Przodek (wojskowość)

Defilada artylerii przeciwpancernej w Krakowie w 1939 roku, widoczne działa przeciwpancerne wz. 36 wraz z przodkami

Przodek – jednoosiowy pojazd, przede wszystkim konny, służący do ułatwienia holowania dział. Do przodka zaprzęgane były konie oraz doczepiane było działo lub jaszcz. Na przodku jechała część obsługi działa, mógł on także zawierać pojemnik na sprzęt i część amunicji. W lżejszych działach, przodek pełnił także funkcję jaszcza, zawierając całość zapasu amunicji. W cięższych działach oraz dawnej artylerii (od połowy XV wieku) przodek miał prostszą konstrukcję i służył do podtrzymywania ogonowej części działa.

Rosyjska armata kalibru 76,2 mm wz. 1902 z przodkiem.

Przodek używany był również dla niektórych dział o ciągu motorowym, holowanych przez ciągnik artyleryjski – jego rolą było wtedy zmniejszenie obciążenia haka ciągnika. Przodek dla dział o ciągu motorowym był zwykle większy i pełnił zarazem rolę jaszcza. We współczesnej artylerii działa z reguły nie posiadają przodków.

Czynność podczepienia działa do przodka i odczepienia nazywa się zaprzodkowaniem i odprzodkowaniem.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Uroczystości 3 Maja w Krakowie - defilada artylerii przeciwpancernej (1939).jpg
Uroczystości 3 Maja w Krakowie - defilada artylerii przeciwpancernej. Armaty przeciwpancerne wz. 36 kal. 37 mm
Działo poprzedzone przodkiem.jpg
Rosyjska armata kalibru 76.2 mm wz. 1902 poprzedzona przodkiem
Geschütz 004.jpg
Autor: Auge=mit (abfotografiert vom Originalabzug), Licencja: CC BY-SA 4.0
Momentan (Stand Jan.2020) noch nicht genau identifiziertes Geschützzubehör (Munitionsanhänger??), nähe Osieck