Pułk SS „Germania”

Pułk SS „Germania” (niem. SS-Standarte „Germania”) – jedna z pierwszych jednostek tzw. aktywnej SS (SS-Verfügungstruppe), wchodzących w skład późniejszego Waffen-SS^[1].

Historia pułku

W 1934 sformowano dwa Oddziały Dyspozycyjne SS (SS Verfugungstruppe), co stanowiło zalążek przyszłego pułku. W 1936 utworzono Inspektorat Oddziałów Dyspozycyjnych SS, a z części istniejących batalionów SS sformowano pułk „Germania” w Hamburgu^[1]. W marcu 1938 został użyty podczas Anschlussu Austrii. Samowolną decyzją Heinricha Himmlera przydzielono go do operacji zajmowania Sudetów, choć początkowo nie planowano jego udziału na terenie Czechosłowacji^[2].

Kampania wrześniowa

Na czas kampanii wrześniowej pułk przydzielono do 14. Armii, która operowała na południowym odcinku frontu. W początkowej fazie wojny „Germania” stacjonowała na terenie Rzeszy w obszarze Gliwice-Zabrze. 5 września nastąpiła relokacja jednostki na Górny Śląsk, gdzie brała udział w masowych rozstrzeliwaniach ludności polskiej m.in. w Będzinie, Katowicach i Sosnowcu. Następnie został skierowany na front, a 12 września podporządkowany XXII. Korpusowi Pancernemu 14. Armii. Szlak bojowy pułku to następujące miejscowości: Jarosław, Jaworów, Gródek Jagielloński i Lwów^[3].

Nocą z 15 na 16 września w okolicach wsi Mużyłowice i Czarnokońce doszło do bitwy pod Jaworowem, podczas której 49. Huculski Pułk Strzelców 11. Dywizji Piechoty Górskiej przebijając się w kierunku Lwowa natarł na pozycje pułku SS „Germania”. W wyniku polskiej szarży na bagnety pułk uległ panice oraz rozproszeniu, ponadto utracił wszystkie działa i samochody. Podczas walk poległ też dowódca 3. batalionu SS-Obersturmbannführer Willy Köppen oraz adiutant pułku SS-Obersturmführer Rudolf Schomburg. Reorganizacja pułku zajęła kilka dni. Po upadku Lwowa został odesłany do Niemiec. W ramach kary żołnierze pułku dostali dwumiesięczny zakaz noszenia naramiennych naszywek z nazwą jednostki^[3].

Dalsze losy

W październiku 1939 w ramach reorganizacji dywizji SS, spowodowanej małą skutecznością oddziałów podczas walk w Polsce, pułk został przydzielony do utworzonej na poligonach w Milowicach i Pilźnie, leżących na obszarze Protektoratu Czech i Moraw, nowej Dywizji Dyspozycyjnej SS (SS-Verfüngungs Division)^[3]. 1 stycznia 1940 (według innych źródeł 12 stycznia) pułk w ramach dywizji stał się częścią Waffen SS, które miało obejmować wszystkie bojowe formacje SS. W listopadzie 1940 pułk „Germania”, wcześniej wydzielony z Dywizji Dyspozycyjnej SS, wszedł w skład nowo sformowanej Dywizji Zmotoryzowanej SS, której 21 grudnia 1940 nadano nazwę własną – „Wiking”^[4].

Uzbrojenie pułku w 1939

Żołnierze pułku posiadali następujące wyposażenie^[5]:

• broń ręczna: 950 pistoletów P-08 Parabellum, P-38 Walther i Mauser C96, 2405 karabinów powtarzalnych Mauser Kar98k, 8 pistoletów maszynowych MP 28 II, 102 ręczne i lekkie karabiny maszynowe MG 34 i MG 13 oraz 44 ciężkie karabiny maszynowe MG 08/15, MG 34 i MG 37(t);
• artyleria: 12 armat przeciwpancernych Pak 35/36 kalibru 3,7 cm, 30 granatników l.Gr.W.36 kalibru 5 cm, 18 ciężkich moździerzy Granatwerfer 34 kalibru 8 cm oraz 8 dział piechoty IG-18 kalibru 7,5 cm;
• pojazdy: 8 samochodów pancernych Sd.Kfz. 221 i 222, 173 samochody osobowe i ciężarowe służące do przewozu żołnierzy, 264 samochody ciężarowe służące do przewozu towarów oraz 311 motocykli.

