Pseudokibic
Pseudokibic[1][2] (inaczej chuligan stadionowy, potocznie kibol[3][a]) – osoba związana z subkulturą stadionową, uczestnicząca w zbiorowym naruszaniu prawa na obiektach sportowych, najczęściej na stadionach piłki nożnej. Mianem pseudokibiców (kiboli) określa się również osoby prowokujące do naruszenia prawa (bójek) i uczestniczące w tzw. ustawkach. Naruszają one prawo w sposób zbiorowy, często także zorganizowany (tworzą tzw. bojówki). Za pseudokibiców uważa się najbardziej radykalnych kibiców danego klubu (najczęściej piłkarskiego). W Polsce do pseudokibiców należą najczęściej mężczyźni w wieku od 15 do 25 lat wywodzący się ze środowiska o niskim standardzie społecznym i kulturowym, bez wykształcenia lub z niskim poziomem wykształcenia, bez aspiracji i ambicji życiowych[4], często związani ze środowiskiem przestępczym. W warunkach polskich pseudokibice towarzyszą prawie każdej drużynie piłkarskiej, nawet w najniżej plasujących się klubach, czasem również w klubach innych niż piłkarskie (np. żużel). W celu uniknięcia odpowiedzialności za popełniane wykroczenia oraz przestępstwa pseudokibice zakładają na twarz kominiarki lub chusty[5].
Pseudokibiców (kiboli) zasadniczo od kibiców wyróżnia brak celu uczestniczenia w meczach z powodów, dla których uczestniczą w nich prawdziwi kibice (nawet najbardziej radykalni tzw. ultrasi), ale przede wszystkim wyróżnia ich chęć wszczynania burd bezpośrednio przed, w czasie trwania i po meczu. Pseudokibice zachowują się agresywnie wobec kibiców innych drużyn, zawodników, a także policji czy służb porządkowych. Pseudokibice uważają się za sympatyków danej drużyny, jednak charakter ich działań ma najczęściej znamiona przestępcze (napaści, groźby karalne, niszczenie mienia, uszkodzenia ciała, a nawet zabójstwa[6][7]).
Penalizacja
Środowisko pseudokibiców jest środowiskiem osób związanych ze środowiskiem przestępczym. Przestępstwa i wykroczenia popełniane przez pseudokibiców często mają miejsce poza obiektami sportowymi oraz bez związku z nimi – np. pobicia, uszkodzenia ciała na ulicy, itp. Członkowie tego środowiska dopuszczają się naruszeń prawa, takich jak niszczenie mienia, groźby karalne, udział w bójkach, uszkodzenia ciała, a nawet najcięższych przestępstw, takich jak uprowadzenia, zgwałcenia, ciężkie uszkodzenia ciała, handel i produkcja narkotyków[8], a nawet zabójstw[7][9][10][11].
Grupy pseudokibicowskie poszczególnych klubów sportowych, mogą być nastawione wobec siebie wrogo („mieć kosę”) lub też przyjaźnie („mieć zgodę”). Niezależnie od tego pseudokibice mają wspólnego wroga – policję. W Komendach Wojewódzkich Policji istnieją specjalne wydziały do spraw zwalczania przestępczości pseudokibiców[12][13][14][15].
Odpowiedzialność karną określa ustawa z 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych[16].
Przemocy stadionowej poświęcone zostały dwie Konwencje Rady Europy z 1985[17] i 2016 r.[18]
Zobacz też
Uwagi
- ↑ W gwarze poznańskiej słowo kibol nie ma wydźwięku pejoratywnego i stosowane jest jako określenie kibica (nie pseudokibica).
Przypisy
- ↑ Tag pseudokibice, policja.pl [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ pseudokibic – Słownik języka polskiego PWN, sjp.pwn.pl [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ kibol – Słownik języka polskiego PWN, sjp.pwn.pl [dostęp 2021-01-14] (pol.).
- ↑ Tomasz Łatak, Polscy kibice-chuligani, Katowice: Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach, 2011.
- ↑ Czesław Czekiera, Subkultury młodzieżowe – Szalikowcy, „Problemy Alkoholizmu 1995, nr 11”, 1995, s. 11.
- ↑ Bartosz Dybała, Kraków. Brutalny atak kilku pseudokibiców na ulicy Teligi. Zaatakowany w Prokocimiu 18-latek zmarł, gazetakrakowska.pl, 1 lutego 2018 [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ a b Anna Szulc, Rzeka krwi. Kolejny młody kibic ofiarą świętej wojny między Cracovią a Wisłą, newsweek.pl, 7 lutego 2018 [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ Nielegalny „biznes” pseudokibiców. Policja zlikwidowała plantację konopi, niezalezna.pl, 22 lutego 2018 [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ Artur Drożdżak, Pseudokibic Cracovii zginął podczas akcji policji. Antyterrorysta oddał jeden strzał, gazetakrakowska.pl, 15 grudnia 2017 [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ Kim był zastrzelony Adrian Z., ps. Zielony, pseudokibic Cracovii?, sport.se.pl, 15 grudnia 2017 [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ Akcja CBŚP w Katowicach: Pseudokibice GKS oskarżeni o handel narkotykami i pobicia, dziennikzachodni.pl, 6 listopada 2017 [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ Struktura organizacyjna Policji dolnośląskiej, dolnoslaska.policja.gov.pl, 22 lipca 2020 [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ Wydział ds. Zwalczania Przestępczości Pseudokibiców, malopolska.policja.gov.pl [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ Wydział do spraw Zwalczania Przestępczości Pseudokibiców, policja.waw.pl, 14 czerwca 2010 [dostęp 2020-12-27] (pol.).
- ↑ Wydział do spraw Zwalczania Przestępczości Pseudokibiców, bip.lodz.kmp.policja.gov.pl, 2 lutego 2017 [dostęp 2020-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-29] (pol.).
- ↑ Ustawa z 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz.U. z 2009 r. nr 62, poz. 504). Prawno-kryminalistyczna problematyka przestępczości stadionowej
- ↑ Europejska konwencja w sprawie przemocy i ekscesów widzów w czasie imprez sportowych, a w szczególności meczów piłki nożnej, sporządzona w Strasburgu 19 sierpnia 1985 r. (Dz.U. z 1995 r. nr 129, poz. 625), lista stron
- ↑ Konwencja Rady Europy w sprawie zintegrowanego podejścia do bezpieczeństwa, zabezpieczenia i obsługi podczas meczów piłki nożnej i innych imprez sportowych, sporządzona w Strasburgu 4 maja 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 2099), lista stron
Media użyte na tej stronie
Autor: Jacek Becela, Licencja: CC BY-SA 2.0
Zabrze fans fight with Chorzów fans in the street.
(c) Bundesarchiv, Bild 183-1990-0408-011 / Kasper, Jan Peter / CC-BY-SA 3.0
Teilweise vermummt bestiegen sogenannte Fans aus Berlin trotz Warnung der Polizei das Schutzgitter während des Spiels FC Carl Zeiss Jena gegen FC Berlin am 7.4.90. Trotz eines großen Polizeiaufgebotes kam es zu Ausschreitungen, die nicht nur Freunden des runden Leders eine Gänsehaut über den Rücken jagten.