Ptasia Studnia
Widok na Dolinę Mułową. Po prawej Ratusz Mułowy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Właściciel | Skarb Państwa |
Długość | 6283 m |
Rozciągłość pozioma | 245 m |
Głębokość | 352 m |
Deniwelacja | 352 m |
Wysokość otworów | 1627 (Ptasia Studnia), 1576 (Jaskinia Lodowa Litworowa), 1522 (Jaskinia nad Dachem) m n.p.m. |
Wysokość otworów nad dnem doliny | 277 (Ptasia Studnia), 226 (Jaskinia Lodowa Litworowa), 172 (Jaskinia nad Dachem) m |
Ekspozycja otworów | ku N (wszystkie) |
Data odkrycia | 10 lipca 1960 roku |
Odkrywca | Janusz Flach |
Ochrona i dostępność | dostępna dla taterników jaskiniowych[1]. |
Kod | (nr inwentarzowy PIG) T.E-11.06 (Ptasia Studnia), T.E-11.10 (Jaskinia Lodowa Litworowa), T.E-11.09 (Jaskinia nad Dachem) |
49°14′23″N 19°54′18″E/49,239722 19,905000 |
Ptasia Studnia, właściwie System Ptasia Studnia – jaskinia w Dolinie Miętusiej w Tatrach Zachodnich. Jest jedną z najdłuższych i najgłębszych jaskiń w Tatrach. Zajmuje siódme miejsce pod względem długości i deniwelacji w Polsce[2]. Niektóre części jaskini są słabo zbadane i udokumentowane. Długość odkrytych dotychczas korytarzy wynosi 6283 metry, a deniwelacja 352 metry[3][2].
System Ptasia Studnia jest określeniem obejmującym 3 jaskinie poznawane niezależnie od siebie i w wyniku odkryć w pewnym momencie (w różnych latach) łączone ze sobą. Są to: Ptasia Studnia, Jaskinia nad Dachem i Jaskinia Lodowa Litworowa[3][4].
Obecnie nie jest znana rola hydrologiczna Ptasiej Studni, jednak podejrzewa się, że zasila ona Lodowe Źródło[3].
Ptasia Studnia
Jest to bez porównania największa jaskinia w systemie. Wejście do niej znajduje się po zachodniej stronie Ratusza Mułowego, około 300 metrów nad dnem Wielkiej Świstówki[5].
Odkryta została 10.07.1960 r. przez znanego zakopiańskiego grotołaza Janusza Flacha[6]. jako pierwsza i stanowi główny ciąg jaskini. Wyróżnia się głębokimi i obszernymi studniami, takimi jak Studnia Wlotowa czy Studnia Taty (78 m). W tej części znajduje się też obszerna Sala Dantego. Do obecnie znanego dna jaskini (Szczeliny Strzygi) prowadzi Studnia Flacha. Znajduje się tu szczelina Zmora, która kończy się na powierzchni, w piargu u podnóży Ratusza Mułowego[7]. W Partiach Sądeckich znajduje się obecnie największe podziemne jezioro w Tatrach – Wielki Kłamca[3].
Jaskinia nad Dachem
To druga jaskinia pod względem długości. Wejście do niej znajduje się w środkowej części Ratusza Mułowego, 54 metry poniżej Jaskini Lodowej Litworowej, na wysokości 1522 metrów n.p.m.[5]. Została odkryta dzień po Ptasiej Studni przez zespół zakopiańskich grotołazów. Zgodnie z nazwą okolica otworu wlotowego jest zalodzona. Tę część jaskini tworzy kaskadowo opadający korytarz[3].
Jaskinia, o bardzo trudnym dojściu do otworu wejściowego, uznawana była przez dłuższy czas za niezbyt atrakcyjną i mało obiecującą co do możliwości odkryć nowych korytarzy. Jednak 10 listopada 1990 r. grupa grotołazów z Sądeckiego Klubu Taternictwa jaskiniowego PTTK sforsowała na głębokości 30 m niski, ciasny korytarzyk odchodzący z dna studni P.14 i przedostała się do nieznanych dotąd partii jaskini. Jeszcze w tym samym miesiącu członkowie SKTJ odkryli łącznie 612 metrów nowych korytarzy, rozwiniętych na 111 metrach deniwelacji, znajdując jednocześnie połączenie z systemem jaskiniowym Ptasia Studnia - Lodowa Litworowa[8]. Długość jaskini wynosi w chwili obecnej 750 metrów[5].
Jaskinia Lodowa Litworowa
Jest najmniejszą z jaskiń systemu. Wejście do niej znajduje się we wschodniej części Ratusza Mułowego na wysokości 1576 metrów n.p.m. Jej długość wynosi w chwili obecnej 460 metrów[5].
Jaskinię odkryli krakowscy grotołazi 1962 roku. Składa się z niewielkich studni i ciasnych, meandrowatych korytarzy[3].
.Przypisy
- ↑ Taternictwo, web.archive.org, 18 czerwca 2018 [dostęp 2019-02-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-18] .
- ↑ a b Jaskinie Tatr, 23 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23] .
- ↑ a b c d e f Ptasia Studnia, Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA, www.sktj.pl [dostęp 2016-02-14] .
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1. str. 993
- ↑ a b c d Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-02-14] .
- ↑ Ptasia Studnia, www.sktj.pl [dostęp 2022-10-02] .
- ↑ Sprawozdanie z Walnego Zjazdu KiSTJ 25.09.2021 r. w Chęcinach, Polski Związek Alpinizmu [dostęp 2021-10-07] (pol.).
- ↑ Anna Antkiewicz-Hancbach: Odkrycie w jaskini Nad Dachem [w:] "Tatry" nr 2/1991, s. 25
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Tatry mapa 2.png: ToSter 2 września 2008
- Poland location map white.svg,
- Poland location map.svg: NordNordWest
- derivative work: Mareklug Mareklug
Mapa Tatr
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
- Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
- Geographic limits of the map:
- N: 50.0° N
- S: 44.25° N
- W: 16.0° E
- E: 27.5° E
- GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
- GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- Relief: SRTM30plus.
- Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Symbol jaskinii do legendy mapy
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Otoczenie Wielkiej Świstówki w Dolinie Miętusiej w Tatrach