Prozor (herb książęcy)

Prozor
Ilustracja
Herb Prozor
Typ herbuksiążęcy
Alternatywne nazwyProzor I

Prozor (Prozor I[1]) – polski herb książęcy. Herb własny rodziny Prozorów[1].

Opis herbu

Opis historyczny

Juliusz Ostrowski blazonuje herb następująco[1]:

Na tarczy dwudzielnej w polu I czerwonem — pół orła białego, w II błękitnem — trzy złote sześciopromienne gwiazdy jedna pod drugą. Nad tarczą mitra.

Juliusz Karol Ostrowski, Księga herbowa rodów polskich

Seweryn Uruski natomiast[2]:

Tarcza w podłuż przedzielona: w prawej części niebieskiej trzy gwiazdy jedna nad drugą, w lewej pół orła, trzymającego w dziobie pierścień; na tarczy mitra książęca.

Seweryn Uruski, Herby szlachty polskiej, T. XIV

Opis współczesny

Opis skonstruowany współcześnie brzmi następująco[a]:

Na tarczy o polu dwudzielnym; w I polu czerwonym pół orła białego; w II polu błękitnym trzy złote sześciopromienne gwiazdy ułożone jedna nad drugą.

Całość otacza płaszcz heraldyczny, podbity gronostajem.

Płaszcz zwieńcza mitra książęca.

Geneza

Według Juliusza Ostrowskiego, herbownymi Prozoru był ród Prozorów osiadły w XVII w. na terenie ówczesnego województwa trockiego. Członkowie rodu rościli prawo do pochodzenia od rosyjskich książąt prorozowskich. Nie znaleziono jednak wzmianki o wyjeździe z Rosji kogokolwiek z Prozorów[1][3].

Herbowni

Informacje na temat herbownych w artykule sporządzone zostały na podstawie wiarygodnych źródeł, zwłaszcza klasycznych i współczesnych herbarzy. Należy jednak zwrócić uwagę na częste zjawisko przypisywania rodom szlacheckim niewłaściwych herbów, szczególnie nasilone w czasie legitymacji szlachectwa przed zaborczymi heroldiami, co zostało następnie utrwalone w wydawanych kolejno herbarzach. Identyczność nazwiska nie musi oznaczać przynależności do danego rodu herbowego. Przynależność taką mogą bezspornie ustalić wyłącznie badania genealogiczne.

Pełne listy herbownych nie są dziś możliwe do odtworzenia, także ze względu na zniszczenie i zaginięcie wielu akt i dokumentów w czasie II wojny światowej (m.in. w czasie powstania warszawskiego w 1944 spłonęło ponad 90% zasobu Archiwum Głównego w Warszawie, gdzie przechowywana była większość dokumentów staropolskich)[4]. Nazwisko znajdujące się w artykule pochodzi z Herbarza polskiego, Tadeusza Gajla[5]. Występowanie danego nazwiska w artykule nie musi oznaczać, że konkretna rodzina pieczętowała się herbem Prozor. Często te same nazwiska są własnością wielu rodzin reprezentujących wszystkie stany dawnej Rzeczypospolitej, tj. chłopów, mieszczan, szlachtę. Herb Prozor jest herbem własnym, wiec do jego używania uprawniona jest zaledwie jedna rodzina[6]:

Prozor

Tadeusz Gajl, Herbarz Polski

Znani herbowni

Odmiany herbu

Prozor II – należący do członków rodu Jackowskich w winnickiem[1].

Na tarczy dwudzielnej w polu prawem — trzy kamienie jeden pod drugim, w lewem zaś pół orła.

Juliusz Karol Ostrowski, Księga herbowa rodów polskich

Prozor III – odmiana opisana w rękopisie witebskiego ziemianina Iwana Chrzczona[1].

Na tarczy dwudzielnej w polu prawem — pół orła, w lewem zaś — trzy kamienie jeden pod drugim,

Juliusz Karol Ostrowski, Księga herbowa rodów polskich

Zobacz też

Uwagi

  1. Opis współczesny jest skonstruowany zgodnie z obecnymi zasadami heraldyki. Zobacz: Blazonowanie.

Przypisy

  1. a b c d e f Ostrowski 1906 ↓, s. 286.
  2. a b c d e Uruski 1917 ↓, s. 365–366.
  3. Niesiecki 1841 ↓, s. 506.
  4. Dzieje zasobu ↓, Linki zewnętrzne.
  5. Gajl 2007 ↓, Bibliografia.
  6. Gajl ↓, Linki zewnętrzne.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Herb Szablon.svg
Autor: Zirguezi, Licencja: CC0
Generic Coat of arm
POL COA Prozor I.png
Autor: Ta grafika została stworzona za pomocą Adobe Photoshop przez Guccee (Guccee)., Licencja: CC BY-SA 4.0
Herb Prozor