Przygody młodego umysłu

Przygody młodego umysłu. Publicystyka i proza 1931-1939 – zbiór esejów i szkiców Czesława Miłosza, wydany w 2003 r. przez wydawnictwo Znak w Krakowie.

Tom obejmuje młodzieńczą publicystykę Miłosza: artykuły, eseje i szkice, manifesty, korespondencje z Paryża, sylwetki literackie, recenzje (książkowe, teatralne i filmowe) pisane w latach 1931-1939 w Wilnie, Paryżu i Warszawie, publikowane na łamach licznych czasopism okresu międzywojennego oraz pierwsze, później zarzucone, próby prozatorskie. Część II zbioru zawiera dwie nowele:

• Obrachunki (nowela nagrodzona na konkursie „Pionu” w 1938 r.)
• Comoedia

W Aneksie umieszczono najważniejsze głosy krytyczne i polemiki, wywołane najgłośniejszymi wystąpieniami publicystycznymi Miłosza, autorstwa: Jana Pawła Niemrawy (Jerzego Putramenta) („Tępi wyznawcy”. W odpowiedzi humaniście), Lucjana Szenwalda (W odpowiedzi Czesławowi Miłoszowi), Gustawa Herlinga-Grudzińskiego (Obrona metafory. Poprawki do artykułu Czesława Miłosza), Jana Aleksandra Króla (Przeciw wyrażaniu siebie) oraz Ignacego Fika (Grzech anielstwa).

Wybrane recenzje

• Nowosielski Kazimierz, A jednak możliwe, „Przegląd Polityczny” 2005, nr 69, s. 182-184.
• Sobieraj Sławomir, „Ruch Literacki” 2005, z. 1, s. 94-98.
• Węgrzyniak Rafał, Próby samookreślenia młodego Miłosza, „Zeszyty Literackie” 2004, nr 3, s. 159-162.
• Wyka Marta, Mitologiczna mgła, „Dekada Literacka” 2004, nr 1.

Bibliografia

• Jerzy Illg, Agnieszka Stawiarska, Nota wydawcy, [w:] Czesław Miłosz, Przygody młodego umysłu, Kraków: Znak, 2003, s. 505-513.