Pszczółka

Pszczółka
Wieniec-Pszczółka
Ilustracja
Czasopismo „Wieniec-Pszczółka” z 1902
Państwo

 Austro-Węgry

Pierwszy numer

ok. 1860

Ostatni numer

po 1911

Redaktor naczelny

Stanisław Stojałowski

Pszczółka – czasopismo o charakterze społeczno-politycznym, wydawane wespół z „Wieńcem” w Galicji na przełomie XIX i XX w.

Tytuł założono w Krakowie ok. 1860 jako tygodnik. W 1875 jego redaktorem został ks. Stanisław Stojałowski, który wydawał je we Lwowie a później w Cieszynie, Wiedniu, Bielsku (Bielsku-Białej). Od 1900 roku pod nazwą „Wieniec-Pszczółka”[1].

Pod redakcją ks. Stanisława Stojałowskiego na łamach „Pszczółki” (podobnie jak i „Wieńca”) była poruszana problematyka ekonomiczna, propagowano edukację i szeroko rozumiane postawy obywatelskie, zachęcano do aktywności we własnym środowisku wiejskim. Stanisław Stojałowski pragnął uczynić z chłopa świadomego obywatela oraz prawego katolika[2]. W „Pszczółce” oprócz artykułów o charakterze społecznym, znalazły się także treści szowinistyczne czy jawnie antysemickie[3][4][5]. Jednak w literaturze przedmiotu zwraca się uwagę przede wszystkim na działalność oświatową Stojałowskiego w „Pszczółce”[6] i jego daleko posuniętą niezależność w sensie społeczno-politycznym[7].

W 1894 czasopisma ks. S. Stojałowskiego, w tym m.in. „Pszczółka”, zostały potępione w specjalnym liście wystosowanym przez biskupów: lwowskiego, przemyskiego i tarnowskiego[8].

Tuż przed śmiercią Stanisława Stojałowskiego w 1911 pismo zostało przekazane Stronnictwu Narodowo-Demokratycznemu.

Przypisy

  1. ↑ Wieniec i Pszczółka. zapytaj.onet.pl. [dostęp 2018-11-03].
  2. ↑ J. R. Szaflik, Związek Stronnictwa Chłopskiego. Warunki, okoliczności powstania oraz walka o kształt pierwszej partii chłopskiej, „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego”, nr 28, 1994, s. 5; J. Kur, Działalność społeczno-polityczna księdza Stanisława Stojałowskiego w latach 1895-1903, „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego”, nr 27, 1992, s. 7]
  3. ↑ Wieniec - Pszczółka, 1905, R. XXXI, Nr 14. A. Szydelska, 1905-01-01, s. 214, 217, 223. [dostęp 2015-08-05].
  4. ↑ „Pszczółka”, R. XXXIII, Nr 38, 1907 r.. sbc.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]., s. 588, 589, 592.
  5. ↑ Wieniec - Pszczółka, 1906, R. XXXII, Nr 1. www.sbc.org.pl. s. 1,2. [dostęp 2015-08-05].
  6. ↑ A. Kaleta, Stanowisko władz kościelnych wobec ruchu ludowego w Galicji na przykładzie społecznej i wydawniczej działalności księdza Stanisława Stojałowskiego, „Toruńskie Studia Bibliologiczne”, 2013, nr 2 (11), s. 127., podobnie na aspekt oświatowy kładzie nacisk M. Biernacka, Oświata a społeczno-kulturowe przemiany tradycyjnej społeczności wiejskiej od końca XIX wieku do odzyskania niepodległości, „Etnografia Polska”, t. 26, z. 2, 1982, s. 153.
  7. ↑ M. Żynda, Problematyka prasoznawcza na III Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej "Niewygodne dla władzy. Ograniczanie wolności słowa na ziemiach polskich od wieku XIX do czasów współczesnych"(Toruń 8-9 listopada 2012), „Rocznik Historii Prasy Polskiej”, t. 16, z. 2, 2013, s. 221.
  8. ↑ A. Kaleta, Stanowisko władz kościelnych wobec ruchu ludowego w Galicji na przykładzie społecznej i wydawniczej działalności księdza Stanisława Stojałowskiego, „Toruńskie Studia Bibliologiczne”, 2013, nr 2 (11), s. 127.

Zobacz też

Bibliografia

  • Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939, Warszawa 1981, s. 151-152, 176, 178, 704.

Media użyte na tej stronie

Flag of Austria-Hungary (1867-1918).svg
Flag of the Austro-Hungarian Monarchy (1867-1918)
Czasopismo Wieniec Pszczółka 1902.jpg
Czasopismo "Wieniec - Pszczółka". Organ Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego, Bielsko, 1902 r. ze zbiorów Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej