Przecieszyn

Przecieszyn

wieś
Otwarcie boiska sportowego w Przecieszynie, 2017
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	oświęcimski
Gmina	Brzeszcze
Liczba ludności (2013)	1213
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	32-625[1]
Tablice rejestracyjne	KOS
SIMC	0213227
Położenie na mapie gminy Brzeszcze Przecieszyn
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Przecieszyn
Położenie na mapie województwa małopolskiego Przecieszyn
Położenie na mapie powiatu oświęcimskiego Przecieszyn
49°58′44″N 19°10′34″E/49,978889 19,176111

Przecieszyn – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie oświęcimskim, w gminie Brzeszcze.

Nazwa

Nazwa ma średniowieczny rodowód i notowana jest co najmniej od XV wieku. W historii przybierała wiele różnych form. W 1445 z Przetieszyna, 1447 Prziczesin, 1453 Przerzyszyn, 1468 z Przeczessina, 1470-80 Przeczeschyn, 1503 z Przetreszyna, 1529 Przeczyeschin, 1564 Przeczieszyn, 1581 Przeczieszin, 1700 Przeczesin, 1888 Przecieszyn, 1921 Przecieszyn, 1964 Przecieszyn. Nazwa pochodzi od nazwy osobowej Przeciesza i oznacza: ciasny, przyciasny z dodatkiem sufiksu -in^[2].

Integralne części wsi

Historia

W latach 1441–1445 właścicielem wsi był niejaki Gothardus^[5]. W dokumencie sprzedaży księstwa oświęcimskiego Koronie Polskiej przez Jana IV oświęcimskiego wystawionym 21 lutego 1457 miejscowość wymieniona została jako Przeceszyn^[6]. Nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Przeczeschyn wymienia w latach 1470–1480 Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis^[7].

Miejscowość była wsią szlachecką. W czasach Długosza należała do rodu Skidzińskich herbu Topór – Marka, Jana i Michała wywodzących się z sąsiedniego Skidzinia. Później była własnością pisarza ziemskiego zatorskiego Macieja Lubońskiego herbu Leszczyc^[8].

W 1564 roku wraz z całym księstwem oświęcimskim i zatorskim miejscowość leżała w Małopolsce w granicach Korony Królestwa Polskiego, znajdowała się w województwie krakowskim w powiecie śląskim. W 1581 roku znajdowały się w niej 2 łany kmiece, 5 zagród z rolą, 2 komorników i 1 rzemieślnik^[8].

Po unii lubelskiej w 1569 księstwo Oświęcimia i Zatora stało się częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów w granicach, której pozostawało do I rozbioru Polski w 1772^[9].

Po rozbiorach Polski wieś znalazła się w zaborze austriackim. W XIX wiecznym Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego miejscowość wymieniona jest w powiecie bialskim w Galicji. Według austriackiego spisu powszechnego pod koniec XIX wieku we wsi było 49 domów, w których mieszkało 305 mieszkańców^[8].

Po I wojnie światowej wieś znalazła się w granicach II RP. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku zajęta została przez wojska niemieckie i wcielono ją do III Rzeszy. We wsi funkcjonował polski ruch oporu. Mieszkańcy w czasie niemieckiej okupacji nieśli pomoc więźniom niemieckiego, nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz^[10].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego. Po reformie administracyjnej z 1999 roku wieś włączono w granice Małopolski.

Obiekty

We wsi ulokowana jest parafia pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. Jest także żwirownia „Przecieszyn” oraz klub sportowy LKS Przecieszyn, w którym grał Krzysztof Chrapek (obecnie BKS Stal Bielsko-Biała).

Znane osoby z Przecieszyna

We wsi mieszka była premier RP Beata Szydło.

Przypisy

Bibliografia

• Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. IX, P-Q. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2013, s. 284. ISBN 978-83-64007-04-0.
• Henryk Świebocki: Ludzie dobrej woli: księga pamięci mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej niosących pomoc więźniom KL Auschwitz. Warszawa: Wydawn. Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, 2005. ISBN 978-83-60210-01-7.

Linki zewnętrzne

• Przecieszyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 127 .