Przymiotno białe

Przymiotno białe
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządastrowce
Rodzinaastrowate
PodrodzinaAsteroideae
Rodzajprzymiotno
Gatunekprzymiotno białe
Nazwa systematyczna
Erigeron annuus (L.) Pers.[3]
Syn. pl. 2(2):431. 1807
Synonimy
  • Erigeron annuus var. discoideus Cronquist
  • Stenactis annua (L.) Nees[3]

Przymiotno białe[4], zimotrwał zwyczajny[5] (Erigeron annuus (L.) Pers) – gatunek roślin należący do rodziny astrowatych.

Kwitnący pęd
Pokrój
Koszyczek

Rozmieszczenie geograficzne

Pochodzi z Ameryki Północnej. Po kolonizacji Ameryki jako gatunek zawleczony rozprzestrzenił się na znacznej części kuli ziemskiej. Obecnie stwierdzono jego występowanie w Afryce (wyspa (Reunion), w Azji (Turcja, Kaukaz, Chiny, Korea, Indie), w Nowej Zelandii, w Ameryce Środkowej (Nikaragua, Panama), oraz w niemal całej Europie. Zwiększył także obszar swojego występowania w Ameryce Północnej o rejony, na których wcześniej nie występował (Kolumbia Brytyjska w Kanadzie, stany: Idaho, Oregon, Waszyngton, Kalifornia, Utah w USA) i nadal rozprzestrzenia się na pozostałych kontynentach świata[6]. W Polsce jest kenofitem i jest bardzo pospolity[7]. Występuje zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich[8].

Morfologia

Łodyga
Prosta, ulistniona, w górze gałęzista, o wysokości do 90 cm. Jest dość obficie ulistniona i rzadko, odstająco owłosiona[8].
Liście
Dolne są odwrotnie jajowate, lub eliptyczne, gruboząbkowane, o nasadzie klinowato zbiegającej w długi ogonek. Liście górne szeroko lancetowate lub lancetowate, drobno ząbkowane lub prawie całobrzegie[8].
Kwiaty
Kwiatostan złożony. Kwiaty zebrane w liczne koszyczki, te zaś z kolei w baldachokształtną wiechę. Koszyczki mają szerokość 15–20 mm i dołem zwężają się. Szczytowy koszyczek wyrasta niżej od pozostałych. Listki okrywy tworzą 2–3 szeregi, wszystkie są niemal tej samej długości, są ostro zakończone i nagie lub słabo owłosione. Brzeżne kwiaty języczkowe są czerwonoliliowe lub białe (rzadziej), tworzą dwa szeregi i wszystkie są kwiatami żeńskimi. Długość kwiatów języczkowych jest równa średnicy koszyczka. Wewnątrz koszyczka znajdują się żółte obupłciowe kwiaty rurkowe[8].
Owoc
Niełupka z puchem kielichowym. U kwiatów w zewnętrznym szeregu włoski puchu kielichowego wyrastają w jednym szeregu, u kwiatów z wewnętrznego szeregu w dwóch szeregach, przy czym włoski szeregu wewnętrznego są dużo dłuższe od włosków szeregu zewnętrznego)[8].

Biologia i ekologia

Roślina dwuletnia lub bylina, hemikryptofit. Występuje w miejscach ruderalnych, na przydrożach, ugorach, w uprawach rolniczych jako chwast, a także w suchych murawach. Kwitnie od czerwca do października. Liczba chromosomów 2n = 26, 27, 36 (wyjątkowo 54)[7]. Jest owadopylna i wiatrosiewna.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. a b The Plant List [dostęp 2012-06-21].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 494. ISBN 83-01-00129-1.
  6. Germplasm Resources Information Network (GRIN) [dostęp 2010-06-15].
  7. a b Lucjan Rutkowski, Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, ISBN 83-01-14342-8.
  8. a b c d e Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Media użyte na tej stronie

Erigeron annuus thegreenj.jpg
Autor: Thegreenj, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Erigeron annuus flower
Erigeron annus a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Erigeron annuus
Erigeron annus6.jpg
Autor: KENPEI, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Erigeron annuus