Przerzeczyn-Zdrój

Artykuł

50°41′7″N 16°49′36″E

- błąd

39 m

WD

50°41'N, 16°49'E, 50°37'N, 16°52'E

- błąd

2318 m

Odległość

779 m

Przerzeczyn-Zdrój
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

dzierżoniowski

Gmina

Niemcza

Wysokość

240-265 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

598[1]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

58-231[2]

Tablice rejestracyjne

DDZ

SIMC

0853961

Położenie na mapie gminy Niemcza
Mapa konturowa gminy Niemcza, na dole znajduje się punkt z opisem „Przerzeczyn-Zdrój”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Przerzeczyn-Zdrój”
Położenie na mapie powiatu dzierżoniowskiego
Mapa konturowa powiatu dzierżoniowskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Przerzeczyn-Zdrój”
Ziemia50°41′07″N 16°49′36″E/50,685278 16,826667
Strona internetowa
(c) czernik.jerzy, CC BY 3.0
Kaplica rodziny von Pfeil (po lewej)

Przerzeczyn-Zdrój (niem. Bad Dirsdorf) – wieś uzdrowiskowa w południowo-zachodniej Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, w gminie Niemcza.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Demografia

Według danych z Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.), wieś liczyła 598 mieszkańców[1].

Historia

Pierwsza wzmianka o Przerzeczynie pochodzi z roku 1264 - ówczesna nazwa miejscowości brzmała Przyrzyce, co świadczy o słowiańskiej etymologii. W okresie kolonizacji niemieckiej zaczęto używać nazwy Bad Dirsdorf (do końca XIX wieku: Diersdorf), stosowanej do roku 1945. W roku 1802 we wsi odkryto dwa cenne źródła mineralne (siarczkowe i żelaziste), co spowodowało rozwój uzdrowiska. W latach 20. XX wieku powstał pierwszy zakład przyrodoleczniczy i kilka pensjonatów[3].

Nazwa

W roku 1946 wprowadzono urzędowo nazwę Przerzeczyn Zdrój, zastępując poprzednią niemiecką nazwę Bad Dirsdorf[4]. Nazwa z dywizem Przerzeczyn-Zdrój została zatwierdzona urzędowo przez MSWiA.

ZabytkisDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[5]:

  • kościół pom. pw. MB Częstochowskiej (parafia NMP Królowej Polski), gotycki (XIV-XVIII w.), częściowo zbarokizowany, z barokowym prezbiterium; na zewnątrz kościoła zachowanych pełnopostaciowych epitafiów szlacheckich - najstarsze z 1552 r.
  • kaplica z XVIII w.
  • zespół pałacowy z XVII-XIX w.:
    • pałac, z 1896 r.
    • park z XVII w., zmiany w pierwszej poł. XIX w.
inne
  • kaplica grobowa rodziny von Pfeil, wybudowana z kamienia, kryta dachem dwuspadowym. Nad wejściem herb rodziny i sentencja ich lebe und ihr sollt auch leben/ Ja żyję i ty też powinieneś żyć[6].

Uzdrowisko

Fragment uzdrowiska

Dla uzdrowiska Przerzeczyn-Zdrój określono następujące profile lecznicze: choroby ortopedyczno-urazowe, choroby reumatologiczne, choroby neurologiczne[7].

Na obszarze uzdrowiska znajdują się 3 źródła wody leczniczej, które mogą być wykorzystywane do leczenia. Należą do nich ujęcia:

  • Odwiert nr II – woda swoista (słabo zmineralizowana) 0,043%, radonowa, która zawiera siarkowodór, zasoby eksploatacyjne – 2,27 m³/h,
  • Odwiert nr VIII – woda swoista (słabo zmineralizowana) 0,055%, radonowa, aktualnie nie eksploatowany, zasoby eksploatacyjne – 2,4 m³/h,
  • Odwiert nr IX – woda swoista (słabo zmineralizowana) 0,048%, radonowa, zasoby eksploatacyjne 3,0 m³/h[8].

