Psychohistoria

Psychohistoria – formuła badawcza stosowana w naukach humanistycznych, polegająca na integrowaniu badań historycznych ze stosowaniem kategorii psychoanalitycznych[1].

Psychohistorię tworzyli i tworzą głównie profesjonalni psychoanalitycy z zainteresowaniami historycznymi (wzorem może być tu sam Zygmunt Freud, jego kontynuator Erik Erikson, kulturalista Erich Fromm)[2], zdecydowanie rzadziej profesjonalni historycy po treningu psychoanalitycznym[3] Psychohistoria rozwijała się intensywnie w USA w latach 60. i 70. XX w., obecnie ma niewielu zwolenników[4]. Większość prac psychohistorycznych to psychobiografie, np. Eine Kindheitserinnerung des Leonardo da Vinci (Leonarda da Vinci wspomnienia z dzieciństwa) Zygmunta Freuda (1910)[5], Young Man Luther (Młody Luter) Erika Eriksona (1958)[6]. Krytycy psychohistorii zwracają uwagę na ahistoryczność podstawowych kategorii stosowanych do badania postaci i zdarzeń historycznych, a zatem na logiczną i metodologiczną niespójność tego rodzaju badań[7].

Przypisy

  1. ↑ Dymkowski 2003 ↓, s. 12.
  2. ↑ Dymkowski 2003 ↓, s. 17–18, 108.
  3. ↑ Wiktor Werner, Psychologiczne Inspiracje w badaniach regionalnych, Perspektywy i możliwości. [w:] Maksymilian Grzegorz [red.] Historiograficzna prognoza 2000, Bydgoszcz 2000, s. 193 – 207.
  4. ↑ Maciej Dymkowski: Koneksje i dylematy psychologii historycznej a perspektywa jej zbliżenia do głównego nurtu. W: Teresa Rzepa, Cezary W. Domański (red.): Na drogach i bezdrożach historii psychologii. T. 1. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2011, s. 13. ISBN 978-83-7784-065-8.
  5. ↑ Dymkowski 2003 ↓, s. 20.
  6. ↑ Dymkowski 2003 ↓, s. 18.
  7. ↑ Wiktor Werner, Historyczność kultury. W poszukiwaniu myślowego fundamentu współczesnej historiografii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2009, s. 15

Bibliografia

  • Maciej Dymkowski: Wprowadzenie do psychologii historycznej. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2003. ISBN 83-89120-46-1.
  • Tomasz Pawelec, Dzieje i nieświadomość. Założenia teoretyczne i praktyka badawcza psychohistorii, Katowice 2004
  • Wiktor Werner, Psychologiczne Inspiracje w badaniach regionalnych, Perspektywy i możliwości. [w:] Maksymilian Grzegorz [red.] Historiograficzna prognoza 2000, Bydgoszcz 2000, s. 193 – 207.
  • Wiktor Werner, Refleksja nad możliwością zastosowania kategorii nieświadomości w historiografii. [w:] Alina Motycka, Wojciech Wrzosek [red.] „Nieświadomość jako kategoria filozoficzna.” Warszawa 2000, s. 288 – 294