Pstrolistka sercowata

Pstrolistka sercowata
	(c) I, Avenafatua, CC BY 2.5
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	magnoliopodobne
Rząd	pieprzowce
Rodzina	saururowate
Rodzaj	pstrolistka
Gatunek	pstrolistka sercowata
	Nazwa systematyczna
	Houttuynia cordata Thunberg; Kongl. Vetensk. Acad. Nya Handl. 4: 149. 1783
Synonimy
	Polypara cochinchinensis Loureiro; Polypara cordata Kuntze;
	Polypara cochinchinensis Loureiro; Polypara cordata Kuntze;

Pstrolistka sercowata (Houttuynia cordata) – gatunek roślin z monotypowego rodzaju pstrolistka (Houttuynia Thunberg, Kongl. Vetensk. Acad. Nya Handl. 4: 149. 1783) z rodziny saurorowatych. Występuje w Azji wschodniej i południowej, poza tym rozpowszechniona jako roślina okrywowa. W Europie Środkowej zalecana jest do sadzenia przy oczkach wodnych. W krajach azjatyckich pędy i kłącza tej rośliny wykorzystywane są jako warzywo i przyprawa^[4]. Liście stosowane są w medycynie tradycyjnej^[3].

Rozmieszczenie

Gatunek występuje naturalnie w rejonie Himalajów (w Indiach, Nepalu, Bhutanie), w południowych Chinach, na Półwyspie Koreańskim i w Japonii^[5]. Według niektórych źródeł zasięg obejmuje też Półwysep Indochiński i wyspy Archipelagu Malajskiego^[3].

Morfologia

Odmiana 'Chamaeleon'

Odmiana 'Plena'

Danie z kłączy pstrolistki

Pokrój: Roślina zielna o pędach nadziemnych o wysokości do 60 cm, wyrastających z gęsto rosnących i szeroko rozrastających się cienkich kłączy. Łodygi u nasady pokładają się i korzenią w węzłach. Łodygi są silnie bruzdowane, nagie lub słabo owłosione w węzłach, czasem czerwono nabiegłe^[3].
Liście: Skrętoległe, pojedyncze, z błoniastymi przylistkami o długości od 0,5 do 2,5 cm. Ogonek liściowy do 4 cm długości. Blaszka liściowa jajowata z sercowatą nasadą o długości 4-10 cm i szerokości 2,5-6 cm, na szczycie krótko zaostrzona. Użyłkowanie tworzy 5–7 nerwów głównych i wyraźnie widoczne żyłki siatkowate^[3]. U formy typowej blaszka jest ciemnozielona, u odmian bywa pstra^[6].
Kwiaty: Drobne, zebrane są w gęste kłosy o długości do 2,5 cm, wyrastające naprzeciw liścia. Cztery podsadki pod kwiatostanami są białe i okazałe – osiągają 1–1,5 cm długości i 0,5–0,7 cm szerokości. Podsadki wraz z kwiatostanem tworzą pseudancjum – pozorny kwiat. Poszczególne kwiaty są pozbawione okwiatu. Pręciki występują w liczbie 3, rzadziej 4 i są dłuższe od słupka. Zalążnia jest jednokomorowa i wpół dolna, tworzona jest przez 3 owocolistki^[3].
Owoce: Torebka o długości 2–3 mm, z trwałą szyjką słupka, pękająca na szczycie^[3].

Biologia i ekologia

Rozwój: Bylina kwitnąca w zależności od klimatu od kwietnia do sierpnia, owocująca od czerwca do października^[3]. W warunkach Europy Środkowej zaczyna kwitnienie w czerwcu^[4].
Siedlisko: W obrębie naturalnego zasięgu rośnie na różnych siedliskach – na brzegach strumieni i na wilgotnych łąkach, w lasach i wąwozach, poza tym także na siedliskach ruderalnych – na obrzeżach pól, na przydrożach i wzdłuż rowów^[3].

Systematyka i zmienność

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Jeden z 6 gatunków wyróżnianych w obrębie rodziny saurorowatych (Saururaceae), która jest jedną z czterech rodzin wchodzących w skład rzędu pieprzowców, jednego z czterech w grupie magnoliowych^[2].

Wyhodowano kilka odmian uprawnych^[4]:

'Chamaeleon' i 'Tricolor' – odmiany o pstrokatych, wielobarwnych liściach, wybarwiających się szczególnie wyraźnie jesienią,
'Plena' – podsadki liczne.

Uprawa

Roślina odporna na mróz – może rosnąć w strefach mrozoodporności 5–11. Najlepiej rośnie w miejscach wilgotnych. Wymaga stanowisk lekko zacienionych i osłoniętych. W klimacie chłodniejszym znosi nasłonecznienie, wymaga jednak okrywania podczas zimy^[4]. W klimacie ciepłym powinna być uprawiana w cieniu. Bywa ekspansywna w uprawie^[6].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Houttuynia cordata (ang.). W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-04-10].
↑ ^a ^b ^c ^d Dorothee Waechter: Stawy ogrodowe. Warszawa: Bellona, 2008, s. 69. ISBN 978-83-11-10943-8.
↑ Taxon: Houttuynia cordata Thunb. (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-04-10].
↑ ^a ^b GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 453, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[china-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Houttuynia cordata (ang.). W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-04-10].

[weachter-4] Dorothee Waechter: Stawy ogrodowe. Warszawa: Bellona, 2008, s. 69. ISBN 978-83-11-10943-8.

[5] Taxon: Houttuynia cordata Thunb. (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-04-10].

[burnie-6] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 453, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne