Psałterz Dawidów

Psałterz Dawidów
Ilustracja
AutorJan Kochanowski
Typ utworuzbiór psalmów
parafraza poetycka
Wydanie oryginalne
Miejsce wydaniaPolska
Językpolski
Data wydania1579
WydawcaDrukarnia Łazarzowa
Jan Januszewski

Psałterz Dawidów, inaczej Psałterz Dawidowy przekładania Jana Kochanowskiego – poetycka parafraza biblijnej Księgi Psalmów autorstwa Jana Kochanowskiego, wydana w 1579 nakładem Drukarni Łazarzowej.

Pracę nad zbiorem Kochanowski poprzedził wnikliwymi studiami biblistycznymi i filologicznymi. Trudno jest wskazać tekst, który posłużył poecie za podstawę przekładu; wbrew rozpowszechnionej opinii, nie była to jednak łacińska Wulgata, z niej Kochanowski zaczerpnął jedynie incipity psalmów[1]. Historycy literatury staropolskiej są zdania, iż Psałterz to najbardziej zróżnicowane pod względem wersyfikacyjnym dzieło poety[2]; pojawiają się również opinie, iż jego napisanie stanowiło największe wyzwanie dla sił twórczych Kochanowskiego, stanowiąc przedsięwzięcie mierzone w skali światowej[3].

Dzieje wydania

Psałterz Dawidów został wydany w roku 1579 w drukarni Łazarzowej w Krakowie. Dzieło ukazało się w czarnoleskim okresie życia poety. Choć opublikowany w 1579 roku, prace nad nim prowadził Kochanowski już na dworze Zygmunta Starego.

Już rok po wydaniu Psałterza ukazała się do niego muzyka Mikołaja Gomółki pt. Melodie na psałterz polski[1].

Styl i język

Psałterz nie jest dokładnym tłumaczeniem Księgi Psalmów ze Starego Testamentu, ale jej poetycką parafrazą, dostosowaną do polskiej obyczajowości i warunków. Kochanowski posługiwał się różnymi współczesnymi przekładami i parafrazami oryginału, szczególnie zaś inspirował się łacińską parafrazą psalmów autorstwa George'a Buchanana[1]. Psałterz Kochanowskiego charakteryzuje renesansowy humanizm: starotestamentowy Bóg otrzymuje rysy miłosierne, charakterystyczne do humanistycznego postrzegania Boga. Nie jako surowego sędziego lecz jako przyjaciela człowieka. Wizerunek ten został zapożyczony z nowotestamentowej opowieści o Jezusie.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c J. Kochanowski, Psałterz Dawidów, Warszawa 1984, s. 299.
  2. Julian Krzyżanowski: Poeta czarnoleski. W: Jan Kochanowski: Dzieła polskie. Tom I. Kraków: PIW, 1952, s. XLV.
  3. Julian Krzyżanowski: Poeta czarnoleski. W: Jan Kochanowski: Dzieła polskie. Tom I. Kraków: PIW, 1952, s. XXXIII.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kochanowski - Psałterz Dawidów (1579).jpg
Strona tytułowa Psałterza Dawidów Jana Kochanowskiego z 1579 r.