Przylot

Przylot
wieś
Ilustracja
Wjazd do Przylotu od strony Ostrołęki
Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiatgrójecki
GminaWarka
Liczba ludności (2011)150[1][2]
Strefa numeracyjna48
Kod pocztowy05-660[3]
Tablice rejestracyjneWGR
SIMC0640521[4]
Położenie na mapie gminy Warka
Mapa konturowa gminy Warka, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Przylot”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Przylot”
Położenie na mapie powiatu grójeckiego
Mapa konturowa powiatu grójeckiego, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Przylot”
Ziemia51°51′06″N 21°15′03″E/51,851667 21,250833

Przylotwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Warka[4][5].

Wieś leży na północ od Warki, na starym Trakcie Królewskim (Drogi Czerskiej) z Warszawy przez Czersk, Konary, Ostrówek, Przylot, Ostrołękę, Pilicę a dalej do Magnuszewa, Kozienic, Puław. Rozciąga na dawnym pastwisku (łąkach) przy stromej ścianie wzgórz (skarpa) Doliny Wisły i Pilicy.

Wieś arcybiskupstwa gnieźnieńskiego Przelot w kluczu konarskim w województwie mazowieckim w drugiej połowie XVI wieku, przeszła na uposażenie kapituły gnieźnieńskiej w XVII wieku[6].

Historia

Jest to stara osada a ślady osadnictwa datowane są na okres epoki żelaza - około 700 lat p.n.e. do VI w. n.e.

Przywilej z roku 1240 - wydany przez księcia Konrada I mazowieckiego potwierdził, że do uposażenia stołu arcybiskupiego należało kilka wsi leżących u ujścia Pilicy do Wisły m.in. Przylot, który przez ponad 500 lat, były początkowo własnością biskupów gnieźnieńskich - dobra stołowe, a później były własnością kapituły katedry gnieźnieńskiej - dobra chlebowe.

Pierwotny kościół św. Krzyża i św. Trójcy w Pólku fundowali i uposażyli arcybiskupi gnieźnieńscy przypuszczalnie w drugiej połowie XIII w., a Przylot należał do tego Kościoła.

Książę Ziemowit w roku 1359, potwierdził cały majątek stołu arcybiskupiego na Mazowszu, m.in. miejscowości leżące u ujścia Pilicy do Wisły - min. Przylot. W roku 1380, prawdopodobnie, przeniesiona została przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Jana Suchywilka Strzeleckiego, parafia z Pólka k. Ostrówka do Konar. Przylot należał do tej parafii i leżał w powiecie wareckim w ziemi czerskiej.

W roku 1511 biskupi gnieźnieńscy zorganizowali folwark w Ostrówku, który przynależał do Przylotu, najprawdopodobniej ziemie dawnego Pólka. Należał administracyjnie do klucza łęgonickiego. W roku 1540 pojawia się nawa jednostka administracyjna klucz konarski - w skład którego wchodzi Przylot.

W roku 1729 funkcjonowała we wsi karczma wystawiona przez dzierżawcę Franciszka Wysockiego, kanonika gnieźnienskiego, plebana w parafii św. Jakuba w Krzemienicy.

1788 - zestawienie: Przylot - 32 gospodarstwa, 2 rodziny komorników. We wsi spisano, 26 wołów, 36 krów, Folwark (Ostrówek) został zlikwidowany, gdyż Wisła oderwała grunty folwarczne w połowie XVIII w.

1827 - Spis mieszkańców: Przylot - 28 domów - 185 mieszkańców

W 1833 w skład Dóbr Konary wchodziły min. Przylot, w którym było 30 domów i powierzchnia uprawna pól - 587 mórg.

W 1869 Przylot miał 30 domów, 269 mieszkańców i pow. po uwłaszczeniu 587 mórg. Należał do gminy i parafii w Konarach.

Przylot obecnie też należy do parafii Konary.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Zabytki

Kapliczka przydrożna z XVIII w., murowana, słupowa o przekroju eliptycznym stojąca w prywatnym ogródku.

Przypisy

  1. Wieś Przylot w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2017-04-28] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-03-05].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1046 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1973, s. 94.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat grójecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu grójeckiego, Polska
Przylot.JPG
Autor: Mzungu, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wieś Przylot
Warka (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Warka, Polska