Przewoźnicy kolejowi w Polsce

Normalnotorowi przewoźnicy pasażerscy i obsługiwane przez nich trasy w Polsce według rocznego rozkładu jazdy 2020/2021
     (linia gruba) PKP Intercity i Polregio
     (linia cienka) Polregio
     (linia gruba) PKP Intercity
                 Inni przewoźnicy według oznaczeń

Przewoźnicy kolejowi w Polsce – przedsiębiorstwa, które posiadają licencję na przewozy kolejowe na terenie Polski.

Największymi przewoźnikami kolejowymi w Polsce są:

Licencje na przewozy kolejowe

W Polsce ogólnodostępne przewozy pasażerskie o charakterze publicznym są wykonywane przez kilkunastu licencjonowanych przewoźników kolejowych[1].

Licencje na przewozy kolejowe wydawane są przez Departament Regulacji Transportu Kolejowego działający przy Urzędzie Transportu Kolejowego, na podstawie warunków określonych przez Ministerstwo Infrastruktury[2][3]. Przedsiębiorstwo wnioskujące o wydanie licencji sprawdzane jest pod kątem między innymi: wiarygodności finansowej, kompetencji zawodowych pracowników, dysponowania dopuszczonym do ruchu taborem kolejowym i posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej[4].

Osobno wydawane są licencje na[2]:

  • przewóz osób
  • przewozy towarowe
  • udostępnienie pojazdów trakcyjnych.

Ze względu na demonopolizację rynku przewozów kolejowych w Polsce, każde przedsiębiorstwo ma prawo do równego dostępu do infrastruktury kolejowej. Do prowadzenia przewozów na terenie Polski uprawniają również licencje wydane przez właściwe władze innych państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym[3].

Przewoźnicy pasażerscy według liczby pasażerów

Przewoźnik20112012201320142015201620172018201920202021
Polregio41,48%36,88%31,39%29,48%27,41%27,16%26,31%26,17%26,49%26,65%25,55%
Koleje Mazowieckie20,57%21,58%23,09%23,26%22,56%20,81%20,44%19,24%18,52%19,99%19,22%
PKP Intercity13,81%12,87%11,36%9,49%11,13%13,17%14,11%14,87%14,57%12,75%14,56%
PKP SKM w Trójmieście14,51%13,44%13,02%13,28%14,03%14,31%13,94%13,61%12,85%12,09%13,35%
Koleje Śląskie0,68%3,34%6,04%5,96%5,67%5,24%5,18%5,47%6,08%6,21%6,06%
SKM w Warszawie4,33%6,30%8,35%9,51%9,03%8,14%7,60%6,10%6,43%7,14%5,95%
Koleje Dolnośląskie0,34%0,67%0,90%1,34%1,86%2,50%3,09%3,78%4,20%4,38%4,48%
Koleje Wielkopolskie0,21%1,22%2,00%2,69%2,63%2,82%2,67%3,53%3,63%3,62%3,78%
Łódzka Kolej Aglomeracyjna---0,13%0,58%0,86%1,27%1,52%1,79%2,22%2,46%
Warszawska Kolej Dojazdowa2,77%2,59%2,74%2,95%2,73%2,35%2,55%2,77%2,62%2,21%1,98%
Koleje Małopolskie---0,01%0,64%1,64%1,89%2,08%1,93%1,87%1,81%
Arriva RP0,92%0,91%0,92%1,71%1,53%0,80%0,77%0,69%0,69%0,73%0,65%
Usedomer Bäderbahn0,19%0,18%0,18%0,18%0,18%0,17%0,17%0,16%0,15%0,16%0,14%
Pozostali0,18%0,01%0,01%0,01%0,01%0,02%0,02%0,02%0,04%
Liczba pasażerów ogółem (w mln)
264,52273,90270,40269,07280,31292,55303,56310,28335,39209,15245,1
Źródła[5][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14]