Struktura pułku w 1939

Pułk składał się z 3345 żołnierzy: 88 oficerów, 11 cywilnych urzędników wojskowych 542 podoficerów oraz 2704 szeregowych. Pułk (Standarte) zwierał trzy bataliony (Strumbann), a każdy z nich z cztery kompanie (czwarta kompania była kompanią wsparcia), które natomiast dzieliły się na 3 plutony (Rotte) oraz dowództwo kompanii. Sztabowi pułku bezpośrednio podlegały: zmotoryzowany pluton łączności i motocyklowy pluton zwiadu. Dodatkowo w pułku znajdowały się: pluton samochodów pancernych, zmotoryzowana kompania saperów, kompania przeciwpancerna, zmotoryzowany dywizjon artylerii lekkiej oraz kompania motocyklistów^[5].

Skład pułku

Sztab pułku:

• Zmotoryzowany pluton łączności
• Motocyklowy pluton zwiadu

I batalion zmotoryzowany:

• Dowództwo batalionu – sekcja łączności radiowej i telefonicznej
• 3 kompanie – każda składała się dowództwa kompanii i 3 plutonów, każda uzbrojona w 3 granatniki l.Gr.W.36 kalibru 5 cm, 9 rkm MG 34 lub lkm MG 13 i 2 ckm MG 08/15, MG 34 lub MG 37(t)
• Kompania wsparcia – 6 moździerzy Granatwerfer 34 kalibru 8 cm i 8 karabinów maszynowych

II batalion zmotoryzowany:

• Dowództwo batalionu – sekcja łączności radiowej i telefonicznej
• 3 kompanie – każda składała się dowództwa kompanii i 3 plutonów, każda uzbrojona w 3 granatniki l.Gr.W.36 kalibru 5 cm, 9 rkm MG 34 lub lkm MG 13 i 2 ckm MG 08/15, MG 34 lub MG 37(t)
• Kompania wsparcia – 6 moździerzy Granatwerfer 34 kalibru 8 cm i 8 karabinów maszynowych

III batalion zmotoryzowany:

• Dowództwo batalionu – sekcja łączności radiowej i telefonicznej
• 3 kompanie – każda składała się dowództwa kompanii i 3 plutonów, każda uzbrojona w 3 granatniki l.Gr.W.36 kalibru 5 cm, 9 rkm MG 34 lub lkm MG 13 i 2 ckm MG 08/15, MG 34 lub MG 37(t)
• Kompania wsparcia – 6 moździerzy Granatwerfer 34 kalibru 8 cm i 8 karabinów maszynowych

Pluton samochodów pancernych:

• 8 samochodów pancernych Sd.Kfz.221 uzbrojonych w rkm MG 34,
• 4 samochodów pancernych Sd.Kfz.222 uzbrojonych w 2 cm KwK 30 i rkm MG 34

Zmotoryzowana kompania saperów:

• 3 rkm MG 34 lub lkm MG 13

Kompania przeciwpancerna:

• 12 armat przeciwpancernych Pak 35/36 kalibru 3,7 cm
• 4 rkm MG 34 lub lkm MG 13

Zmotoryzowany dywizjon artylerii lekkiej:

• 8 dział piechoty IG-18 kalibru 7,5 cm

Kompania motocyklistów:

• 2 ckm MG 08/15, MG 34 lub MG 37(t)
• 18 rkm MG 34 lub lkm MG 13
• 3 granatniki l.Gr.W.36 kalibru 5 cm

Przypisy

Bibliografia

• Marcin Bryja: Jednostki Waffen SS 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo MIlitaria, 1996. ISBN 83-86209-97-6.
• Janusz Ledwoch: Waffen SS: jednostki pancerne. Warszawa: Wydawnictwo militaria, 1993. ISBN 83-86209-11-9.