Przybysze z Matplanety
Przybysze z Matplanety – polski telewizyjny program edukacyjny przeznaczony dla widzów w wieku od 10 do 16 lat w TVP w latach 80. XX wieku (później kilkakrotnie powtarzany). Widz poznaje podstawy matematyki (działania na zbiorach, układy niedziesiątkowe). Bohaterami tego programu są dwa matematyczne znaki: Sigma (Σ), mądry i odważny, oraz jego przyjaciel Pi (Π), nieśmiały i tchórzliwy.
Podróżują statkiem (przemalowanym modelem transportera „Eagle” z brytyjskiego serialu „Cosmos 1999” ang. „Space: 1999”). Ich celem jest pomoc ziemskim dzieciom w nauce matematyki.
Program powstawał w latach 1983–1984 a nadawany był w latach 1987–1990. Wykorzystano w nim nowatorską wówczas telewizyjną technikę trickową Blue box. Bohaterowie programu skakali po wielkich niebieskich kostkach, a obsługa studia zmagała się z tzw. wyżeraniem obrazka, polegającym na problemach z niebieskim tłem i oświetleniem niebieskich przedmiotów w studiu.
Opis programu
Widowisko fantastyczno-naukowe dla uczniów klas VII–VIII szkoły podstawowej i klas I–IV liceum z elementami matematyki wyższej. Dwójka kosmitów – gapowaty i fajtłapowaty Pi oraz jego starszy, pomysłowy przyjaciel Sigma rozwiązują powierzone przez Monitora zadania matematyczne na zbiorach i układach niedziesiątkowych.
Bohaterowie
- Sigma (Σ) – twórczy, mądry i odważny. Jest koloru jasnozielonego. Umie dobrze rozwiązywać zadania. Teleportuje się razem z Pi za pomocą matzaklęcia.
- Pi (Π) – młodszy przyjaciel Sigmy, nieśmiały i tchórzliwy. Nie lubi rozwiązywać zadań razem z Sigmą. Jest pomarańczowy.
- Monitor – dowódca Sigmy i Pi, mądry i twórczy. Wydaje polecenia i jest uprzejmy.
Obsada
- Dagmara Bilińska (w napisach Dagmar Bilińska) – jako Pi (Π)
- Tadeusz Kwinta – jako Sigma (Σ)
- Jarosław Boberek - jako głos Monitora
Autorzy programu
 | Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagają weryfikacji. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji. |
Produkcja: TVP Kraków
Lata produkcji: 1983–1984
Rok premiery: 1987
Pomysłodawca programu: Ewa Urbańska
Reżyseria: Tadeusz Kwinta
Scenariusz, dialogi i realizacja TV: Ewa Urbańska
Scenografia, animacje i efekty specjalne: Jerzy Boduch
Tekst piosenki: Magdalena Wojtaszewska[1]
Muzyka:
Wykonanie piosenki tytułowej: Andrzej Zaucha[1]
Lista odcinków
| N/o | tytuł |
|---|---|
| 1 | Pierwszy rozkaz z Matplanety |
| 2 | Drugi rozkaz z Matplanety |
| 3 | Krasnoludki z Matplanety |
| 4 | Pechowy słoń |
| 5 | Magiczne promienie |
| 6 | Matstraszydło |
| 7 | Zadanie z ryb |
| 8 | Drugie danie z ryb |
| 9 | Lot na planetę Duet |
| 10 | Królestwo miętowego groszka |
Opisy odcinków
- Odcinek 1 – „Pierwszy rozkaz z Matplanety”
- Historia Pi i Sigmy zaczyna się, gdy są jeszcze niewidzialni. Potem zostają zmaterializowani dzięki Komputerowi. Otrzymują od Monitora zadanie: muszą odszukać sześć zbiorów. Oprócz tego otrzymują sześcienną kostkę zwaną szyfrem i lądują w stolicy Polski, Warszawie. Trafiają do domu pewnego chłopca. Niestety w trakcie szukania trzeciego zbioru szyfr zostaje uszkodzony.
- Odcinek 2 – „Drugi rozkaz z Matplanety”
- Druga część historii Pi i Sigmy zaczyna się od ponownego szukania trzeciego zbioru, wskutek którego szyfr został zniszczony. Kosmici po znalezieniu szóstego i ostatniego zbioru zostają uwięzieni przez chłopca w szklanym wazonie, z którego znikają. Chłopiec stwierdza, że obcy ludzie uciekli.
- Odcinek 3 – „Krasnoludki z Matplanety”
- Pi i Sigma po powrocie na statek otrzymują od Monitora nowe zadanie: mają pomóc chłopcu w zgromadzeniu elementów do ułożenia 2 zbiorów 5-elementowych. Jeden ma być zbiorem przedmiotów jadalnych (dla Ziemian, bo Matplanetanie nie jedzą nic), drugi – przedmiotów okrągłych. Trafiają na rynek, gdzie chłopiec wybrał się po zakupy. Pi zajmuje się szukaniem przedmiotów okrągłych, a lepszy z ziemiologii Sigma – jadalnych. Pod koniec odcinka okazuje się, że zebranych elementów jest o jeden mniej niż powinno – 9 zamiast 10. Obaj bowiem upatrzyli sobie do swojej części zadania dynię, którą Sigma zakwalifikował jako jadalną, a Pi okrągłą. Po krótkim sporze robią z niej wspólną część obu zbiorów.
