Przestrzeń powietrzna

Przestrzeń powietrzna – obszar powietrzny rozciągający się nad terytorium lądowym i morskim państwa, nad morzem otwartym lub terytoriami niepodlegającymi żadnemu państwu.

Przestrzeń narodowa i międzynarodowa

Z punktu widzenia prawa przestrzeń powietrzną dzieli się na narodową i międzynarodową:

  • przestrzeń narodowa określonego państwa rozciąga się nad jego terytorium (lądowym, morskimi wodami wewnętrznymi i morzem terytorialnym). We własnej przestrzeni powietrznej państwo jest suwerenne[1], czyli ma prawo decydować o wszystkim, co się w niej dzieje. Dlatego na przelot (z lądowaniem lub bez) obcego samolotu, helikoptera (balonu, sterowca, itd.) potrzebna jest zgoda państwa.
  • międzynarodowa przestrzeń powietrzna, rozciąga się nad pozostałym obszarem globu, w tym nad morzem otwartym i obszarami niepodlegającymi niczyjej jurysdykcji. Z przestrzeni międzynarodowej mogą korzystać wszystkie państwa na zasadzie równości – jest ona dostępna dla każdego państwa bez dyskryminacji.

Nie istnieje przyjęta międzynarodowa granica wysokości między przestrzenią powietrzną, przebywanie w której wymaga zgody danego państwa i przestrzenią kosmiczną, gdzie taka zgoda nie jest potrzebna. W ramach ONZ podejmowane są próby ujednolicenia tej granicy – proponowane wartości zawierają się w przedziale od 30 do 160 kilometrów[2][3][4].

W 1992 r. w Helsinkach zawarty został Traktat o otwartych przestworzach.

Rejony żeglugi powietrznej

Obecnie wyróżnia się w przestrzeni powietrznej osiem rejonów żeglugi powietrznej:

Podział przestrzeni powietrznej

  • przestrzeń powietrzna kontrolowana
  • przestrzeń powietrzna niekontrolowana
  • przestrzeń powietrzna niesklasyfikowana

Zobacz też

Przypisy

  1. Według Konwencji urządzającej żeglugę powietrzną podpisanej w Paryżu 13 października 1919 r. (Dz.U. z  1929 r. nr 6, poz. 54) każde Państwo posiada całkowite i wyłączne zwierzchnictwo nad przestrzenią powietrzną ponad swoim terytorium (art. 1). Konwencja o międzynarodowym lotnictwie cywilnym z 1944 precyzuje, że terytorium Państwa stanowią obszary lądowe i przylegające do nich wody terytorialne (art. 2). Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza mówi, że 1. Suwerenność państwa nadbrzeżnego rozciąga się poza jego terytorium lądowe i wody wewnętrzne, a w przypadku państwa archipelagowego poza jego wody archipelagowe, na przyległy pas morza zwany morzem terytorialnym. 2. Suwerenność ta rozciąga się na przestrzeń powietrzną nad morzem terytorialnym, jak również na jego dno i podziemie. (art. 2).
  2. Granica przestrzeni powietrznej i pozapowietrznej. [dostęp 2015-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-15)].
  3. Delimitacja przestrzeni kosmicznej
  4. Cezary Berezowski proponował jako kryterium wyznaczania granicy możliwość wykonywania żeglugi powietrznej – czyli w praktyce nie wyżej niż 80 km nad ziemią. (Kosmiczne przepisy, czyli jakie prawo obowiązuje obcych i czy można założyć państwo na Marsie?)

Linki zewnętrzne