Przekop Szczytnicki

Przekop Szczytnicki

stanowisko dolne Śluzy Szczytniki
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Lata budowy

18921897

Początek
Akwen

Górna Odra we Wrocławiu

Miejsce

Wrocław: SiedlecPlac Grunwaldzki

Koniec
Akwen

Stara Odra

Miejsce

Wrocław: Plac GrunwaldzkiDąbie

Typ kanału

żeglugowy

Śluzy

Śluza Szczytniki

brak współrzędnych

Przekop Szczytnickikanał wodny (przekop) we Wrocławskim Węźle Wodnym, wybudowany w ramach realizacji inwestycji hydrotechnicznej – budowy nowej drogi wodnej przez Wrocław. Jest on, wraz z odcinkiem Starej Odry i Kanałem Miejskim, elementem drogi wodnej Wrocławski Szlak Miejski[1] (Szlak żeglugowy śródmiejski[2], Droga Wielkiej Żeglugi[3]). Równolegle do kanału, przebiega Wybrzeże Stanisława Wyspiańskiego. Początek kanału znajduje się w 250 km biegu rzeki Odry[2].

Obecny kształt tego kanału jest wynikiem inwestycji hydrotechnicznej prowadzonej we Wrocławiu, w ramach przebudowy drogi wodnej na Odrze prowadzącej do i przez miasto, ale z pominięciem centrum miasta i Śródmiejskiego Węzła Wodnego. Inwestycja ta była przeprowadzona w latach 1892-1897 i polegała na budowie nowego szlaku żeglugowego, głównie pod kątem możliwości przewozu drogą wodną materiałów masowych[3][4], szczególności węgla z Górnego Śląska. W tym celu, częściowo istniejącym wcześniej korytem, służącym do odprowadzenia wód wezbraniowych i powodziowych[a], a częściowo nowym Kanałem Miejskim przeprowadzono nową drogę wodną[3][5][6][4]. Budowa tego przekopu wykreowała powstanie Wyspy Szczytnickiej[7]. Stanowi ona część Stopnia Wodnego Szczytniki, rozdzielając Jaz Szczytniki i Śluzę Szczytniki.

Przebieg

Przebieg Przekopu Szczytnickiego jest następujący:

  • początek – Górna Odra Wrocławska
  • Śluza Szczytniki, początek 0+250 m kanału Przekop Szczytnicki[8]
  • koniec – Stara Odra[b].

Użytkowanie i znaczenie

Obecnie ten szlak żeglugowy nie ma większego znaczenia transportowego. Długość śluz (Szczytniki – 44,2 m, Miejskiej[c] – 48 m[2], lub 55,80 m[4]), jest zdecydowanie za mała w stosunku do współczesnych standardów. Żegluga transportowa odbywa się przez Kanał Żeglugowy, odcinkiem Starej Odry i Kanał Różanka. Natomiast szlak ten wykorzystany jest do celów turystycznych i rekreacyjnych. Między innymi z Przystani Zwierzynieckiej prowadzone są rejsy przez Przekop Szczytnicki do centrum miasta lub Górną Odrą Wrocławską w kierunku Wyspy Opatowickiej. Awanport górny śluzy na Przekopie Szczytnickim służy jako przystań i zimowisko dla jednostek pływających. W pobliżu kanału znajduje się Politechnika Wrocławska, a także Klub Studencki TAWERNA[d][9].

Ujście przekopu do Starej Odry

Zobacz też

Uwagi

  1. poprzez przekopy wykonane w XVI wieku
  2. przy akwenie połączonego Przekopu Szczytnickiego i Starej Odry, na przeciwległym brzegu, znajduje się Przystań Zwierzyniecka
  3. położonej na Kanale Miejskim – dalszym odcinku tego szlaku wodnego
  4. Wybrzeże Wyspiańskiego 40, Wrocław

Przypisy

  1. www.atrakcje-wroclawia.pl.tl – Zabytki przy Odrze, rzeka Odra we Wrocławiu (dostęp 2009-11-23)
  2. a b c Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu: WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE – Studium zagospodarowania przestrzennego pasma Odry - Diagnoza stanu. wbu.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. (dostęp 2009-11-23)
  3. a b c www.rekreacja.wroc.pl – Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego (dostęp 2009-11-23)
  4. a b c wrosystem.um.wroc.pl: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław 2007, Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego, (dostęp 2009-11-23)
  5. www.wroclaw.pl – Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego (dostęp 2009-11-23)
  6. Wrocławski Węzeł Wodny – Historia. 2wrzdh.ins.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-07)]. (dostęp 2009-11-23)
  7. www.rekreacja.wroc.pl. rekreacja.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-08)]. (dostęp 2009-11-23)
  8. WATER SERVICE, Spółka z.o.o. – ŚLUZA SZCZYTNIKI. waterservice-pl.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-09)]. (dostęp 2009-11-23)
  9. Klub Studencki TAWERNA (dostęp 2009-11-23)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie