Przytulisko dla bezdomnych w Poznaniu

Przytulisko dla bezdomnych
Symbol zabytku nr rej. A-309 [1]
Ilustracja
Widok ogólny od ul. św. Wincentego
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Adres

ul. św. Wincentego 2

Typ budynku

schronisko dla bezdomnych

Styl architektoniczny

modernizm

Architekt

Władysław Czarnecki

Rozpoczęcie budowy

1 września 1928[2]

Ukończenie budowy

11 stycznia 1930[2]

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Przytulisko dla bezdomnych”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Przytulisko dla bezdomnych”
Ziemia52°24′53″N 16°57′20″E/52,414722 16,955556

Przytulisko dla bezdomnych – pierwszy w Polsce nowoczesny budynek schroniska dla bezdomnych, zlokalizowany w Poznaniu przy ul. św. Wincentego 2 na Zawadach.

Historia

Obiekt powstał w latach 1928-1930 według projektu Władysława Czarneckiego, który wzorował się na podobnym założeniu zrealizowanym w 1928 w Berlinie. Modernistyczna forma budynku wzbudzała spore kontrowersje władz miejskich, gdyż nie była wcześniej stosowana w inwestycjach komunalnych. Gmach jest symetryczny, co nie jest regułą w modernizmie.

Obiekt zaprojektowano ściśle według potrzeb funkcjonalnych. Posiadał osobne dla kobiet i mężczyzn tzw. brudne wejścia z łaźniami na poziomie sutereny. Oprócz tego funkcjonowały wejścia czyste. W poszczególnych pomieszczeniach zlokalizowano zmywalnie i wentylowane izby pobytowe z pryczami ogrzewanymi od spodu. Budynek został zaprojektowany do pomieszczenia 100 mężczyzn i 100 kobiet. W dzień bezdomnym nie wolno było przebywać w obiekcie – rano otrzymywali ciepły posiłek, chleb, worek z czystą odzieżą oraz poradę, gdzie można poszukać pracy. Według regulaminu w przytulisku wolno było przebywać tylko trzy noce z rzędu[3].

Podczas budowy pojawiły się trudności techniczne. Do głębokości 18 metrów nie znaleziono pokładu o odpowiedniej dla budynku nośności. Problem rozwiązał inżynier Adam Drosio, natomiast żwir na ławę fundamentową ofiarował za darmo prezydent Cyryl Ratajski, który był właścicielem pobliskich wydm morenowych[3].

Podczas II wojny światowej Niemcy urządzili w przytulisku szpital. W czasach PRL teoretycznie wyeliminowano problem bezdomności, w związku z czym budynek przytuliska przejął Szpital Miejski i urządzono tutaj oddział chorób zakaźnych (obecnie przeniesiony do szpitala przy ul. Szwajcarskiej)[4]. Jego otwarcie nastąpiło 22 października 1945 przy udziale wiceprezydenta Poznania Antoniego Drabowicza[5].

W 2018 rozpoczęto prace mające na celu adaptację budynku na potrzeby hostelu Centrum Integracji Społecznej działającego w ramach Fundacji Barka[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo WP, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021.
  2. ↑ a b Sprawozdanie Zarządu Stołecznego Miasta Poznania 1929-1930, s. 61
  3. ↑ a b Władysław Czarnecki, Wspomnienia architekta. Tom pierwszy. 1895-1930, opr. Hanna Grzeszczuk-Brendel, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2005, s.111-112, ISBN 83-89525-57-7
  4. ↑ Hanna Grzeszczuk-Brendel, Gabriela Klause: Domy socjalne na Zawadach w: Kronika Miasta Poznania 2/2002 s. 193; on-line: [1]
  5. ↑ Tadeusz Świtała, Poznań 1945. Kronika Wydarzeń, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1986, s. 317, ISBN 83-210-0607-8, OCLC 830203088.
  6. ↑ Ewa Kłodzińska, Stare mury, nowe życie, w: My. Czasopismo mieszkańców, nr 9(213)/2018, Pro Publico, Poznań, s. 8, ISSN 1641-6813

Bibliografia

  • Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 312, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366.
Poznań – Osiedle Ostrów Tumski-Śródka-Zawady-Komandoria
Części miasta
Osiedla mieszkaniowe
Atrakcje turystyczne
Tereny zielone
Ulice i place
Mosty
Miejsca kultu religijnego
Pozostałe

Catedral de Poznan, Poznan, Polonia, 2014-09-18, DD 10.jpg
(c) Diego Delso, CC BY-SA 4.0

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Catedral de Poznan, Poznan, Polonia, 2014-09-18, DD 10.jpg
(c) Diego Delso, CC BY-SA 4.0
Poznan Cathedral, Poznan, Poland
Distinctive emblem for cultural property.svg Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID 654231.
Shelter for the homeless, Poznan, Zawady (2).JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 3.0
Przytułek dla bezdomnych przy ul. św. Wincentego w Poznaniu. Późniejszy szpital zakaźny.