Właściwości lecznicze klimatu Przerzeczyna-Zdroju zostały potwierdzone w 2009 r. przez IGiPZ im. Stanisława Leszczyckiego PAN[9].

Uzdrowisko Przerzeczyn-Zdrój ma 4 sanatoria uzdrowiskowe („Akacja”, „Buk”, „Cis”, „Forsycja”) ze 170 miejscami, przychodnię uzdrowiskową oraz zakład przyrodoleczniczy w sanatorium „Akacja”. Ponadto w uzdrowisku znajduje się park zdrojowy o powierzchni 3 ha, basen rehabilitacyjny i ścieżki zdrowia[10]. Istnieje tu także klubokawiarnia i biblioteka dla kuracjuszy.

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czarny Ziębice – Lipa - Jasłówek - Krzelków - Zameczny Potok - Ciepłowody - Kawia Góra (Łysica) - Ruszkowice - Ostra Góra - Podlesie - Przerzeczyn-Zdrój - Grzybowiec - Piława Górna - Piława Dolna

szlak turystyczny niebieski Piława Górna - Ligota Mała - Przerzeczyn-Zdrój - Podlesie - Ruszkowice - Przełęcz nad Blotnicą[11]

Transport

Według stanu na luty 2018 r. miejscowość jest objęta siecią publicznej komunikacji autobusowej funkcjonującej na obszarze powiatu dzierżoniowskiego, organizowanej przez Zarząd Komunikacji Miejskiej w Bielawie[12].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1059 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk - przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 s. 123
  4. ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85)
  5. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 15. [dostęp 2012-09-04].
  6. ↑ Mauzoleum
  7. ↑ (§9. Statut Uzdrowiska Przerzeczyn-Zdrój) Uchwała Nr XXXVIII/224/10 Rady Miejskiej w Niemczy z dnia 29 stycznia 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Dolnośląskiego z 2010 r. Nr 60, poz. 923)
  8. ↑ (§11. Statut Uzdrowiska Przerzeczyn-Zdrój) Uchwała Nr XXXVIII/224/10 Rady Miejskiej w Niemczy z dnia 29 stycznia 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Dolnośląskiego z 2010 r. Nr 60, poz. 923)
  9. ↑ (§13. Statut Uzdrowiska Przerzeczyn-Zdrój) Uchwała Nr XXXVIII/224/10 Rady Miejskiej w Niemczy z dnia 29 stycznia 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Dolnośląskiego z 2010 r. Nr 60, poz. 923)
  10. ↑ (Załącznik Nr 1 do Statutu Uzdrowiska Przerzeczyn-Zdrój) Uchwała Nr XXXVIII/224/10 Rady Miejskiej w Niemczy z dnia 29 stycznia 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Dolnośląskiego z 2010 r. Nr 60, poz. 923)
  11. ↑ Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 22.02.2014
  12. ↑ serwis Zarządu Komunikacji Miejskiej w Bielawie. [dostęp 2018-02-03].
Gmina Niemcza
Miasto
Wsie

Herb gminy Niemcza

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
POL Szlak czarny.svg
Czarny szlak turystyczny.
POL Szlak niebieski.svg
Niebieski szlak turystyczny.
Przerzeczyn-zdr-08061109.jpg
Autor: Grzegorz W. Tężycki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przerzeczyn-Zdrój. Fragment uzdrowiska.
Przerzeczyn Zdrój cmentarz przy kościele N.M.P Królowej Polski - panoramio.jpg
(c) czernik.jerzy, CC BY 3.0
Przerzeczyn-Zdrój, cmentarz przy kościele N.M.P Królowej Polski
Virgin Mary Queen of Poland church in Przerzeczyn-Zdrój.jpg
Autor:
Camera2 mgx.svg

This photo was taken by Przemysław Jahr
Autorem zdjęcia jest Przemysław Jahr

Wykorzystując zdjęcie proszę podać jako autora:
Przemysław Jahr / Wikimedia Commons

, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Virgin Mary Queen of Poland church in Przerzeczyn-Zdrój.