Proteusz (księżyc)
| ||
.jpg) Zdjęcie wykonane przez sondę Voyager 2, 25 sierpnia 1989 | ||
| Planeta | Neptun | |
| Odkrywca | Stephen Synnott, Voyager Imaging Team | |
| Data odkrycia | 16 czerwca 1989 | |
| Tymczasowe oznaczenie | S/1989 N1 | |
| Charakterystyka orbity | ||
| Półoś wielka | 117 646 km[1] | |
| Mimośród | 0,0005[1] | |
| Okres obiegu | 1,122 d[1] | |
| Prędkość orbitalna | 7,623 km/s | |
| Nachylenie do płaszczyzny Laplace’a | 0,075°[1] | |
| Długość węzła wstępującego | 315,131°[1] | |
| Argument perycentrum | 67,968°[1] | |
| Anomalia średnia | 250,938°[1] | |
| Własności fizyczne | ||
| Wymiary | 440×416×404 km[2] | |
| Objętość | 3,4 ± 0,4 ×107 km³ | |
| Masa | ~4,4 × 1019 kg | |
| Średnia gęstość | 1,3 g/cm³[3] | |
| Przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni | 0,06 m/s² | |
| Prędkość ucieczki | ~0,16 km/s | |
| Albedo | 0,096[3] | |
| Jasność obserwowana (z Ziemi) | 19,75m[3] | |
| Temperatura powierzchni | ~51 K | |
Proteusz (Neptun VIII) – drugi pod względem wielkości księżyc Neptuna, odkryty w 1989 roku przez Stephena Synotta, na podstawie fotografii wykonanych przez sondę Voyager 2. Jego nazwa pochodzi od mitologicznego bożka morskiego, który potrafił dowolnie zmieniać swój wygląd[4].
Charakterystyka
Naukowcy przypuszczają, że ze średnicą ok. 420 km, Proteusz jest największym obiektem jaki może być nieregularną bryłą. Gdyby był odrobinę większy, znalazłby się w stanie równowagi hydrostatycznej i własna grawitacja nadałaby mu kulisty kształt. Nieco mniejszy od niego satelita Saturna, Mimas, jest w równowadze hydrostatycznej ze względu na niższą gęstość.
Mimo że Proteusz jest większy od zaobserwowanej w 1949 roku Nereidy, nie został odkryty przez ziemskie teleskopy. Jednym z powodów jest znacznie mniejsza odległość od Neptuna, drugim zaś to, że jest to jeden z najciemniejszych obiektów w Układzie Słonecznym. Podobnie jak Febe (księżyc Saturna), odbija on zaledwie 6% padającego nań światła. Powierzchnia Proteusza jest gęsto pokryta kraterami i nie przejawia śladów jakiejkolwiek aktywności geologicznej[4]. Jedyny nazwany krater na jego powierzchni to Pharos.
Istnieje również podobnie nazwana planetoida, (9313) Protea.
Zobacz też
- Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym
- Księżyce Neptuna – zestawienie podstawowych danych
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Planetary Satellite Mean Orbital Parameters (ang.). Jet Propulsion Laboratory, 2013-08-23. [dostęp 2016-02-14].
- ↑ David R. Williams: Neptunian Satellite Fact Sheet (ang.). NASA, 2015-10-13. [dostęp 2016-02-14].
- ↑ a b c Planetary Satellite Physical Parameters (ang.). Jet Propulsion Laboratory, 2015-02-19. [dostęp 2016-02-14].
- ↑ a b Proteus (ang.). W: Solar System Exploration [on-line]. NASA. [dostęp 2018-12-23].
| wewnętrzne regularne (7) | |
|---|---|
| Tryton | |
| zewnętrzne nieregularne (6) |
_flatten_crop.jpg)
- Lista jest posortowana według średniej odległości od Neptuna. Największe księżyce mają nazwy pogrubione.
| Planety (☾ ∅) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Planety karłowate | |||||||||||||||||
| Małe ciała Układu Słonecznego |
| ||||||||||||||||
- Zobacz też
- powstanie i ewolucja Układu Słonecznego
- ciała niebieskie
- lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na
- Portal: Astronomia
- ciała niebieskie
Media użyte na tej stronie
This is a revised version of Solar_System_XXIX.png.
Proteus is the second largest moon of Neptune behind the mysterious Triton. Proteus was discovered only in 1989 by the Voyager 2 spacecraft. This is unusual since Neptune has a smaller moon - Nereid - which was discovered 33 years earlier from Earth. The reason Proteus was not discovered sooner is that its surface is very dark and it orbits much closer to Neptune. Proteus has an odd box-like shape and were it even slightly more massive, its own gravity would cause it to reform itself into a sphere.
Original NASA caption: This image of Neptune's satellite 1989N1 was obtained on Aug. 25, 1989 from a range of 146,000 kilometers (91,000 miles). The resolution is about 2.7 kilometers (1.7 miles) per line pair.
The satellite, seen here about half illuminated, has an average radius of some 200 kilometers (120 miles). It is dark (albedo 6 percent) and spectrally grey. Hints of crater-like forms and groove-like lineations can be discerned. The apparent graininess of the image is caused by the short exposure necessary to avoid significant smear.Uploader's notes: The original NASA/Cowart PNG image has been modified by flattening (combining layers), cropping and converting to JPEG format.
Original caption released with image:
Voyager 2 Narrow Angle Camera image of Neptune taken on August 20, 1989 as the spacecraft approached the planet for a flyby on August 25. The Great Dark Spot, flanked by cirrus clouds, is at center. A smaller dark storm, Dark Spot Jr., is rotating into view at bottom left. Additionally, a patch of white cirrus clouds to its north, named "Scooter" for its rapid motion relative to other features, is visible.
This image was constructed using orange, green and synthetic violet (50/50 blend of green filter and UV filter images) taken between 626 and 643 UT.
Image Credit: NASA / JPL / Voyager-ISS / Justin Cowart