Proteusz (mitologia)

Proteusz

Πρωτεύς

— bóg —
Inne imiona	Proteus
Występowanie	mitologia grecka
Siedziba	Faros
Teren kultu	starożytna Grecja
Rodzina
Ojciec	Posejdon
Matka	Tetyda

Proteusz (także Proteus, gr. Πρωτεύς Prōteús, łac. Proteus) – w mitologii greckiej bóstwo morskie, syn boga Posejdona i Tetydy. Jego imię najprawdopodobniej znaczy tyle, co „urodzony jako pierwszy” i należy on wraz z Nereuszem i z Forkosem do tak zwanych „starców morskich”.

Według Homera, Proteusz zazwyczaj mieszka na wysepce Faros, nieopodal Egiptu. W Odysei Proteusz ma zwyczaj wynurzania się z morza w południe, aby odpocząć w cieniu skał, otoczony przez trzodę fok Posejdona, którymi się opiekował.

Mit opowiada, że gdy ktoś potrzebował od niego jakieś informacji czy proroctwa, to właśnie o tej porze, należało go złapać mocno i nie puszczać dopóki nie był skłonny do udzielenia odpowiedzi.

Proteusz miał dar przepowiadania przyszłości i zdolność zmieniania swej postaci, stąd wyrażenie „kształt proteuszowy”. W Odysei Proteusz jest ojcem Idotei.

Bibliografia

• Attilio Scuderi: Il paradosso di Proteo. Storia di una rappresentazione culturale da Omero al postumano. Rzym: Carocci, 2012, seria: Lingue e letterature n.147.