Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej
 | |
| Obecny Przewodniczący | |
_2.jpg) | |
| Stanowisko | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia | 1954 |
| Pierwszy Przewodniczący | |
| Obecny Przewodniczący | |
| Obecny od | 14 marca 2013 |
| Siedziba | |
 Ten artykuł jest częścią serii Ustrój i polityka Chińskiej Republiki Ludowej |
| Organy polityczne |
|---|
| Przewodniczący ChRL: Xi Jinping Wiceprzewodniczący ChRL: Wang Qishan |
| Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych: Stały Komitet OZPL Przewodniczący Stałego Komitetu OZPL: Li Zhanshu |
| Rada Państwa: Premier ChRL: Li Keqiang |
| Centralna Komisja Wojskowa Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza |
| Najwyższy Sąd Ludowy Przewodniczący: Zhou Qiang Najwyższa Prokuratura Ludowa Prokurator Generalny: Zhang Jun |
| Ludowa Polityczna Konferencja Konsultatywna Chin |
| System prawny |
| System prawny |
| Konstytucja |
| Podział administracyjny |
| Podział administracyjny |
| Partie polityczne |
| Komunistyczna Partia Chin Chińskie partie demokratyczne |
Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej[1] (chin. upr. 中华人民共和国主席, chin. trad. 中華人民共和國主席, pinyin Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó Zhǔxí) – oficjalna głowa państwa w Chińskiej Republice Ludowej. Konstytucja daje temu urzędowi jedynie funkcje ceremonialno-reprezentacyjne, a faktyczna władza nad państwem znajduje się w rękach sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Chin i przewodniczącego Centralnej Komisji Wojskowej. Od czasów Jiang Zemina te trzy stanowiska znajdują się w jednych rękach, co w przyczyniło się do podniesienia rangi funkcji przewodniczącego ChRL i jednocześnie wykroczenia jego kompetencji poza konstytucyjne ramy. Zastępcą przewodniczącego jest wiceprzewodniczący ChRL.
Zgodnie z art. 80 i 81 konstytucji Chińskiej Republiki Ludowej Przewodniczący nie jest autonomicznie działającym organem, a jedynie wykonawcą decyzji parlamentu. Do jego kompetencji należą ogłaszanie ustaw, powoływanie i odwoływanie premiera, ministrów oraz pozostałych członków Rady Państwa, wręczanie orderów i odznaczeń, prawo łaski, ogłaszanie stanów nadzwyczajnych i mobilizacji, mianowanie i odwoływanie pełnomocnych przedstawicieli ChRL za granicą, przyjmowanie listów uwierzytelniających od przedstawicieli państw obcych, dokonywanie ratyfikacji i wypowiadanie umów międzynarodowych.
Przewodniczący ChRL wybierany jest przez Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych na pięcioletnią kadencję. Ponownie wybrany może być tylko raz. Zgodnie z art. 79 chińskiej konstytucji na stanowisko to może wybrany być obywatel ChRL, który ukończył 45 lat oraz posiada bierne i czynne prawo wyborcze. Kandydatury na to stanowisko zgłasza prezydium OZPL, są one następnie poddawane konsultacjom w delegacjach deputowanych, w wyniku których wyłaniana jest ostateczna lista kandydatów przedstawiana na sesji parlamentu; głosowanie jest tajne. Kadencja poprzedniego przewodniczącego ChRL kończy się w chwili wyboru jego następcy. Przewodniczący jest konstytucyjnie odpowiedzialny politycznie przed parlamentem i może zostać przezeń odwołany.
Od roku 1949 funkcja głowy państwa Chińskiej Republiki Ludowej była przypisana następującym stanowiskom:
- 1949–1954 – przewodniczący Centralnego Rządu Ludowego
- 1954–1975 – przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej
- 1975–1983 – przewodniczący Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych
- od 1983 – przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej
| Osoba | Funkcja | czas urzędowania |
|---|---|---|
 Mao Zedong | Przewodniczący Centralnego Rządu Ludowego | 1 października 1949 – 27 września 1954 |
Mao Zedong | Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej | 27 września 1954 – 27 kwietnia 1959 |
 Liu Shaoqi | Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej | 27 kwietnia 1959 – 31 października 1968 |
 Dong Biwu i  Song Qingling | Wiceprzewodniczący pełniący obowiązki Przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej | 31 października 1968 – 24 lutego 1972 |
Dong Biwu | Pełniący obowiązki Przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej | 24 lutego 1972 – 17 stycznia 1975 |
 Zhu De | Przewodniczący Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych | 17 stycznia 1975 – 6 lipca 1976 |
| vacat – kolegialna prezydencja[2] | pełniący obowiązki Przewodniczącego Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych | 6 lipca 1976 – 5 marca 1978 |
 Ye Jianying | Przewodniczący Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych | 5 marca 1978 – 18 czerwca 1983 |
 Li Xiannian | Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej | 18 czerwca 1983 – 8 kwietnia 1988 |
 Yang Shangkun | Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej | 8 kwietnia 1988 – 27 marca 1993 |
 Jiang Zemin | Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej | 27 marca 1993 – 15 marca 2003 |
 Hu Jintao | Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej | 15 marca 2003 – 14 marca 2013 |
 Xi Jinping | Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej | od 14 marca 2013 |
Przypisy
- ↑ Potocznie niepoprawnie zwany z angielska prezydentem, co nie oddaje oryginalnego znaczenia urzędu. Słowo prezydent to po chińsku Zongtong (chin. upr. 总统, chin. trad. 總統, pinyin zǒngtǒng).
