Pułki artylerii lekkiej w II Rzeczypospolitej

Pułki artylerii polowej / pułki artylerii lekkiej (pap / pal) – oddziały artylerii lekkiej (polowej) Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Pułki artylerii lekkiej w 1939

1 stycznia 1932 roku wszystkie pułki artylerii polowej przemianowane zostały na pułki artylerii lekkiej^[1].

Oddziały artylerii lekkiej (polowej) stanowiły organiczną artylerię wielkich jednostek piechoty. Jeden pułk (31) był jednostką manewrową Centrum Wyszkolenia Artylerii. W organizacji wojennej, artylerię dywizyjną uzupełniały dywizjony artylerii ciężkiej typu B.

Organizacja pokojowa pułku artylerii lekkiej przewidywała w jego składzie dowództwo i trzy dywizjony po trzy baterie czterodziałowe.

Pułki, mimo ujednoliconej struktury posiadały jednak różne uzbrojenie.

20 pułków posiadało w dwóch dywizjonach armaty wz.97 kal.75 mm, a w jednym haubice wz.1914/19 kal.100 mm.

kolejne 9 pułków posiadało w jednym dywizjonie armaty wz.97 kal.75 mm, a w pozostałych haubice wz.1914/19 kal. 100 mm.

19 pal mając inną strukturę posiadał w dwóch dywizjonach armaty wz.97 kal.75 mm i w kolejnych dwóch haubice wz.1914/19 kal.100 mm.

23 pal mając również inną strukturę posiadał w trzech dywizjonach armaty wz.97 kal.75 mm i w jednym haubice wz.1914/19 kal.100 mm.

Organizacja wojenna pułku artylerii lekkiej w 1939

Armata 75 mm wz. 1897

Haubice 100 mm wz. 1914/19P

Organizacja wojenna pułku artylerii lekkiej przewidywała w jego składzie następujące pododdziały:

• poczet dowódcy pułku
• pluton topograficzno-ogniowy
• pluton łączności
• pluton gospodarczy
• trzy dywizjony uzbrojone w armaty 75 mm wz. 1897 lub haubice wz. 1914/19

Każdy z trzech dywizjonów składał się z pocztu dowódcy, zwiadu, trzech baterii czterodziałowych i kolumny amunicyjnej

Każda z dziewięciu baterii pułku składała się z pocztu dowódcy, zwiadu, drużyny łączności (trzy patrole telefoniczne piesze, jeden patrol telefoniczny konny i sekcja łącznicy telefonicznej polowej ŁP-6), sekcji karabinów maszynowych (dwa lekkie karabiny maszynowe), dwóch plutonów ogniowych (w każdym plutonie dwa działa i 2 jaszcze) oraz drużyny gospodarczej.

Pluton łączności dywizjonu składał się z dwóch patroli telefonicznych pieszych, patrolu telefonicznego konnego, dwóch sekcji łącznic telefonicznych polowych typ ŁP-6 oraz dwóch sekcji radio z radiostacjami typu N-2/T.

Pluton łączności pułku składał się z dwóch patroli telefonicznych pieszych, dwóch sekcji łącznic telefonicznych polowych typ ŁP-10 i sekcji radio z radiostacją typ N-1/T.

Stan etatowy pułku liczył 85 oficerów, 2048 podoficerów i szeregowych, 1842 koni.

Pułki artylerii lekkiej w 1939

• 1 pułk artylerii lekkiej Legionów Józefa Piłsudskiego – Wilno
• 2 pułk artylerii lekkiej Legionów – Kielce
• 3 pułk artylerii lekkiej Legionów – Zamość
• 4 Kujawski pułk artylerii lekkiej – Inowrocław
• 5 Lwowski pułk artylerii lekkiej – Lwów
• 6 pułk artylerii lekkiej – Kraków
• 7 pułk artylerii lekkiej – Częstochowa
• 8 Płocki pułk artylerii lekkiej im. Króla Bolesława Krzywoustego – Płock
• 9 pułk artylerii lekkiej – Biała
• 10 Kaniowski pułk artylerii lekkiej – Łódź
• 11 Karpacki pułk artylerii lekkiej – Stanisławów (I dywizjon w Kołomyi)
• 12 Kresowy pułk artylerii lekkiej – Złoczów (I dywizjon w Tarnopolu)
• 13 Kresowy pułk artylerii lekkiej – Równe (III dywizjon w Łucku)
• 14 Wielkopolski pułk artylerii lekkiej – Poznań
• 15 Wielkopolski pułk artylerii lekkiej – Bydgoszcz
• 16 Pomorski pułk artylerii lekkiej – Grudziądz
• 17 pułk artylerii lekkiej – Gniezno
• 18 pułk artylerii lekkiej – Ostrów Mazowiecka
• 19 pułk artylerii lekkiej – Nowa Wilejka (II dywizjon w Mołodeczno, III dywizjon w Lidzie)
• 20 pułk artylerii lekkiej – Prużana (I i IV dywizjon w Baranowiczach)
• 21 pułk artylerii lekkiej – Biała (III dywizjon w Oświęcimiu)
• 22 pułk artylerii lekkiej – Przemyśl
• 23 pułk artylerii lekkiej – Będzin (II dywizjon w Żorach)
• 24 pułk artylerii lekkiej im. Króla Jana III Sobieskiego – Jarosław
• 25 pułk artylerii lekkiej Ziemi Kaliskiej – Kalisz
• 26 pułk artylerii lekkiej im. Króla Władysława IV – Skierniewice
• 27 pułk artylerii lekkiej – Włodzimierz
• 28 pułk artylerii lekkiej – Zajezierze
• 29 pułk artylerii lekkiej – Grodno (I dywizjon w Suwałkach)
• 30 Poleski pułk artylerii lekkiej – Brześć nad Bugiem
• 31 Pułk Artylerii Lekkiej – Toruń

Pułki artylerii lekkiej zmobilizowane w 1939

• 32 pułk artylerii lekkiej – Twierdza Osowiec
• 33 pułk artylerii lekkiej
• 38 pułk artylerii lekkiej
• 40 pułk artylerii lekkiej
• 51 pułk artylerii lekkiej
• 54 pułk artylerii lekkiej
• 55 pułk artylerii lekkiej
• 61 pułk artylerii lekkiej
• 65 pułk artylerii lekkiej

Przypisy

Bibliografia

• RomanR. Łoś RomanR., Artyleria polska 1914-1939, Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991, ISBN 83-11-07772-X, OCLC 830057069 .