Przyrów

Artykuł

50°48′1″N 19°31′39″E

- błąd

39 m

WD

50°48'0.0"N, 19°31'0.1"E, 50°44'N, 19°28'E

- błąd

14 m

Odległość

805 m

Przyrów
wieś
Ilustracja
Głaz znajdujący się na rynku upamiętniający mieszkańców wsi poległych w II wojnie światowej
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

częstochowski

Gmina

Przyrów

Liczba ludności (2018)

1138

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

42-248[1]

Tablice rejestracyjne

SCZ

SIMC

0143550

Położenie na mapie gminy Przyrów
Mapa konturowa gminy Przyrów, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Przyrów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Przyrów”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Przyrów”
Ziemia50°48′01″N 19°31′39″E/50,800278 19,527500

Przyrówwieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Przyrów, nad Wiercicą. Siedziba gminy Przyrów. Dawniej miasto.

Historia

Przyrów został założony jako miasto w 1369 na terenie wsi Komorów przez Jakuba Rechickiego z Nagłowic. Miasto królewskie założone przez Kazimierza Wielkiego na prawie średzkim w 1369 [2]. Pozbawiony praw miejskich w 1870[3].

Od końca XVIII w. Przyrów zamieszkiwała społeczność żydowska (w 1857 - 954 osób, czyli 43 proc. mieszkańców; w 1921 - 802, około 32 proc.). Istniała synagoga i cmentarz. Wśród Żydów była grupa chasydów, związanych z Lelowem. W 1940 Niemcy utworzyli w Przyrowie obóz pracy, w którym zgromadzili ponad 800 Żydów. 18 września 1942 wszystkich wywieziono do getta w Koniecpolu, skąd 7 października 1942 trafili do obozu zagłady w Treblince i zginęli[4].

5 stycznia 1945 wieś została spacyfikowana przez oddział własowców pod dowództwem SS. Zamordowali oni 43 osoby, a zabudowania spalili[5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1063 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Anna Berdecka, Nowe lokacje miast królewskich w Małopolsce w latach 1333-1370 : chronologia i rozmieszczenie, w: Przegląd Historyczny, T. 65 (1974), z. 4, tabela 1 po s. 617.
  3. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 62-63.
  4. Przyrów, sztetl.org.pl [dostęp 2020-12-19].
  5. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 85.

Bibliografia

R. Dulias, A. Hibszer; Województwo śląskie. Przyroda, Gospodarka, Dziedzictwo kulturowe, Kraków 2004, s.192.

Linki zewnętrzne

Zobacz też

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Częstochowa County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Częstochowa County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.06 N
  • S: 50.61 N
  • W: 18.82 E
  • E: 19.85E
Przyrów - plaque 02.jpg
Autor: Paweł 'pbm' Szubert (talk), Licencja: CC BY-SA 3.0
Głaz z tablicą upamiętniający mieszkańców Przyrowa i okolic poległych w czasie II wojny światowej