Prusy (kraj związkowy)
| |||||
| Dewiza: (niem.) Gott mit uns (od 1933) (Bóg z nami) | |||||
 | |||||
| Konstytucja | Konstytucja Prus | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Język urzędowy | |||||
| Stolica | |||||
| Ustrój polityczny | |||||
| Typ państwa | |||||
| Głowa państwa | Reichsstatthalter Prus Hermann Göring | ||||
| Szef rządu | |||||
| Powierzchnia • całkowita |
| ||||
| Liczba ludności (1925) • całkowita • gęstość zaludnienia • narody i grupy etniczne | |||||
| Data powstania | 9 listopada 1918 | ||||
| Data likwidacji | 25 lutego 1947 | ||||
Wolne Państwo Prusy (niem. Freistaat Preußen) – niemiecki kraj związkowy powstały po upadku Królestwa Prus i Cesarstwa Niemieckiego.
Historia
Na mocy tzw. konstytucji weimarskiej z 1919 roku Prusy utrzymały dominującą pozycję w tzw. Republice Weimarskiej, ich udział w powierzchni wynosił 62%, powodowało to, że ustrój federalny pozostawał faktycznie fikcją[1]. Zdawano sobie z tego sprawę, Zgromadzenie Narodowe rozważało projekt rozwiązania Prus i ustanowienia kilku innych krajów związkowych (autorstwa prof. Hugo Preussa)[2].
W 1920 roku uchwalono pruską konstytucję, na mocy której zachowały własny rząd i szeroki zakres samodzielności wewnętrznej. W lipcu 1932 rząd kanclerza Rzeszy Franza von Papena naruszając konstytucję wprowadził zarząd komisaryczny Prus, odsuwając od władzy rząd krajowy koalicji weimarskiej Otto Brauna zdominowany przez SPD[3]. Był to jeden z przełomowych momentów rozstrzygających o dojściu NSDAP do władzy w Niemczech pół roku później i upadku Republiki Weimarskiej.
Po dojściu do władzy Adolfa Hitlera, w następstwie unifikacji państwa niemieckiego (Gleichschaltung), Prusy w latach 1933–1935 utraciły odrębność i stały się częścią III Rzeszy.
Sojusznicza Rada Kontroli Niemiec uznała, że militaryzm i ekspansjonizm niemiecki jest historycznie związany z Prusami i formalnie zlikwidowała państwo pruskie uchwałą nr 46 z 25 lutego 1947 roku[4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Jerzy Krasuski: Historia Rzeszy Niemieckiej 1871–1945, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1985, s. 239.
- ↑ Jerzy Krasuski: Historia Rzeszy Niemieckiej 1871–1945, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1985, s. 240.
- ↑ Po wyborach do pruskiego Landtagu 24 kwietnia 1932 roku koalicja weimarska utraciła większość w Landtagu. Rząd Otto Brauna pozostawał jednak przy władzy wobec niemożności wyłonienia innej większości parlamentarnej. Opozycję w Landtagu Prus stanowiły Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników i Komunistyczna Partia Niemiec. NSDAP posiadało 162 a KPD 57 (łącznie 219) miejsc w Landtagu na ogólne 423 mandaty, pozostałe partie miały 204 mandaty. 20 lipca 1932 kanclerz Franz von Papen wydał dekret zwalniający gabinet pruski z urzędu z uzasadnieniem, że rząd nie jest w stanie zapewnić porządku i bezpieczeństwa w kraju. Pretekstem były starcia komunistów z SA w Altonie podczas których zginęło 18 osób. Komisarzem Rzeszy w Prusach został sam Franz von Papen, jego zastępcą, faktycznie sprawującym funkcję Komisarza w Prusach – Franz Bracht.
- ↑ Amtsblatt des Kontrollrats in Deutschland z 1947 r. Nr 14, s. 262.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Flag of the Free State of Prussia (1918–1933).
.svg)
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Coat of arms of the Free State of Prussia.
Coat of Arms of Prussia in the Nazi era adopted on October 2, 1933 which use was ended in 1935 with the dissolution of the Free State of Prussia and other constitutional states in Germany. Image based on picture found in Wappen Bilder Lexikon (Encyclopedia of Heraldry) by Ottfried Neubecker and Wilhelm Rentzmann.
Autor: User:52 Pickup, Licencja: CC BY-SA 2.5
The Free State of Prussia within Germany at the time of the Weimar Republic