Przerzutnik typu D
_Symbol.svg)
Przerzutnik typu D (od ang. data lub delay flip-flop) – jeden z podstawowych rodzajów przerzutników synchronicznych, nazywany układem opóźniającym[1]. Przerzutnik ten przepisuje stan wejścia informacyjnego D na wyjście Q[2]. Przepisanie informacji następuje tylko przy odpowiednim stanie wejścia zegarowego[2]. Z przerzutników typu D można zbudować najprostszy rejestr.
Typy synchronizacji przerzutnika typu D
Najczęściej stosowana jest synchronizacja zboczem zegara, czyli przejściem z jednego stanu logicznego do drugiego. Zbocze może być narastające (przejście z 0 na 1) lub opadające.
Innym rodzajem synchronizacji jest Latch (zatrzask, synchronizacja poziomem), który działa w ten sposób, że w czasie trwania na wejściu zegarowym jedynki logicznej (lub zera, przy synchronizacji poziomem niskim), wyjście Q powtarza stany podawane na wejście D. W momencie zmiany stanu zegara następuje "zatrzaśnięcie" przerzutnika i od tej chwili informacja na wyjściu Q, aż do następnego taktu zegarowego, pozostaje niezmienna.
Typowym zastosowaniem przerzutnika typu Latch jest zapamiętanie chwilowego stanu szyny danych w celu zobrazowania go na wyświetlaczu. Przerzutniki wyzwalane zboczem są bardziej odporne na zakłócenia ze względu na to, że zakłócenia od strony wejść informacyjnych mają wpływ na pracę przerzutnika jedynie w krótkim przedziale czasu (dla układów TTL serii 7400 rzędu kilkudziesięciu nanosekund)[3].
Oprócz synchronicznego wejścia typu D przerzutnik posiada często również asynchroniczne wejścia typu S (od ang. set) i R (od ang. reset). Służą one do ustawiania (S) i zerowania przerzutnika (R). Wejścia asynchroniczne mają większy priorytet od wejścia synchronicznego i działają również wtedy, gdy na wejście zegarowe nie jest podawany odpowiedni stan[4].
Przerzutnik D można stworzyć z przerzutnika typu JK. Na wejście J podaje się sygnał w postaci prostej, a na K w postaci zanegowanej[5][6]. 
Na bazie przerzutnika D można zbudować asynchroniczny przerzutnik typu T. W tym celu wystarczy połączyć wyjście Q z wejściem D. Wejście CLK traktujemy wtedy jako wejście informacyjne T[7]. 
Tabela przejść[8][9]
| D | Q(t) | Q(t+1) |
|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 |
| 0 | 1 | 0 |
| 1 | 0 | 1 |
| 1 | 1 | 1 |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wojciech Głocki: Układy cyfrowe. Wyd. 2. WSiP, 1998, s. 123. ISBN 83-02-06242-1. (pol.).
- ↑ a b Wojciech Głocki: Układy cyfrowe. Wyd. 2. WSiP, 1998, s. 122. ISBN 83-02-06242-1. (pol.).
- ↑ Układy scalone TTL serii UCY 7400 i ich zastosowanie, s. 52, wyd. WKiŁ Warszawa 1976
- ↑ Wojciech Głocki: Układy cyfrowe. Wyd. 2. WSiP, 1998, s. 129. ISBN 83-02-06242-1. (pol.).
- ↑ Wojciech Głocki: Układy cyfrowe. Wyd. 2. WSiP, 1998, s. 125. ISBN 83-02-06242-1. (pol.).
- ↑ Układy scalone TTL serii UCY 7400 i ich zastosowanie, s. 47, wyd. WKiŁ Warszawa 1976
- ↑ Układy scalone TTL serii UCY 7400 i ich zastosowanie, s. 48, wyd. WKiŁ Warszawa 1976
- ↑ Układy scalone TTL serii UCY 7400 i ich zastosowanie, s. 45, wyd. WKiŁ Warszawa 1976
- ↑ Układy scalone TTL serii UCY 7400 i ich zastosowanie, s. 46, wyd. WKiŁ Warszawa 1976
Bibliografia
- Wojciech Głocki: Układy cyfrowe. Wyd. 2. WSiP, 1998, s. 122-129. ISBN 83-02-06242-1. (pol.).
Media użyte na tej stronie
A symbol for a simple D-type flip-flop without asynchronous set/reset.