Puchar Anglii w piłce nożnej

FA Cup
Puchar Anglii
ilustracja
Soccerball current event.svg 2021/2022
Państwo

 Anglia
 Walia

Dyscyplina

piłka nożna

Organizator rozgrywek

The Football Association

Data założenia

1871

Założyciel

The Football Association

Partner TV

ITV, ESPN

Sponsor tytularny

Emirates

Rozgrywki
Liczba drużyn

729 (2021/2022)

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

Wanderers F.C. (1871/72)

Obecny zwycięzca

Liverpool F.C. (2021/22)

Najwięcej zwycięstw

Arsenal (14)

Strona internetowa
Trofeum zdobywcy Pucharu Anglii w latach 1896 - 1910
Obecne trofeum zdobywcy Pucharu Anglii

Puchar Anglii w piłce nożnej (ang. FA Cup) – najstarsze klubowe rozgrywki piłkarskie na świecie[1] o charakterze pucharu krajowego w Anglii. Organizowane co sezon przez Angielską Federację Piłkarską (The FA) i przeznaczone są dla klubów piłkarskich z Anglii oraz Walii, zrzeszonych w związku. Najważniejsze po Premier League piłkarskie rozgrywki w kraju. Zwycięzca otrzymuje prawo do grania w rundzie grupowej Ligi Europy.

Historia

Pierwszy finał tych rozgrywek odbył się 16 marca 1872 pomiędzy drużynami Wanderers F.C. i Royal Engineers A.F.C., w obecności dwóch tysięcy widzów zgromadzonych na Kennington Oval. Wygrali ci pierwsi, a jedynego gola zdobył Morton Peto Betts. W 1863 roku nowo założony The Football Association (The FA) opublikował przepisy dotyczące gry w piłkę nożną, ujednolicając różne zasady stosowane wcześniej. 20 lipca 1871 roku w biurach gazety The Sportsman sekretarz FA C.W. Alcock zaproponował komitetowi FA, że "pożądane jest ustanowienie Challenge Cup w związku ze Stowarzyszeniem, dla którego wszystkie kluby należące do Związku powinny być zaproszony do udziału w rozgrywkach". Inauguracyjny turniej FA Cup rozpoczął się w listopadzie 1871 roku. Po łącznie trzynastu meczach Wanderers zostali zwycięzcami finału, który odbył się 16 marca 1872 roku. Wanderers zachował ten trofeum i w następnym roku. Nowoczesny puchar zaczął być ustanawiany w sezonie 1888/89, kiedy wprowadzono eliminacje[2].

Po edycji sezonu 1914/15 rozgrywki zostały zawieszone z powodu I wojny światowej i wznowione dopiero w sezonie 1919/20. Finał Pucharu Anglii z 1923 roku, powszechnie znany jako "Finał Białego Konia", był pierwszym finałem rozgrywanym na nowo otwartym stadionie Wembley (znanym wówczas jako Empire Stadium). W finale z 1927 roku po raz pierwszy zaśpiewano "Trzymaj się ze mną" w finale Pucharu, co stało się tradycją przedmeczową[3]. W związku z wybuchem II wojny światowej turniej nie był rozgrywany w latach 1939–1945. Ze względu na przerwy wojenne rozgrywki obchodziły stulecie istnienia dopiero w sezonie 1980/81; trafnie w finale znalazł się gol Ricky Villa, który został później uznany za największy gol strzelony w finale Pucharu Anglii, ale od tego czasu został zastąpiony przez Stevena Gerrarda[4].

Po uprzednim obejrzeniu powtórek, współczesna praktyka zapewniania zakończenia meczów półfinałowych i finałowych w jednym meczu została wprowadzona w 2000 roku. Przebudowa Wembley po raz pierwszy pozwoliła na rozegranie finału poza Anglią, finały 2001-2006 rozgrywane były na Millennium Stadium w Cardiff. Finał powrócił na Wembley w 2007 roku, a następnie półfinały z 2008 roku.

