Przemek I opawski

Przemek I opawski
książę opawski
(do ok. 1381 współrządy z bratem Wacławem)
Okres

od 1377
do 1433

Poprzednik

podział księstwa opawsko-raciborskiego

Następca

Wacław II opawski
Mikołaj IV opawski
Wilhelm I opawski
Ernest I opawski
Przemek II opawski

książę głubczycki
Okres

od 1394
do ok. 1420

Poprzednik

Konrad II oleśnicki

Następca

Wacław II opawski

Dane biograficzne
Dynastia

Przemyślidzi

Data urodzenia

ok. 1365

Data śmierci

28 września 1433

Ojciec

Mikołaj II opawski

Matka

Juta Niemodlińska

Żona

Anna von Lutzke
od ok. 1395
do 1405

Żona

Katarzyna Ziębicka
od ok. 1405
do 23 kwietnia 1422

Żona

Helena
od ok. 1425
do 1433

Przemek (Przemysław) I opawski (ur. ok. 1365, zm. 28 września 1433) – książę opawski, w latach 1377-ok. 1381 współrządca z bratem Wacławem nad częścią księstwa opawskiego, potem samodzielnie, 1383-1394 utrata Hradca nad Morawicą, od 1394 do ok. 1420 w Głubczycach.

Przemek był najmłodszym synem księcia opawskiego i raciborskiego Mikołaja II i jego trzeciej małżonki Juty Niemodlińskiej.

Urodził się ok. 1365, a więc zapewne na krótko przed śmiercią ojca, wkrótce potem znalazł się więc pod opieką starszych braci i matki. Rządy w księstwie opawskim, objął początkowo razem z bratem Wacławem po osiągnięciu wieku uznawanego wówczas za dostateczny do sprawowania władzy tj. minimum 12 lat, co nastąpiło najpóźniej w 1377.

Około 1381 wobec bezpotomnej śmierci brata Wacława Przemek objął samodzielne rządy nad księstwem. Wkrótce popadł też w tarapaty finansowe, które zmusiły go do zastawienia Vokowi i Lackowi z Kravař zamku Hradca nad Morawicą z okręgiem. W 1383 Władysław Opolczyk kupił od Przemka okolice Sośnicowic i Prudnika wraz z zamkiem Gryżów w Piorunkowicach[1]. Hradec książę wykupił dopiero w 1394. W tym też roku w związku ze śmiercią drugiego z braci – Mikołaja III Przemek dołączył do swoich włości również Głubczyce (musiał jednak przed tym spłacić długi Mikołaja względem książąt oleśnickich). W ten sposób książę na powrót zjednoczył ponad połowę posiadłości ojcowskich (bez Raciborza i Bruntalu).

Na początku XV w. Przemek zaangażował się w wojnę domową w Czechach stojąc wiernie przy królu Wacławie IV (wierność Luksemburgom potwierdzona została m.in. na zjeździe we Wrocławiu w 1402).

Również po wybuchu wojen husyckich Przemek stał wiernie przy kolejnym Luksemburgu Zygmuncie aktywnie go wspierając militarnie. Sytuacja diametralnie się zmieniła, kiedy w 1427 na Śląsk Opawski wtargnęły oddziały husyckie i wtedy Przemek nie chcąc stracić władztwa przyjął wraz z najstarszym synem Wacławem II wyznanie husyckie, zgadzając się na swobodny przemarsz ich wojsk przez terytorium księstwa.

W 1431 stolicę księstwa Przemka Opawę strawił gwałtowny pożar, który zniszczył większość miasta.

Przemek Opawski był trzykrotnie żonaty. Pierwszą jego małżonką od ok. 1395 była Anna von Lutzke (zm. 1405), z którą miał dwóch synów Wacława i Mikołaja późniejszych książąt opawskich. Drugą od ok. 1405 była Katarzyna Ziębicka (zm. 23 kwietnia 1422), z którą miał trzech synów – Wilhelma, Ernesta i Przemka II, oraz dwie córki Agnieszkę (zm. ok. 1440, a wydaną za Jana z Kravaře, a po jego śmierci za Jerzego ze Sternberka) i Jutę (zm. 1445, wydaną za Jerzego II hr. St. Georg i Bosing). Wreszcie trzecią żoną była poślubiona ok. 1425 Helena pochodząca zapewne z Bośni (zm. 1435), z którą doczekał się dwóch córek – były to Katarzyna (zm. 1475, wydana za Jana Jicinskiego z Cimburka), oraz Jadwiga (zm. ok. 1500 opatka w klasztorze w Trzebnicy).

Na krótko przed śmiercią Przemek sporządził testament, w którym zalecił by księstwo nie ulegało dalszym podziałom, a młodsi jego synowie zostali podporządkowani najstarszemu Wacławowi.

Przemek Opawski zmarł 28 września 1433 w Opawie. Bardzo szybko okazało się, że ostatnia wola księcia pozostanie tylko na papierze.

Przypisy

  1. Maciej Woźny: Rycerstwo opolskie do połowy XV wieku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2020, s. 29. ISBN 978-83-226-3887-3.