Przewoźnicy pasażerscy według wykonanej pracy przewozowej

Przewoźnik20112012201320142015201620172018
PKP Intercity45,52%43,90%42,18%38,90%44,53%49,35%51,13%52,72%
Polregio36,53%34,22%30,56%30,01%25,17%22,22%20,74%19,97%
Koleje Mazowieckie10,34%11,89%13,24%13,78%12,77%11,28%10,77%10,00%
PKP SKM w Trójmieście4,97%4,70%4,77%5,35%5,62%5,74%5,42%4,66%
Koleje Śląskie0,30%1,63%3,85%4,02%3,59%3,09%3,38%3,60%
Koleje Dolnośląskie0,17%0,49%0,69%1,27%1,82%2,22%2,50%2,86%
Koleje Wielkopolskie0,09%0,59%1,45%2,17%2,01%2,04%1,76%1,93%
SKM w Warszawie0,95%1,45%2,02%2,39%2,18%1,86%1,70%1,35%
Koleje Małopolskie---0,003%0,16%0,49%0,83%1,14%
Łódzka Kolej Aglomeracyjna---0,096%0,42%0,64%0,70%0,75%
Warszawska Kolej Dojazdowa0,63%0,62%0,70%0,80%0,72%0,56%0,58%0,63%
Arriva RP0,48%0,51%0,54%1,21%0,99%0,50%0,74%0,37%
Usedomer Bäderbahn0,004%0,004%0,004%0,004%0,004%0,004%0,004%0,003%
Pozostali0,04%0,0037%0,0084%0,0024%0,005%0,01%0,01%0,02%
Praca przewozowa ogółem (w mld pas-km)
18,16917,86016,79716,07117,44319,18120,32121,047
Źródła[5][5][6][7][8][9][10][11]

Przewoźnicy towarowi według masy towarów

Przewoźnik2010201120122013201420152016
PKP Cargo49,58%52,32%50,42%48,63%47,94%47,48%43,86%
DB Cargo Polska31,61%19,73%[a]20,37%[a]19,24%[a]18,55%17,71%17,99%
Lotos Kolej3,29%4,22%4,56%4,04%4,65%5,61%5,7%
CTL Logistics6,18%6,59%[a]6,47%[a]6,77%[a]3,11%3,58%4,32%
CTL Train1,73%1,6%1,32%
CTL Rail0,87%0,43%–
PKP LHS4,05%4,39%4,32%4,66%4,30%4,48%
PUK Kolprem1,02%1,74%2,30%2,44%2,23%2,73%
Freightliner PL1,22%2,34%2,20%2,10%2,92%2,52%2,27%
Pol-Miedź Trans1,77%1,90%2,14%2,36%2,34%2,33%2,26%
Rail Polska1,04%1,28%1,49%1,74%1,28%1,39%1,61%
Orlen KolTrans0,68%0,86%1,15%1,24%1,45%1,61%
Ciech Cargo0,54%0,57%0,57%0,65%1,02%1,23%
KP Kotlarnia1,23%1,43%1,11%1,32%1,21%1,36%1,13%
Koleje Czeskie?<0,5%<0,5%<0,5%<0,5%0,95%
STK0,59%0,88%1,31%0,94%0,75%0,9%
Euronaft?<0,5%<0,5%<0,5%<0,5%0,67%
ZPiS Spedkoks?<0,5%<0,5%<0,5%<0,5%0,66
Captrain Polska0,87%<0,5%<0,5%<0,5%<0,5%0,64%
Inter Cargo?–<0,5%<0,5%<0,5%0,63%
Ecco Rail?–<0,5%<0,5%<0,5%0,6%
PKP Cargo Service-–0,44%0,43%<0,5%<0,5%
Pozostali2,46%2,80%3,72%5,04%6,25%
Przewieziona masa towarów (w milionach ton)
249,35231,30233,22228,86224,78222,25
Źródła[15][16][17][18][19][20]

W roku 2011 do najważniejszych barier w rozwoju przewozów towarowych koleją w Polsce należały wysokie stawki za dostęp do infrastruktury (w 2011 3,21 euro/pockm wobec 2,46 euro/pockm w RFN) oraz zły stan torów (w 2011 średnia prędkość przewozów towarowych w Polsce wynosiła nieco ponad 20 km/h, w Niemczech – 50 km/h)[21].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ a b c d e f Udziały w latach 2011–2013 dla całej Grupy CTL, jak i DB Schenker.