Od 2015 roku rozgrywki znane jako The Emirates FA Cup od swojego głównego sponsora.

Format

Format rozgrywek był wiele razy zmieniany. W rozgrywkach uczestniczą kluby występujące w Mistrzostwach Anglii aż do poziomu 10 w systemie angielskiej ligi piłkarskiej – wszystkie 92 profesjonalne kluby z Premier League (poziom 1) i English Football League (poziomy od 2 do 4) oraz kilkaset drużyn spoza ligi w poziomach od 1 do 6 w National League System (poziomy od 5 do 10). W sezonie 2011/12 rywalizowało rekordowe 763 klubów. Turniej składa się z 12 losowanych rund, po których następują półfinały i finał. Uczestnicy nie są rozstawiani, chociaż system pucharowy oparty na poziomie ligi gwarantuje, że w późniejszych rundach wejdą drużyny z wyższych rankingów – minimalna liczba meczów potrzebnych do wygrania, w zależności od tego, w którą rundę przystąpi drużyna do rozgrywek, wynosi od sześciu do czternastu.

Pierwsze sześć rund to rozgrywki eliminacyjne, z którego 32 drużyny przechodzą do pierwszej rundy turnieju głównego, spotykając się z pierwszą z 48 profesjonalnych drużyn z I i II Ligi. Ostatnimi uczestnikami są kluby Premier League i Championship, które biorą udział w losowaniu trzeciej rundy właściwej. W erze nowożytnej tylko jedna drużyna spoza ligi dotarła do ćwierćfinału, a drużyny poniżej poziomu 2 nigdy nie dotarły do finału.

Formuła rozgrywek
RundaNowi uczestnicy w rundzieMiesiąc
Część eliminacyjna
Runda przedwstępna–sierpień
Runda wstępnakluby 8. klasy rozgrywkowejsierpień
Runda pierwszakluby 7. klasy rozgrywkowejwrzesień
Runda drugakluby 6. klasy rozgrywkowejwrzesień
Runda trzeciabrakpaździernik
Runda czwartakluby 5. klasy rozgrywkowejpaździernik
Część główna
Pierwsza rundakluby 3. i 4. klasy rozgrywkowejlistopad
Druga rundabrakgrudzień
Trzecia rundakluby 1. i 2. klasy rozgrywkowejstyczeń
Czwarta rundabrakstyczeń
Piąta rundabrakluty
Szósta rundabrakmarzec
Półfinałbrakkwiecień
FinałbrakMaj

