Puccinia asarina

Puccinia asarina
Ilustracja
Pęcherze na górnej stronie liścia kopytnika pospolitego
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwogrzyby
Typpodstawczaki
Klasardze
Rządrdzowce
Rodzinardzowate
Rodzajrdza
GatunekPuccinia asarina
Nazwa systematyczna
Puccinia asarina Kunze
Mykologische Hefte (Leipzig) 1: 70 (1817)
Telia na dolnej stronie liścia

Puccinia asarina Kunze – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny, pasożyt roślin z rodzaju kopytnik (Asarum)[2]. Jest pasożytem obligatoryjnym, u porażonych roślin wywołuje chorobę zwaną rdzą[3]. Grzyb ten podany został jako zawleczony do Europy (obecnie tu rozpowszechniony jako pasożyt kopytnika pospolitego), przy czym pierwotnie miał występować na dwóch gatunkach kopytników występujących we wschodniej części Ameryki Północnej[4][5].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy nazwy naukowej[6]:

  • Dicaeoma asarinum (Kunze) Kuntze 1898
  • Micropuccinia asarina (Kunze) Arthur & H.S. Jacks. 1921

Rozwój i morfologia

Jest pasożytem jednodomowym, tzn. cały jego cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest też rdzą niepełnocyklową, wytwarza tylko jeden rodzaj zarodników – teliospory[2].

Teliospory gładkie, dwukomórkowe, w 10% roztworze amoniaku barwią się na jasnożółtobrązowo. Mają rozmiar 28–40 (–44) × 14–23 μm. Ściana o grubości 1–2 μm, ale na wierzchołkach dużo grubsza – 5–7 (–8) μm. Obydwie komórki posiadają pojedyncze pory rostkowe. Osadzone są na łatwo odpadającym trzonku o średnicy 2–4 μm[7].

Na obydwu stronach liści kopytnika Puccinia asarina powoduje powstawanie chlorotycznych pęcherzy o średnicy 0,5–1 cm. Tworzą się w nich pod skórką liści brązowawe, podobne do krost telia. Teliospory wydostają się z nich przez pęknięcia w skórce[7].

Przypisy

  1. ↑ a b Index Fungorum (ang.). indexfungorum.org. [dostęp 2017-09-02].
  2. ↑ a b Haselwurz-Rost. Puccinia asarina. mycobank.org. [dostęp 2017-09-02].
  3. ↑ Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
  4. ↑ Daisie, Wolfgang Nentwig: Handbook of Alien Species in Europe (ang.). Springer, 2008. [dostęp 2009-06-25].
  5. ↑ Joseph Charles Arthur: North Americam Flora (Uredinales). The New York Botanical Garden, 1922. [dostęp 2009-06-25].
  6. ↑ Species Fungorum (ang.). speciesfungorum.org. [dostęp 2017-09-02].
  7. ↑ a b Puccinia asarina new to Britain. [dostęp 2017-09-02].

Media użyte na tej stronie

Puccinia asarina SR6 (1).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Puccinia asarina on Asarum europaeum (location: Slovakia, Słowacki Raj)
Puccinia asarina SR6 (2).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Puccinia asarina on Asarum europaeum (location: Slovakia, Słowacki Raj)