Przyzwoitka

Pani Chambers jako przyzwoitka na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1932 w Los Angeles. Obok Bonnie Mealing, Clare Dennis, Frances Bult, Eileen Wearne i Thelma Kench.

Przyzwoitka – osoba zakłócająca intymność zakochanym[1][2]. W XIX wieku starsza osoba towarzysząca młodej kobiecie dla przyzwoitości pilnująca przestrzegania norm moralnych. Rolę przyzwoitki pełniły zazwyczaj starsze zamężne kobiety, rzadziej stare panny[3].

Współczesne znaczenie

Praktykowanie "przyzwoitki jeden na jednego" w celach towarzyskich wyszło w dużej mierze z użycia w społeczeństwie zachodnim. Obecnie termin ten jest najczęściej stosowany w odniesieniu do rodziców i nauczycieli, którzy nadzorują grupy młodzieży (często o mieszanej płci) podczas tańców szkolnych, imprez sportowych, wycieczek terenowych i innych tego typu imprez. Często w przypadku krótkich wycieczek, w których dorośli zobowiązani są do pełnienia innych funkcji (takich jak coaching), od tych dorosłych oczekuje się również wykonywania obowiązków przyzwoitki. Praktyka ta pozwala zarówno zaoszczędzić pieniądze, jak i może sprzyjać lepszym relacjom między młodzieżą i dorosłymi opiekunem.

Istotną wadą tego rodzaju rozwiązań jest to, że zaangażowani w nie dorośli są często zatrudniani nie tylko ze względu na swoje kwalifikacje do sprawowania opieki nad dziećmi i młodzieżą. Istnieje w związku z tym możliwość, że takim dorosłym może być dana możliwość wykorzystania fizycznego, emocjonalnego lub seksualnego swoich podopiecznych.

W mediach

  • "Przyzwoitka", Laura Moriarty[4]
  • Ciotka przyzwoitka (1988)[5]
  • Lady of Quality (1972), polskie tłum. Przyzwoitka, Georgette Heyer

Zobacz też

Przypisy

  1. przyzwoitka – Słownik języka polskiego PWN, sjp.pwn.pl [dostęp 2019-10-06] (pol.).
  2. Telewizja Polska S.A, Jadzia przyzwoitka, kielce.tvp.pl [dostęp 2019-10-06] (pol.).
  3. Krótka historia ciotek przyzwoitek, kobieta.interia.pl [dostęp 2019-10-06] (pol.).
  4. Wydawnictwo Bukowy Las., Przyzwoitka, Wrocław: Wydawnictwo Bukowy Las, [cop. 2014], ISBN 978-83-63431-25-9, OCLC 879521024 [dostęp 2019-10-06].
  5. Ciotka przyzwoitka / Yellow Pages. [dostęp 2019-10-06].

Media użyte na tej stronie

Nuvola apps important orange.svg
Autor: David Vignoni (original), Bastique (SVG), Rocket000 (recolored), Licencja: LGPL
Orange warning icon.
1932 Aus Olympic.jpg
Autor: NieznanyUnknown author, Licencja: No restrictions
Mrs Chambers (chaperone), Bonnie Mealing, Clare Dennis, Frances Bult, Eileen Wearne, Thelma Kench (N.Z. sprinter) at the Los Angeles Olympics 1932 / by unknown photographer