- Odcinek 4 – „Pechowy słoń”
- Pi i Sigma się nudzą, ponieważ są zdenerwowani i zmęczeni. Nagle Pi dowiaduje się, że chłopcu zginął słoń. Oszukuje Sigmę, że nadszedł nowy rozkaz i obaj przyjaciele wyruszają go szukać. Po pomyślnej misji Monitor wzywa bohaterów wyznaczając im dokładnie to zadanie. Pi i Sigma wmawiają Monitorowi, że ma problem z obwodami, gdyż wydaje im wykonany już rozkaz ...
- Odcinek 5 – „Magiczne promienie”
- Para kosmitów otrzymuje nowy zbiór figur płaskich za pomocą urządzenia promieniotwórczego. Kosmici otrzymują od Monitora zadanie: mają odszukać zbiór pojazdów wodnych, lotnych i lądowych. Niestety, Pi przez pomyłkę zostaje napromieniowany i robi się duży. Sigma wyrusza mu na ratunek.
- Odcinek 6 – „Matstraszydło”
- Pi stwierdza, że ma dość matematyki i postanawia zostać sportowcem, nie wie jednak jaką wybrać sobie dyscyplinę. Wtedy przychodzi nowy rozkaz z Matplanety, który dotyczy tej właśnie dziedziny. Kosmici otrzymują graf przedstawiający 3 zbiory z częściami wspólnymi, na którym pod postacią punktów oznaczono 3 rodzaje dyscyplin sportowych, do których potrzeba: wody, sprzętu, lub więcej niż jednej osoby. Zadanie polega na ustaleniu jakie dyscypliny oznaczają poszczególne punkty. Kosmici odbywają wędrówkę po różnych obiektach sportowych – Sigma usiłuje rozwiązać graf, a Pi wybrać coś dla siebie, ale żadna z poznawanych dyscyplin mu nie podchodzi, dodatkowo cały czas straszy go jakiś tajemniczy duch. Na końcu odcinka okazuje się, że był to monitor usiłujący mu wybić z głowy ów niedorzeczny pomysł, aby Matplanetanin porzucił matematykę. Kosmita zostaje ukarany rozwiązywaniem dziesięciu równań.
- Odcinek 7 – „Zadanie z ryb”
- Statek kosmiczny ulega chwilowej awarii. Kosmici otrzymują od monitora zadanie z ryb. Mają w łodzi podwodnej szukać zbiorów ryb. Sigma ma za zadanie otrzymać sumę zbioru A i B oraz sumę zbioru A i C. Pi natomiast musi odszukać zbiór A oraz otrzymać iloczyn zbioru B i C. Oboje w jeziorze A łowią ryby-cyfry 0, 4, 5 i 6. Gdy lądują w jeziorze B, Pi lekceważąc swojego kolegę opuszcza pokład łodzi podwodnej i rusza na spacer. Sigma zaś będąc sam w pojeździe łowi dla siebie i Pi dwie nowe ryby-cyfry 2 i 3. Potem z przerażeniem odkrywa, że jego najlepszy przyjaciel wraca potrojony przez podłą ośmiornicę. W wyniku zamieszania kosmici zostają za karę rozdzieleni przez Monitora – Sigma wraca na statek, a Pi wraz z dwiema jego kopiami zostaje sam w łodzi podwodnej.
- Odcinek 8 – „Drugie danie z ryb”
- Druga część zadania z ryb. Sigma zostaje sam na statku, a Pi potrojony przez ośmiornicę w łodzi podwodnej. Po przemyśleniu sytuacji i pozbyciu się towarzyszy kosmici są znowu razem i mogą rozwiązać zadanie z ryb do końca. Potem otrzymują nowe zadanie do wykonania. Sigma otrzyma iloczyn dwóch zbiorów ryb, a Pi sumę obu zbiorów. Niestety, Pi popełnia błąd, myli sumę zbiorów z iloczynem.
- Odcinek 9 – „Lot na planetę Duet”
- Po zjedzeniu placka czekoladowego parę kosmitów ogarnia senność i obaj zasypiają. We śnie Pi i Sigma lądują na planecie Duet. Mają odwiedzić w pałacu Miętowego Groszka siedem komnat. Podczas pobytu w trzeciej komnacie kosmici postanawiają się troszkę zdrzemnąć.
- Odcinek 10 – „Królestwo Miętowego Groszka”
- Pi i Sigma po krótkim odpoczynku rozwiązują dalej zadania. Po zwiedzeniu ostatniej komnaty poznają Miętowego Groszka, króla planety Duet. Kosmici pokonują go jednym ruchem. Potem budzą się na statku wypoczęci i pełni energii. Tak kończy się historia Pi i Sigmy, pary kosmitów, których celem była pomoc w nauce matematyki.
Przypisy
- ↑ a b c Paweł Piotrowicz: Szlagiery nie tylko z Matplanety. muzyka.onet.pl, 21 stycznia 2013. [dostęp 2020-09-08].
- ↑ Michał Wilczyński, Omni. Nekropolie i parabole, [w:] Marek Horodniczy i inni, Antologia polskiej muzyki elektronicznej, Warszawa 2016, s. 79-81, ISBN 978-83-7982-230-0, OCLC 1008888909 [dostęp 2021-04-13].