Przytulia hercyńska
| ||
Systematyka[1][2] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Podkrólestwo | rośliny zielone | |
Nadgromada | rośliny telomowe | |
Gromada | rośliny naczyniowe | |
Podgromada | rośliny nasienne | |
Nadklasa | okrytonasienne | |
Klasa | Magnoliopsida | |
Nadrząd | astropodobne | |
Rząd | goryczkowce | |
Rodzina | marzanowate | |
Rodzaj | przytulia | |
Gatunek | przytulia hercyńska | |
Nazwa systematyczna | ||
Galium saxatile L. Sp. Pl. 106 1753[3] |
Przytulia hercyńska (Galium saxatile L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny marzanowatych. Jako gatunek rodzimy rośnie w Europie i na Azorach. Ponadto został zawleczony do Ameryki Północnej[4]. W Polsce występuje w Karkonoszach i na Pomorzu.
Morfologia
- Liść
- Liście odwrotnie jajowate, na brzegach szorstkie, zgrupowane po 6, rzadziej po 7 albo w 8 okółkach.
- Kwiaty
- Białe na krótkich szypułkach w skupionych kwiatostanach. Okres kwitnienia od czerwca do sierpnia[5].
Siedlisko
Wrzosowiska, murawy, torfowiska, widne lasy, kamieniste wygony, chętnie na glebach bez wapnia. Do 1500 m n.p.m.[5] Gatunek charakterystyczny niżowych muraw bliźniczkowych ze związku Violion caninae. Gatunek wyróżniający zespołu Digitali purpureae-Epilobietum[6].
Zmienność
Gatunek zróżnicowany na dwie odmiany[7]:
- Galium saxatile var. saxatile - występuje w całym zasięgu gatunku
- Galium saxatile var. vivianum (Kliphuis) Ortega Oliv. & Devesa - rośnie na Półwyspie Iberyjskim
Zagrożenia i ochrona
Gatunek umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski w kategorii zagrożenia [V] (narażony na izolowanych stanowiskach) jako Galium harcynicum[8].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-08-28] (ang.).
- ↑ Galium saxatile (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-08-28].
- ↑ Mapa rozmieszczenia gatunku na Den virtuella floran [dostęp 2013-11-30].
- ↑ a b Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Jadwiga Kozłowska (tłum.). Warszawa: Wyd. Świat Książki, 1998. ISBN 83-7129-756-4.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz , Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
- ↑ World Checklist of Selected Plant Families [dostęp 2013-11-30].
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
Media użyte na tej stronie
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Galium saxatile in Rzęśnica, near Szczecin Wielgowo, NW Poland
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Galium saxatile in Gniewino commune, N Poland
Autor: Kristian Peters -- Fabelfroh 08:01, 29 June 2007 (UTC), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Harz-Labkraut (Galium harcynicum)