Przygody barona Münchhausena

Przygody barona Münchhausena (niem. Wunderbare Reisen zu Wasser und zu Lande, Feldzüge und lustige Abenteuer des Freiherrn von Münchhausen, fr. Aventures du baron de Münchhause) – powieść Rudolfa Ericha Raspe (1737–1794), wydana po raz pierwszy anonimowo w 1785 roku w Londynie w języku angielskim. W latach 1786 i 1788 Gottfried August Bürger dokonał przekładu na język niemiecki, rozszerzając tekst opowiadań Raspe'a; to niemieckie opracowanie stało się podstawą wielu późniejszych wydań w innych językach[1].

Baron Münchhausen, niemiecki żołnierz armii rosyjskiej był postacią prawdziwą. Książka jednak zawiera elementy fantastyczne. Powieść zaliczana jest czasami do fantastyki, albo do typowych książek dla młodzieży; historyk literatury Julian Krzyżanowski określił ją mianem „Zbioru facecji łgarskich, zwł. myśliwskich”[2]. Dla fantastycznych, zupełnie nieprawdopodobnych opowieści ukuto termin münchhauseniada.

Polskie wydania

W Polsce powieść jest znana przede wszystkim w tłumaczeniu Marcina Januszkiewicza (Przygody Münchhausena) na podstawie niemieckiego tekstu G.A. Burgera, oraz w tłumaczeniu Julii Hartwig (Przygody barona Münchhausena) na podstawie francuskiego tekstu Théophile'a Gautiera (syna)(fr.)[a].

Adaptacje filmowe

  • Les Hallucinations du baron de Münchausen – francuski niemy film fabularny z 1911 roku
  • Avventure del Barone di Münchausen – włoski niemy film fabularny z 1914 roku
  • Przygody barona Münchausena – radziecki krótkometrażowy film animowany z 1929 roku
  • Meet The Baron – amerykański film fabularny z 1933 roku
  • Münchhausens neuestes Abenteuer – niemiecki krótkometrażowy film fabularny z 1936 roku
  • Münchhausen – niemiecki film fabularny z 1943 roku
  • Abenteuer des Freiherrn von Münchhausen – Eine Winterreise – niemiecki krótkometrażowy film animowany z 1944 roku
  • Przygody Münchhausena – czechosłowacki film fabularny z 1962 roku
  • Przygody Munhausena – radziecki serial animowany (1973-74)
  • Przygody barona Münchhausena – francusko-węgierski film animowany z 1978 roku
  • Tot samyj Miunchgauzien – dwuczęściowy radziecki film fabularny z 1979 roku
  • Le Secret des Sélénites – francuski film animowany z 1983 roku (kontynuacja Przygód barona Münchhausena z 1978 roku)
  • Przygody barona Munchausena – brytyjski film fabularny z 1989 roku
  • Baron Munchhausen in a Whale of A Tale: A German Legend – kanadyjski krótkometrażowy film animowany z 1989 roku
  • Niesamowite przygody barona Münchhausena – dwuczęściowy niemiecki film fabularny z 2012 roku

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Czasem mylony ze swoim ojcem Théophilem Gautier.

Przypisy

  1. ↑ Théophile Gautier (syn): Przygody Barona Münchhausena (z ilustracjami Gustave'a Doré). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1991, s. 6. ISBN 83-221-0569-X.
  2. ↑ J. Krzyżanowski, s. 264.

Bibliografia

  • G.A. Bürger: Przygody Münchhausena. Warszawa: 1956.
  • Julian Krzyżanowski: Słownik folkloru polskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1965.

Linki zewnętrzne