Przeworno
Artykuł | 50°41'07"N 17°10'03"E |
---|---|
- błąd | 39 m |
WD | 50°41'N, 17°1'E |
- błąd | 2318 m |
Odległość | 11229 m |
wieś | |
![]() Kościół Trójcy Przenajświętszej w Przewornie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość | 180-195 m n.p.m. |
Liczba ludności (III 2011) | 1215[1] |
Strefa numeracyjna | 74 |
Kod pocztowy | 57-130[2] |
Tablice rejestracyjne | DST |
SIMC | 0854794 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() | |
Strona internetowa |
Przeworno (niem. Prieborn) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim, siedziba gminy Przeworno.
Położenie
Obok miejscowości płynie niewielka rzeka Krynka, dopływ Oławy.
Historia
Pierwsza wzmianka pochodzi z 1155, kiedy to papież Hadrian IV w wydanej bulli wymienia Przeworno i kilka okolicznych wiosek jako własność biskupa wrocławskiego Tomasza. W 1264 wymieniana w kronikach jako Priborn. W XIII i XIV wieku okoliczne tereny były własnością rycerzy: Gocława Wrony, Bogusława Komesa ze Strzelina, Jarosława na Gromniku i Marbnta. Od połowy XIV wieku lenno czeskie[3]. Od roku 1477 do połowy XVII wieku ziemie należały do rodu Czirnów. Od 1642 przez pewien czas ziemie należały do książąt brzeskich by w końcu, w roku 1675, trafić pod władanie cesarza. Od roku 1742 na terenie Prus, Przeworno staje się własnością berlińskiego szpitala Charité.
Od roku 1945 ponownie na terenie Polski, okoliczne ziemie zasiedlone zostały przez przybyszów z byłych kresów wschodnich.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyło 1215 mieszkańców[1]. Jest największą miejscowością gminy Przeworno.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[4]:
- zespół zamkowy:
- zamek, z 1543, przebudowany w połowie XVII wieku, i w początkach XX wieku.
- park, z drugiej połowy XVII w., XIX w.
inne zabytki:
- kościół z XIII wieku, wzmiankowany w 1335, w obecnej postaci z 1729-1733. W ołtarzu rzeźbiony tryptyk z 1580, w 1679 w podziemiach pochowany August, ostatni męski potomek Piastów brzeskich[3];
- kościół poewangelicki, neogotycki, murowany, salowy wzniesiony w latach 1880 - 1891[5];
- tablica metrykalna pieca wapienniczego z 1845, rozebranego w latach 50. XX wieku na materiały budowlane, znajduje się w Lapidarium UAM w Poznaniu.
Szlaki turystyczne
Ząbkowice Śląskie - Bobolice - Cierniowa Kopa - Zameczny Potok - Muszkowicki Las Bukowy - Muszkowice - Henryków - Raczyce - Witostowice - Nowolesie - Nowoleska Kopa - Kalinka - Nowina - Dzierzkowa - Siemisławice - Przeworno – Krzywina – Garnczarek – Skrzyżowanie pod Dębem – Biały Kościół
droga Szklary-Samborowice (szlak zielony) - Jagielno - Krynka - Przeworno - Strużyna - Kaszówka - Jegłowa kop. - Gromnik - Skrzyżowanie nad Wąwozem Pogródki - Biały Kościół – Nieszkowice – Czerwieniec – Kowalskie – Żelowice – Piotrkówek – Ostra Góra – Niemcza - Gilów - Piława Dolna - Góra Parkowa - Bielawa - Kalenica - Nowa Ruda - Tłumaczów - Radków - Pasterka - Karłów - Skalne Grzyby - Batorów - Duszniki-Zdrój - Szczytna - Zamek Leśna - Polanica-Zdrój - Bystrzyca Kłodzka - Igliczna - Międzygórze - Przełęcz Puchacza[6].
Przypisy
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1060 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk - przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 s. 102
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 146. [dostęp 2012-09-30].
- ↑ Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, s. 283. ISBN 83-213-4366-X.
- ↑ Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 3.08.2015
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Flaga województwa dolnośląskiego
Niebieski szlak turystyczny.
Żółty szlak turystyczny.
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Przeworno Siemisławice 9 - dawny kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki p.w. Trójcy Przenajświętszej, 1723