Przedmość

Artykuł

51°05′39″N 18°25′54″E

- błąd

39 m

WD

51°6'N, 18°26'E, 51°4'N, 18°27'E

- błąd

2312 m

Odległość

696 m

Przedmość
wieś
Ilustracja
Ulica Główna w Przedmościu
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

oleski

Gmina

Praszka

Liczba ludności (2022)

649[1]

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

46-320[2]

Tablice rejestracyjne

OOL

SIMC

0143389

Położenie na mapie gminy Praszka
Mapa konturowa gminy Praszka, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Przedmość”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Przedmość”
Położenie na mapie powiatu oleskiego
Mapa konturowa powiatu oleskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Przedmość”
Ziemia51°05′39″N 18°25′54″E/51,094167 18,431667
Strona internetowa

Przedmość (dawniej Przedmoście)[3][4]wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Praszka.

Historia

Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XV wieku. Wymieniona w dokumentach z 1444 i 1448 pod nazwą „Przedmoszcze”. Była wsią szlachecką[3].

Została odnotowana w historycznych dokumentach prawnych, własnościowych i podatkowych. W 1448 średniowieczne dokumenty odnotowały sprawę sądową o zwrot 500 grzywien, które Zygmunt Biel z Jaworzna pożyczył ojcu czterech Janów Długoszów z Grabowej pod zastaw Popowa i Przedmościa. W 1459 miała miejsce kolejna sprawa Jana i Mikołaja z Przedmościa. W 1467 Jan Długosz z Czernic sprzedał Przedmoście za 150 grzywien Janowi z P. W 1496 Barbara Białaszowa sprzedała młyn zbożowy we wsi pod fortalicją Janowi Stalowskiemu, podkomorzemu wieluńskiemu. W 1511 wieś płaciła arcybiskupstwu dziesięcinę z 1 łana osiadłego w wysokości 6 groszy. W 1552 leżała w powiecie wieluńskim w Koronie Królestwa Polskiego i była wsią opustoszałą[3].

Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim. Jako wieś, folwark i młyn leżące 16 wiorst od Wielunia w powiecie wieluńskim, gminie Praszka i parafii Ożarów wymienia ją XIX-wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. W 1888 wieś liczyła 56 domów i wraz z osiedlem Śmiałki liczyła 540 mieszkańców. W budynku młyna mieszkało 8 mieszkańców. Osiedle karczmarskie miało 2 domy i 9 mieszkańców. W folwarku stały 3 domy. W 1875 r. dobra przedmoskie składały się z folwarków Przedmoście i Kozioł oraz nomenklatury Śmiałka. Miały one w sumie 1314 morg rozległości. Folwark Przedmoście miał 300 morg gruntów ornych i ogrodów, 57 morg łąk, 22 morgi pastwisk, 751 morg lasu oraz 56 morg nieużytków – razem 1186 morg. Stało w nim 7 budynków murowanych i 16 z drewna. W uprawie stosowano płodozmian dziesięciopolowy. Folwark Kozioł liczył 118 morg gruntów ornych i ogrodów, 2 morgi łąk, 8 morg nieużytków – razem 128 morg. Stał w nim jeden murowany budynek oraz 4 z drewna. W uprawie stosowano płodozmian sześciopolowy[3][4].

W okresie międzywojennym wieś znajdowała się w II Rzeczypospolitej i leżała na linii granicznej pomiędzy państwem polskim a Niemcami. W miejscowości stacjonowała placówka Straży Celnej „Przedmoście”[5], a po reorganizacji placówka Straży Granicznej I linii „Przedmoście”[6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Przez miejscowość przepływa rzeka Prosna. Stanowi ona atrakcję dla amatorów wędkarstwa.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[7]:

  • cmentarz rzym.-kat., z 1920 r.
Budynek OSP w Przedmościu


Panoramiczny widok na cmentarz oraz pola
Panoramiczny widok na cmentarz oraz pola

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1058 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b c d Rosin 1963 ↓.
  4. a b Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. IX, hasło „Przedmoście” (3). nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1888. s. 138. [dostęp 2022-07-27].
  5. Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 165.
  6. Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 23. ISBN 83-87424-77-3.
  7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 83. [dostęp 2012-12-31].

Bibliografia

  • Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Przedmoście”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 138.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Olesno County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Olesno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.16 N
  • S: 50.60 N
  • W: 18.20 E
  • E: 18.72 E
OSP - Przedmość.JPG
Autor: Michał Franiasz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Budynek Ochotniczej Straży Pożarnej w Przedmościu
PanoramaPrzedmosc.jpg
Autor: Michał Franiasz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Panoramiczne zdjęcie na pola oraz cmentarz
Ulica Główna w Przedmościu.JPG
Autor: Michał Franiasz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ulica Główna w Przedmościu