Puccinia sessilis

Puccinia sessilis
Ilustracja
Ecja i sporogonia na liściu
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

rdze

Rząd

rdzowce

Rodzina

rdzowate

Rodzaj

rdza

Gatunek

Puccinia sessilis

Nazwa systematyczna
Puccinia sessilis J. Schröt.
Abh. Schles. Ges. Vaterl. Kult., Abth. Naturw. Med. 48: 19 (1870) [1869]
Ecja w powiększeniu

Puccinia sessilis J. Schröt. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na wielu gatunkach roślin[2]. Wywołuje na nich chorobę zwaną rdzą[3].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował ją w 1869 r. Joseph Schröter w Nowym Jorku na liściu Iris versicolor[1].

Synonimy[4]:

  • Aecidium allii Grev. 1824
  • Aecidium ari Desm. 1823
  • Aecidium ari Berk. 1836
  • Aecidium convallariae Schumach. 1803
  • Aecidium orchidearum Desm. 1823
  • Dicaeoma phalaridis (Plowr.) Kuntze 1898
  • Pleomeris sessilis Syd. 1921
  • Puccinia allii-phalaridis Kleb. 1899
  • Puccinia ari-phalaridis Kleb. 1899
  • Puccinia digraphidis Soppitt 1890
  • Puccinia festucina Syd. & P. Syd. 1912
  • Puccinia linearis Roberge 1855
  • Puccinia orchidearum-phalaridis Kleb. 1897
  • Puccinia paradis Plowr. 1892
  • Puccinia phalaridis Plowr. 1888
  • Puccinia sessilis W.G. Schneid. 1871
  • Puccinia winteriana Magnus 1894
  • Trichobasis ari (Desm.) Lév. 1849

Morfologia i cykl życiowy

Jest pasożytem dwudomowym, tzn. że jego cykl życiowy odbywa się na dwóch gatunkach żywicieli. Jest rdzą pełnocyklową, wytwarzającą spermogonia ecja, uredinia i telia[2].

Strzępki rozwijają się między komórkami żywiciela, do wnętrza komórek wpuszczając ssawki pobierające substancje pokarmowe[3]. Na dolnej stronie porażonych liści tworzą się miseczkowate ecja o białym perydium, z żółtą masą ecjospor w środku. Pomiędzy ecjami występują pomarańczowe spermogonia. Uredinia żółtawo brązowe, wypełnione masą jednokomórkowych urediniospor zposiadających około 7 por rostkowych. Telia małe, poduszkowate, czarne. Teliospory w kształcie kija, dwukomórkowe, o rozmiarach 12–22 × 30–60 μm[2].

Występowanie

Puccinia sessilis jest szeroko rozprzestrzeniona w Ameryce Północnej (USA i Kanada) i Europie. Opisano także jej występowanie w Azji (Rosja, Chiny, Japonia) i na Nowej Zelandii[5].

Opisano występowanie ecjów i sporogoniów na gatunkach roślin zaliczanych do rodzin amarylkowate (Amaryllidaceae), obrazkowate (Araceae), szparagowate (Asparagaceae), miodokwiatowate (Melianthaceae) i storczykowate (Orchidaceae): Allium angulosum, A. ampeloprasum, A. ascalonicum, A. cepa, A. fistulosum, A. schoenoprasum, A. scorodoprasum, A. ursinum; Anacamptis coriophora, A. morio, A. palustris; Arum creticum, A. italicum & subsp. neglectum, A. maculatum, A. orientale subsp. danicum; Convallaria majalis; Dactylorhiza fuchsii, D. incarnata, D. maculata, D. majalis, D. praetermissa, Galanthus nivalis; Gymnadenia conopsea; Leopodia comosa, L. tenuiflora; Leucojum aestivum, L. vernum; Maianthemum bifolium; Muscari racemosum; Narcissus tazetta; Neotinea ustulata; Neottia ovata; Ophrys apifera, O. sphegodes; Orchis mascula, O. sambucina, O. traunsteineri, O. militaris, O. purpurea; Paris quadrifolia; Platanthera bifolia, P. chlorantha; Polygonatum hirtum, P. multiflorum, P. odoratum, P. verticillatum. Uredinia i telia występują na roślinach z rodziny wiechlinowatych (Poaceae): Drymochloa sylvatica, Festuca ovina, Phalaris canariensis, Phalaroides arundinacea[2].

Przypisy

  1. ↑ a b c Index Fungorum. indexfungorum.org. [dostęp 2018-03-15]. (ang.).
  2. ↑ a b c d Plant Parasites of Europe. [dostęp 2018-03-15]. (ang.).
  3. ↑ a b Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
  4. ↑ Species Fungorum. speciesfungorum.org. [dostęp 2018-03-15]. (ang.).
  5. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2018-03-15].

Media użyte na tej stronie

Puccinia sessilis 0521.jpg
Autor: Velella, Licencja: CC BY-SA 3.0
Aecia of Puccinia sessilis on Arum maculatum leaf
Puccinia aecidia 0482.jpg
Autor: Velella, Licencja: CC BY-SA 3.0
Close up of aecidia of Puccinia sessilis on Arum maculatum leaf