Zwycięzcy i finaliści

SezonKTZwycięzcaWynikFinalistaData, miejsceBr.Król strzelcówUwagi
Puchar Anglii w piłce nożnej (ang. FA Cup)
1871/72  1Wanderers1:0Royal Engineers16.03.1872, Kennington Oval, Londyn, 2000 ?? 15 klubów
1872/73  2Wanderers2:0Oxford University29.03.1873, Lillie Bridge, Londyn, 3000 ?? 16 klubów
1873/74  1Oxford University2:0Royal Engineers14.03.1874, Kennington Oval, Londyn, 2000 ?? 28 klubów
1874/75  1Royal Engineers1:1 pd.
2:0		Old Etonians13.03.1875, Kennington Oval, Londyn, 2000 ?? 29 klubów
2:016.03.1875, Kennington Oval, Londyn, 3000
1875/76  3Wanderers1:1 pd.Old Etonians11.03.1876, Kennington Oval, Londyn, 3500 ?? 32 kluby
3:018.03.1876, Kennington Oval, Londyn, 1500
1876/77  4Wanderers2:1 pd.Oxford University24.03.1877, Kennington Oval, Londyn, 3000 ?? 37 klubów
1877/78  5Wanderers3:1Royal Engineers23.03.1878, Kennington Oval, Londyn, 4500 ?? 43 kluby
1878/79  1Old Etonians1:0Clapham Rovers29.03.1879, Kennington Oval, Londyn, 5000 ?? 43 kluby
1879/80  1Clapham Rovers1:0Oxford University10.04.1880, Kennington Oval, Londyn, 6000 ?? 54 kluby
1880/81  1Old Carthusians3:0Old Etonians9.04.1881, Kennington Oval, Londyn, 4000 ?? 62 kluby
1881/82  2Old Etonians1:0Blackburn Rovers25.03.1882, Kennington Oval, Londyn, 6500 ?? 73 kluby
1882/83  1Blackburn Olympic2:1 pd.Old Etonians31.03.1883, Kennington Oval, Londyn, 8000 ?? 84 kluby
1883/84  1Blackburn Rovers2:1Szkocja Queen’s Park29.03.1884, Kennington Oval, Londyn, 4000 ?? 100 klubów
1884/85  2Blackburn Rovers2:0Szkocja Queen’s Park4.04.1885, Kennington Oval, Londyn, 12 500 ?? 114 klubów
1885/86  3Blackburn Rovers0:0West Bromwich Albion3.04.1886, Kennington Oval, Londyn, 15 000 ?? 130 klubów
2:010.04.1886, Racecourse Ground, Derby, 12 000
1886/87  1Aston Villa2:0West Bromwich Albion2.04.1887, Kennington Oval, Londyn, 15 500 ?? 128 klubów
1887/88  1West Bromwich Albion2:1Preston North End24.03.1888, Kennington Oval, Londyn, 19 000 ?? 149 klubów
1888/89  1Preston North End3:0Wolverhampton Wanderers30.03.1889, Kennington Oval, Londyn, 22 000 ?? 149 klubów
1889/90  4Blackburn Rovers6:1The Wednesday29.03.1890, Kennington Oval, Londyn, 20 000 ?? 137 klubów
1890/91  5Blackburn Rovers3:1Notts County21.03.1891, Kennington Oval, Londyn, 23 000 ?? 161 klub
1891/92  2West Bromwich Albion3:0Aston Villa19.03.1892, Kennington Oval, Londyn, 32 810 ?? 162 kluby
1892/93  1Wolverhampton Wanderers1:0Everton25.03.1893, Fallowfield Stadium, Manchester, 45 000 ?? 182 kluby
1893/94  1Notts County4:1Bolton Wanderers31.03.1894, Goodison Park, Liverpool, 37 000 ?? 145 klubów
1894/95  2Aston Villa1:0West Bromwich Albion20.04.1895, Crystal Palace, Londyn, 42 560 ?? 145 klubów
1895/96  1The Wednesday2:1Wolverhampton Wanderers18.04.1896, Crystal Palace, Londyn, 48 836 ?? 228 klubów
1896/97  3Aston Villa3:2Everton10.04.1897, Crystal Palace, Londyn, 65 891 ?? 236 klubów
1897/98  1Nottingham Forest3:1Derby County16.04.1898, Crystal Palace, Londyn, 62 017 ?? 214 klubów
1898/99  1Sheffield United4:1Derby County15.04.1899, Crystal Palace, Londyn, 73 833 ?? 236 klubów
1899/1900  1Bury4:0Southampton21.04.1900, Crystal Palace, Londyn, 68 945 ?? 237 klubów
1900/01  1Tottenham Hotspur2:2Sheffield United20.04.1901, Crystal Palace, Londyn, 110 820 ?? ? klubów
3:127.04.1901, Burnden Park, Bolton, 20 470
1901/02  2Sheffield United1:1Southampton19.04.1902, Crystal Palace, Londyn, 76 914 ?? ? klubów
2:126.04.1902, Crystal Palace, Londyn, 33 068
1902/03  1Bury6:0Derby County18.04.1903, Crystal Palace, Londyn, 63 102 ?? ? klubów
1903/04  1Manchester City1:0Bolton Wanderers23.04.1904, Crystal Palace, Londyn, 61 374 ?? ? klubów