- ↑ Po śmierci marszałka Zhu De. Kolegialnie funkcję głowy państwa sprawowali wiceprzewodniczący:
- Wu De
- Song Qingling
- Liu Bocheng
- Wei Guoqing
- Seypidin Azizi
- Chen Yun
- Tan Zhenlin
- Li Jingquan
- Ulanhu
- Guo Moruo
- Xu Xiangqian
- Nie Rongzhen
- Zhang Dingcheng
- Cai Chang
- Ngabo Ngałang Dzigme
- Zhou Jianren
- Xu Deheng
- Hu Juewen
- Li Suwen
- Yao Lianwei
- Deng Yingchao od 2 grudnia 1976 również należała do tego grona.
Bibliografia
- Jan Rowiński, Wojciech Jakubiec: System konstytucyjny Chińskiej Republiki Ludowej. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2006. ISBN 978-83-7059-766-5.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
National emblem of the People's Republic of China
Yang Shangkun(杨尚昆)
Autor: Palácio do Planalto, Licencja: CC BY-SA 4.0
(Brasília - DF, 13/11/2019) Secretário-Geral do Partido Comunista da China, Xi Pinping. Foto: Alan Santos/PR/Roman Kubanskiy (Wikimedia Commons)
As Dr Sun Yat-sen's secretary and assistant, Madam Soong Ching Ling took painstaking care of his correspondence, newspaper clippings, translation and typing. This photograph taken in Shanghai in 1920 shows Madam Soong at work in the study room.
Ye Jianying (simplified Chinese: 叶剑英; traditional Chinese: 葉劍英; pinyin: Yè Jiànyīng; Wade-Giles: Yeh Chien-ying; Jyutping: Yip Gim-ying) (28 April 1897 – 22 October 1986) was a Chinese Communist general and the chairman of the Standing Committee of the National People's Congress from 1978 to 1983.
Autor: U. Dettmar/ABr, Licencja: CC BY 3.0 br
O presidente da China, Hu Jintao, em Brasília.
Secretary of Defense Leon E. Panetta (not shown) poses for a photo with Chinese Vice President Xi Jinping prior to a meeting in Beijing China, Sept. 19, 2012.
Zhū Dé (Chinese: 朱德; pinyin: Zhū Dé; Wade-Giles: Chu Teh; zi: Yùjiē 玉阶; 1 December 1886 – 6 July 1976) was a Chinese Communist military leader and statesman. He is regarded as the founder of the Chinese Red Army (the forerunner of the People's Liberation Army) and the tactician who engineered the revolution from which emerged the People's Republic of China.
photo of Mao Zedong sitting, published in "Quotations from Chairman Mao Tse-Tung"
Autor: 彭嘉傑, Licencja: CC BY 3.0
*Presidents of China
- Mao Zedong (1954-1959)
- Liu Shaoqi (1959-1968)
- Presidency vacant & abolished (1968-1982)
- Li Xiannian (1983-1988)
- Yang Shangkun (1988-1993)
- Jiang Zemin (1993-2003)
- Hu Jintao (2003-2013)
- Xi Jinping (2013-incumbent)
- Zhou Enlai (1949-1976)
- Hua Guofeng (1976-1980)
- Zhao Ziyang (1980-1987)
- Li Peng (1987-1998)
- Zhu Rongji (1998-2003)
- Wen Jiabao (2003-2013)
- Li Keqiang (2013-incumbent)
董必武
Autor: FOCR, Licencja: Attribution
Vizita protocolară la Nicolae Ceauşescu a şefului delegaţiei chineze invitate la festivităţile prilejuite de cea de-a XXX-a aniversare a eliberării României de sub dominaţia hitleristă. (22 august 1974).