Przeuszyn

Przeuszyn
wieś
Ilustracja
Budynek dawnego dworu
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

ostrowiecki

Gmina

Ćmielów

Liczba ludności (2020)

214[1]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

27-440[2]

Tablice rejestracyjne

TOS

SIMC

0789714[3]

Położenie na mapie gminy Ćmielów
Mapa konturowa gminy Ćmielów, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Przeuszyn”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Przeuszyn”
Położenie na mapie powiatu ostrowieckiego
Mapa konturowa powiatu ostrowieckiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Przeuszyn”
Ziemia50°49′58″N 21°30′16″E/50,832778 21,504444

Przeuszyn – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Ćmielów[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Części wsi

Integralne części wsi Przeuszyn[5][3]
SIMCNazwaRodzaj
0789720Podchoinkiczęść wsi
0789737Przeuszyn-Kolonieczęść wsi
0789743Spółdzielniaczęść wsi
0789750Stara Wieśczęść wsi

Historia

W XV w. wieś nosiła nazwę Przeyuszyn i stanowiła własność Mikołaja Przejuszskiego h. Sulima. Znajdowała się tu karczma oraz folwark plebana z Ptkanowa. Około roku 1578 r. miejscowość zmieniła nazwę na Przeuszin i została przejęta przez Jana Wiliama[6].
Podczas II wojny światowej mieszkańcy za pośrednictwem księdza, dr.Walentego Piotrowicza, współpracowali z ZWZ. Swoją konspiracyjną działalność rozpoczął tu m.in. Henryk Czapczyk.

15 lipca 1944 roku w miejscowości zginęło 5 partyzantów Armii Ludowej z oddziału C. Boreckiego ps. „Brzoza”[7].

Zabytki

  • Zespół dworski, złożony z dworu, dawnego budynku gospodarczego, rządcówki i parku. Od lat 50. XX w. siedzibę w dworze ma filia Szkoły Podstawowej w Brzóstowej. Przy wejściu do szkoły widnieje tablica z częściowo zamazaną inskrypcją: W tej miejscowości w lipcu 1944 oddział Armii Ludowej im. Langiewicza pod dowództwem Brzozy stoczył ciężką walkę z okupantem hitlerowskim. Cześć i chwała bohaterom poległym w walce o niepodległą ludową Polskę.
Wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.602/1-4 z 11.12.1957 i z 27.05.1986)[8].

Przypisy

  1. ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 8 [dostęp 2022-04-18]
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1042 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
  4. ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-02-27].
  5. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Przeuszyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 189.
  7. ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 715
  8. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 44 [dostęp 2015-12-21].

Linki zewnętrzne

Gmina Ćmielów
Miasta
Części miasta
Wsie
Osady leśne
Integralne.
części wsi

POL Ćmielów COA.svg

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
Ostrowiec County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Ostrowiec County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.08 N
  • S: 50.80 N
  • W: 21.10 E
  • E: 21.70 E
POL Przeuszyn, dawny dwór.jpg
Autor: Grzegorz Pietrzak (user Vindicator), Licencja: CC BY-SA 3.0
The former manor house in Przeuszyn, Poland, 2007 yr.