Przypisy

  1. ↑ https://www.gov.pl/web/infrastruktura/przewoznicy.
  2. ↑ a b Procedura udzielania licencji na wykonywanie przewozów kolejowych (pol.). Urząd Transportu Kolejowego. [dostęp 2010-06-11].
  3. ↑ a b Dz.U. z 2021 r. poz. 1984.
  4. ↑ ZESTAWIENIE DOKUMENTÓW I INFORMACJI WYMAGANYCH DO WNIOSKU O UDZIELENIE LICENCJI (pol.). Urząd Transportu Kolejowego. [dostęp 2010-06-11].
  5. ↑ a b c d Przewozy pasażerskie w 2012 (pol.). utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03].
  6. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2013 (pol.). utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03].
  7. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2014 (pol.). utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03].
  8. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2015 (pol.). utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03].
  9. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2016. utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03].
  10. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2017. utk.gov.pl. [dostęp 2018-03-01].
  11. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2018. utk.gov.pl. [dostęp 2020-02-02].
  12. ↑ Dane eksploatacyjne w 2019. utk.gov.pl. [dostęp 2020-02-02].
  13. ↑ Urząd Transportu Kolejowego, Dane eksploatacyjne w 2020 r./Monthly statistics 2020, Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2022-02-02] (pol.).
  14. ↑ UTK podsumowuje rok 2021 na kolei. Było 245 milionów pasażerów, www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2022-02-02] (pol.).
  15. ↑ Przewozy towarowe 2012 (pol.). utk.gov.pl. [dostęp 2015-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-18)].
  16. ↑ Przewozy towarowe 2013 (pol.). utk.gov.pl. [dostęp 2015-09-28].
  17. ↑ Przewozy towarowe 2014 (pol.). utk.gov.pl. [dostęp 2015-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-18)].
  18. ↑ Przewozy towarowe 2015 (pol.). utk.gov.pl. [dostęp 2016-02-02].
  19. ↑ Przewozy towarowe 2016 (pol.). utk.gov.pl. [dostęp 2017-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-31)].
  20. ↑ Potencjał na szynach. Czy transport kolejowy w Polsce ma szansę na rozwój?, TSLbiznes 10/2011, s. 26.
  21. ↑ Trudny powrót na drogę wzrostu, TSLbiznes nr 7-8/2011, s. 51.

Bibliografia

  • Jacek Chiżyński: Atlas przewoźników kolejowych Polski 2011. ISBN 978-83-931006-5-1.

Linki zewnętrzne

Przewoźnicy kolejowi w Polsce
Pasażerscy
Ogólnokrajowi
Regionalni
Aglomeracyjni
Towarowi

Legenda kolej.svg

Transport kolejowy w Polsce
Zagadnienia
Tabor
Linie kolejowe
Stacje kolejowe

Sinnbild Eisenbahn.svg

Media użyte na tej stronie

Legenda kolej.svg
Symbol stacji kolejowej do legendy mapy
Przewoźnicy 2021.svg
Autor: Macpach1234, Licencja: CC BY-SA 4.0
Normalnotorowi przewoźnicy pasażerscy i obsługiwane przez nich trasy w Polsce według rocznego rozkładu jazdy 2020/2021. Na podstawie File:Poland rail map.svg oraz [1], [2], [3], [4], [5], [6], [7], [8], [9], [10], [11], [12], [13], [14].