Przytulia krakowska

Przytulia krakowska
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

goryczkowce

Rodzina

marzanowate

Rodzaj

przytulia

Gatunek

przytulia krakowska

Nazwa systematyczna
Galium cracoviense Ehrend
Sitzungsber. Osterr. Akad. Wiss., Math.-Nat., Abt. 1 clxix. 419
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 VU pl.svg

Przytulia krakowska (Galium cracoviense Ehrend) – gatunek rośliny należący do rodziny marzanowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

Endemit Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Rośnie na kilku stanowiskach w okolicach Olsztyna[4].

Morfologia

Łodyga
Do 15 cm wysokości.
Liście
Po 6-7 w okółkach, wąskie, odwrotnie lancetowate, o długości 3-10 mm.
Kwiaty
Białe, drobne, o średnicy 2-3,5 mm, zebrane w luźny, skąpokwiatowy kwiatostan.
Owoce
Brodawkowane rozłupki.

Biologia i ekologia

Bylina. Rośnie w murawach naskalnych na wychodniach wapieni jurajskich i w murawach kserotermicznych. Kwitnie w maju i czerwcu. Liczba chromosomów 2n=22[4].

Zagrożenia i ochrona

Gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną.

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[5] w grupie gatunków rzadkich (kategoria zagrożenia: R). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię VU (narażony)[6]. Znajduje się także w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii VU (narażony)[7].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-27] (ang.).
  3. H. Piękoś-Mirkowa, Z. Mirek, Galium cracoviense, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2014-03-06] (ang.).
  4. a b Mirek Z. 2001. Przytulia małopolska. s. 306-308. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
  5. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  6. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  7. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

Bibliografia

  • Wojciech Mróz: Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Część II.. Warszawa: GIOŚ, 2012. ISBN 978-83-61227-72-4.
  • The Plant List. [dostęp 2017-08-31].
  • Atlas Roślin. [dostęp 2017-08-31].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 VU pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Galium cracoviense Biaklo-2009-06-18.JPG
Autor: Noniusz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Photo was made on Biaklo- hill in Olsztyn near Czestochowa, Poland,S-E exposition