojny światowej we dworze stacjonowali Niemcy. 25 sierpnia 1942 rozstrzelali około 500 Żydów z getta bocheńskiego. Zwłoki pogrzebano w pięciu zbiorowych mogiłach, które po wojnie uporządkowano i podpisano w językach polskim i hebrajskim. Podczas okupacji wielu mieszkańców wsi należało do oddziałów partyzanckich, działających na terenie Puszczy Niepołomickiej. 20 stycznia 1945 Proszówki zostały wyzwolone spod okupacji niemieckiej przez wkraczającą na tereny Bocheńszczyzny Armię Czerwoną.
Proszówki obecnie
W Proszówkach, w sąsiedztwie krytej pływalni mieści się budynek Szkoły Podstawowej z Oddziałami Sportowymi, która od 3 czerwca 2017 r. nosi imię ks. Józefa Skwiruta[7]. Od 2009 przy basenie działa także lodowisko. Miejscowość jest bazą wypadową do pieszych i rowerowych wycieczek po Puszczy Niepołomickiej. Od 2005 do 2012 r. odbywał się tu Festiwal Zespołów Rockowych („rock’Autostrada”), na którym oprócz młodych zespołów z całej Polski, występowały także takie formacje jak TSA, Lombard, Budka Suflera czy Oddział Zamknięty.
W 2012 roku rozpoczęto budowę kościoła (nieopodal szkoły w przysiółku „Rajszula”), gdzie niegdyś mieściło się kółko rolnicze. Zadanie budowy kościoła powierzono księdzu Stanisławowi Kani, który od 2 września 2018 r. został mianowany proboszczem nowo utworzonej parafii pw. Matki Bożej Pięknej Miłości w Proszówkach[8].
We wsi działa, również Klub Sportowy „Błyskawica Proszówki”, który został założony w 1953 roku i początkowo nosił nazwę „Proszowianka”. W 1963 nazwa została zmieniona na „Błyskawica”. Boisko znajduje się w pobliżu Puszczy Niepołomickiej.
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1034 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 30 kwietnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (Dz.U. z 2015 r. poz. 669)
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Szkoła Podstawowa z Oddziałami Sportowymi im. ks. Józefa Skwiruta w Proszówkach [dostęp 2020-12-17] (pol.).
- ↑ Erygowanie parafii - Parafia pw. Matki Bożej Pięknej Miłości w Proszówkach, „Parafia pw. Matki Bożej Pięknej Miłości w Proszówkach”, 2 września 2018 [dostęp 2018-10-20] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Proszówki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 66.
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Herb Gminy Bochnia został uchwalony Uchwałą Nr XX/259/05 Rady Gminy Bochnia z dnia 30 września 2005r.
Herb Proszówek