1904/05  4Aston Villa2:0Newcastle United15.04.1905, Crystal Palace, Londyn, 101 117 ?? ? klubów
1905/06  1Everton1:0Newcastle United21.04.1906, Crystal Palace, Londyn, 75 609 ?? ? klubów
1906/07  2The Wednesday2:1Everton20.04.1907, Crystal Palace, Londyn, 84 594 ?? ? klubów
1907/08  2Wolverhampton Wanderers3:1Newcastle United25.04.1908, Crystal Palace, Londyn, 74 697 ?? ? klubów
1908/09  1Manchester United1:0Bristol City24.04.1909, Crystal Palace, Londyn, 71 401 ?? ? klubów
1909/10  1Newcastle United1:1Barnsley23.04.1910, Crystal Palace, Londyn, 77 747 ?? ? klubów
2:028.04.1910, Goodison Park, Liverpool, 69 000
1910/11  1Bradford City0:0Newcastle United22.04.1911, Crystal Palace, Londyn, 69 068 ?? ? klubów
1:026.04.1911, Old Trafford, Manchester, 58 000
1911/12  1Barnsley0:0West Bromwich Albion20.04.1912, Crystal Palace, Londyn, 54 556 ?? ? klubów
1:0 pd.24.04.1912, Bramall Lane, Sheffield, 38 555
1912/13  5Aston Villa1:0Sunderland19.04.1913, Crystal Palace, Londyn, 121 919 ?? ? klubów
1913/14  1Burnley1:0Liverpool25.04.1914, Crystal Palace, Londyn, 72 778 ?? ? klubów
1914/15  3Sheffield United3:0Chelsea24.04.1915, Old Trafford, Manchester, 49 557 ?? ? klubów
1916-1918   nie rozgrywane z powodu I wojny światowej
1919/20  6Aston Villa1:0 pd.Huddersfield Town24.04.1920, Stamford Bridge, Londyn, 50 018 ?? ? klubów
1920/21  2Tottenham Hotspur1:0Wolverhampton Wanderers23.04.1921, Stamford Bridge, Londyn, 72 805 ?? ? klubów
1921/22  1Huddersfield Town1:0Preston North End29.04.1922, Stamford Bridge, Londyn, 53 000 ?? ? klubów
1922/23  1Bolton Wanderers2:0West Ham United28.04.1923, Wembley, Londyn, 126 047[5] ?? ? klubów
1923/24  2Newcastle United2:0Aston Villa26.04.1924, Wembley, Londyn, 91 695 ?? ? klubów
1924/25  4Sheffield United1:0Walia Cardiff City25.04.1925, Wembley, Londyn, 91 763 ?? ? klubów
1925/26  2Bolton Wanderers1:0Manchester City24.04.1926, Wembley, Londyn, 91 447 ?? ? klubów
1926/27  1Walia Cardiff City1:0Arsenal23.04.1927, Wembley, Londyn, 91 206 ?? ? klubów
1927/28  6Blackburn Rovers3:1Huddersfield Town21.04.1928, Wembley, Londyn, 92 041 ?? ? klubów
1928/29  3Bolton Wanderers2:0Portsmouth27.04.1929, Wembley, Londyn, 92 576 ?? ? klubów
1929/30  1Arsenal2:0Huddersfield Town26.04.1930, Wembley, Londyn, 92 488 ?? ? klubów
1930/31  3West Bromwich Albion2:1Birmingham25.04.1931, Wembley, Londyn, 92 406 ?? ? klubów
1931/32  3Newcastle United2:1Arsenal23.04.1932, Wembley, Londyn, 92 298 ?? ? klubów
1932/33  2Everton3:0Manchester City29.04.1933, Wembley, Londyn, 92 950 ?? ? klubów
1933/34  2Manchester City2:1Portsmouth28.04.1934, Wembley, Londyn, 93 258 ?? ? klubów
1934/35  3Sheffield Wednesday4:2West Bromwich Albion27.04.1935, Wembley, Londyn, 93 204 ?? ? klubów
1935/36  2Arsenal1:0Sheffield United25.04.1936, Wembley, Londyn, 93 384 ?? ? klubów
1936/37  1Sunderland3:1Preston North End1.05.1937, Wembley, Londyn, 93 495 ?? ? klubów
1937/38  2Preston North End1:0 pd.Huddersfield Town30.04.1938, Wembley, Londyn, 93 497 ?? ? klubów
1938/39  1Portsmouth4:1Wolverhampton Wanderers29.04.1939, Wembley, Londyn, 99 370 ?? ? klubów
1940-1944   nie rozgrywane z powodu II wojny światowej
1945/46  1Derby County4:1 pd.Charlton Athletic27.04.1946, Wembley, Londyn, 98 000 ?? ? klubów
1946/47  1Charlton Athletic1:0 pd.Burnley26.04.1947, Wembley, Londyn, 99 000 ?? ? klubów
1947/48  2Manchester United4:2Blackpool24.04.1948, Wembley, Londyn, 99 000 ?? ? klubów
1948/49  3Wolverhampton Wanderers3:1Leicester City30.04.1949, Wembley, Londyn, 99 500 ?? ? klubów
