Przedmość

Przedmość

wieś
Ulica Główna w Przedmościu
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	oleski
Gmina	Praszka
Liczba ludności (2022)	649[1]
Strefa numeracyjna	34
Kod pocztowy	46-320[2]
Tablice rejestracyjne	OOL
SIMC	0143389
Położenie na mapie gminy Praszka Przedmość
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Przedmość
Położenie na mapie województwa opolskiego Przedmość
Położenie na mapie powiatu oleskiego Przedmość
51°05′39″N 18°25′54″E/51,094167 18,431667
Strona internetowa

Przedmość (dawniej Przedmoście)^[3][4] – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Praszka.

Historia

Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XV wieku. Wymieniona w dokumentach z 1444 i 1448 pod nazwą „Przedmoszcze”. Była wsią szlachecką^[3].

Została odnotowana w historycznych dokumentach prawnych, własnościowych i podatkowych. W 1448 średniowieczne dokumenty odnotowały sprawę sądową o zwrot 500 grzywien, które Zygmunt Biel z Jaworzna pożyczył ojcu czterech Janów Długoszów z Grabowej pod zastaw Popowa i Przedmościa. W 1459 miała miejsce kolejna sprawa Jana i Mikołaja z Przedmościa. W 1467 Jan Długosz z Czernic sprzedał Przedmoście za 150 grzywien Janowi z P. W 1496 Barbara Białaszowa sprzedała młyn zbożowy we wsi pod fortalicją Janowi Stalowskiemu, podkomorzemu wieluńskiemu. W 1511 wieś płaciła arcybiskupstwu dziesięcinę z 1 łana osiadłego w wysokości 6 groszy. W 1552 leżała w powiecie wieluńskim w Koronie Królestwa Polskiego i była wsią opustoszałą^[3].

Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim. Jako wieś, folwark i młyn leżące 16 wiorst od Wielunia w powiecie wieluńskim, gminie Praszka i parafii Ożarów wymienia ją XIX-wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. W 1888 wieś liczyła 56 domów i wraz z osiedlem Śmiałki liczyła 540 mieszkańców. W budynku młyna mieszkało 8 mieszkańców. Osiedle karczmarskie miało 2 domy i 9 mieszkańców. W folwarku stały 3 domy. W 1875 r. dobra przedmoskie składały się z folwarków Przedmoście i Kozioł oraz nomenklatury Śmiałka. Miały one w sumie 1314 morg rozległości. Folwark Przedmoście miał 300 morg gruntów ornych i ogrodów, 57 morg łąk, 22 morgi pastwisk, 751 morg lasu oraz 56 morg nieużytków – razem 1186 morg. Stało w nim 7 budynków murowanych i 16 z drewna. W uprawie stosowano płodozmian dziesięciopolowy. Folwark Kozioł liczył 118 morg gruntów ornych i ogrodów, 2 morgi łąk, 8 morg nieużytków – razem 128 morg. Stał w nim jeden murowany budynek oraz 4 z drewna. W uprawie stosowano płodozmian sześciopolowy^[3][4].

W okresie międzywojennym wieś znajdowała się w II Rzeczypospolitej i leżała na linii granicznej pomiędzy państwem polskim a Niemcami. W miejscowości stacjonowała placówka Straży Celnej „Przedmoście”^[5], a po reorganizacji placówka Straży Granicznej I linii „Przedmoście”^[6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Przez miejscowość przepływa rzeka Prosna. Stanowi ona atrakcję dla amatorów wędkarstwa.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest^[7]:

• cmentarz rzym.-kat., z 1920 r.

Budynek OSP w Przedmościu

Panoramiczny widok na cmentarz oraz pola

Przypisy

Bibliografia

• Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Przedmoście”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 138.

Linki zewnętrzne

• Przedmość jako Przedmoście w „Słowniku historyczno-geograficznym ziemi wieluńskiej w średniowieczu”
• Przedmoście, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 138 .