Psalm 23

Początek psalmu 23 w języku niemieckim, wyryty na krzyżu nagrobnym na cmentarzu klasztornym w Dobbertin
Psalm 23 w języku prekmurskim, z luterańskiego śpiewnika Miháo Bakoša Nouvi Gráduvál (1789)
Psalm (1880)

Psalm 23psalm, który znajduje się w Biblii, w Księdze Psalmów. W Septuagincie psalm ten nosi numer 22. Prawdopodobnie jest to najbardziej znany ze wszystkich biblijnych psalmów. Nazywany „pasterskim”, ponieważ zaczyna się od słów[1]:

Pan jest moim pasterzem, nie brak mi niczego;

Psalm wyraża radość z niezmiennej opieki, troski i dobrobytu jakiego doświadcza wierny od Jahwe.

W starożytnym świecie Bliskiego Wschodu określenie pasterz miało szczególne znaczenie. Oznaczało dobrego zarządcę, który troszczy się o tych, którymi się opiekuje; ochrania, zapewnia spokojny byt. Często władcy to określenie dodawali do wielu swoich tytułów.

Psalm wyraża ufność w opiekę Boga (Chociażbym chodził ciemną doliną, zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną), a także ufność w życie wieczne (Tak, dobroć i łaska pójdą w ślad za mną przez wszystkie dni mego życia i zamieszkam w domu Pańskim po najdłuższe czasy).

Psalm 23 w muzyce

  • Johann Sebastian Bach sparafrazował Ps 23 w swej 112 kantacie Der Herr ist mein getreuer Hirt BWV 112[2].
  • Własną interpretację Psalmu 23 do tradycyjnej melodii żydowskiej nagrała polska grupa Deus Meus, na albumie Hej, Jezu! (2001)[3].
  • Własną interpretację Psalmu 23 stworzyła polska grupa Pneuma, na albumie Berakha (2001).
  • Antychrześcijańska wersja tego Psalmu jest słyszana w utworze Sheep zespołu Pink Floyd na płycie Animals.
  • Cissy Houston, matka Whitney Houston nagrała gospelową wersję tego psalmu na soundtracku do filmu "Żona pastora" (w którym Whitney gra główną rolę) i jednocześnie na album o tym samym tytule.
  • Wersja Psalmu z muzyką Howarda Goodalla, w wykonaniu chóru katedry anglikańskiej w Oksfordzie, stanowi główny motyw muzyczny brytyjskiego serialu komediowego Pastor na obcasach.
  • Do psalmu nawiązuje utwór Marii Peszek pt. Pan nie jest moim pasterzem.
  • E Nomine wplata go do drugiej części singla Vater Unser (1999).
  • Bob Marley został pochowany wraz z Biblią otwartą właśnie na psalmie 23.
  • Notorious B.I.G. – You're Nobody utwór zaczyna się od cytowania psalmu 23 przez Puff Daddy'ego.
  • Słowa Psalmu padają w utworze Coolia pt. Gangsta's Paradise, znanego ze ścieżki dźwiękowej filmu Młodzi gniewni.
  • Słowa Psalmu zostały użyte przez zespół muzyczny 2Tm2,3 w jednym z utworów na płycie "Pascha 2000"[4].
  • Część Psalmu została użyta w utworach Mauro Pilato & Max Monti - Gam Gam (1994), oraz Marnik & SMACK - Gam Gam (2018).
  • Fragment Psalmu recytowany jest w utworze pt. Shadow of Deth zespołu Megadeth na płycie The System Has Failed.
  • Nullizmatyk użył wersów psalmu w refrenie utworu „Urszulka”[5].

W filmie

  • W filmie Dawid i Batszeba w reżyserii Henry'ego Kinga (1951) Dawid (Gregory Peck) modli się słowami psalmu.
  • W filmie Kruk 3 – Zbawienie ksiądz odczytuje ten psalm tuż przed egzekucją.
  • W filmie Niesamowity jeździec Clinta Eastwooda jedna z bohaterek filmu modli się słowami Psalmu 23[6].
  • W filmie Notorious matka głównego bohatera wypowiada przez telefon fragment Psalmu 23 podczas rozmowy z synem przebywającym w areszcie.
  • W filmie Szeregowiec Ryan psalm ten towarzyszy snajperowi Jacksonowi podczas celowania i strzelania do Niemców (nazistów).
  • W filmie Człowiek słoń recytuje go jeden z głównych bohaterów.
  • W filmie Titanic recytuje go ksiądz, gdy statek tonie.
  • W serialu Zagubieni (ang. Lost) - w 10 odcinku 2 sezonu - Mr. Eko recytuje go nad płonącym samolotem, w którym zginął jego brat.

Przypisy

  1. Ps 23,1 (przekład według Biblii Tysiąclecia)
  2. Der Herr ist mein getreuer Hirt Text and Translation of Chorale. Bach Cantatas. [dostęp 2012-04-07].
  3. Płyta: Hej Jezu. spiewnikreligijny.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-13)]. (pol.).
  4. Oficjalna strona 2Tm2,3 -, www.2tm23.art.pl [dostęp 2017-10-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-07].
  5. Nullizmatyk – „Urszulka” (prod. Kris), YouTube, 24 grudnia 2017 [dostęp 2022-06-14].
  6. Clive Marsh, Gaye Ortiz, Explorations in theology and film: movies and meaning, Blackwell Publishers 1997 (reprint 2001), p. 68

Linki zewnętrzne


Media użyte na tej stronie

The Sunday at Home 1880 - Psalm 23.jpg

Psalm 23, Biblia Króla Jakuba
An image of Psalm 23 (King James' Version), frontispiece to the 1880 omnibus printing of The Sunday at Home. Scanned at 800 dpi.

Tekst:

The Lord is my Shepherd;--I shall not want.
He maketh me to lie down in green pastures:
He leadeth me beside the still waters.
He restoreth my soul:
He leadeth me in the paths of righteousness for his name's sake.
Yea, though I walk through the valley of the shadow of death,
I will fear no evil:
For thou art with me;--thy rod and thy staff they comfort me.
Thou preparest a table before me in the presence of mine enemies:
Thou anointest my head with oil;--my cup runneth over.
Surely goodness and mercy shall follow me all the days of my life:
And I will dwell in the house of the Lord for ever.

PSALM XXIII

23. zoltar (Nouvi Graduval).JPG
The 23. Psalm in Prekmurian language (prekmurščina) in the great lutheran hymnal Nouvi Gráduvál of Mihály Bakos (1789)
Dobbertin Klosterfriedhof Grabstein Margarethe Freiin von Stenglin Reihe 7 Platz 5 2012-03-23 063.JPG
Autor: Niteshift (talk) in cooperation with Klostermönch, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gravestone of Margarethe Freiin von Stenglin on the cemetery of the Monastery in Dobbertin, district Ludwigslust-Parchim, Mecklenburg-Vorpommern, Germany