1949/50  3Arsenal2:0Liverpool29.04.1950, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1950/51  4Newcastle United2:0Blackpool28.04.1951, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1951/52  5Newcastle United1:0Arsenal3.05.1952, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1952/53  1Blackpool4:3Bolton Wanderers2.05.1953, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1953/54  4West Bromwich Albion3:2Preston North End1.05.1954, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1954/55  6Newcastle United3:1Manchester City7.05.1955, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1955/56  3Manchester City3:1Birmingham City5.05.1956, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1956/57  7Aston Villa2:1Manchester United4.05.1957, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1957/58  4Bolton Wanderers2:0Manchester United3.05.1958, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1958/59  1Nottingham Forest2:1Luton Town2.05.1959, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1959/60  4Wolverhampton Wanderers3:0Blackburn Rovers7.05.1960, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1960/61  3Tottenham Hotspur2:0Leicester City6.05.1961, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1961/62  4Tottenham Hotspur3:1Burnley5.05.1962, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1962/63  3Manchester United3:1Leicester City25.05.1963, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1963/64  1West Ham United3:2Preston North End2.05.1964, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1964/65  1Liverpool2:1 pd.Leeds United1.05.1965, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1965/66  3Everton3:2Sheffield Wednesday14.05.1966, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1966/67  5Tottenham Hotspur2:1Chelsea20.05.1967, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1967/68  5West Bromwich Albion1:0 pd.Everton18.05.1968, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1968/69  4Manchester City1:0Leicester City26.04.1969, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1969/70  1Chelsea2:2 pd.Leeds United11.04.1970, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
2:1 pd.29.04.1970, Old Trafford, Manchester, 62 078
1970/71  4Arsenal2:1 pd.Liverpool8.05.1971, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1971/72  1Leeds United1:0Arsenal6.05.1972, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1972/73  1Sunderland1:0Leeds United5.05.1973, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1973/74  2Liverpool3:0Newcastle United4.05.1974, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1974/75  2West Ham United2:0Fulham3.05.1975, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1975/76  1Southampton1:0Manchester United1.05.1976, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1976/77  4Manchester United2:1Liverpool21.05.1977, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1977/78  1Ipswich Town1:0Arsenal6.05.1978, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1978/79  5Arsenal3:2Manchester United12.05.1979, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1979/80  3West Ham United1:0Arsenal10.05.1980, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1980/81  6Tottenham Hotspur1:1 pd.Manchester City9.05.1981, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
3:214.05.1981, Wembley, Londyn, 92 000
1981/82  7Tottenham Hotspur1:1 pd.Queens Park Rangers22.05.1982, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1:027.05.1982, Wembley, Londyn, 90 000
1982/83  5Manchester United2:2 pd.Brighton & Hove Albion21.05.1983, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
4:026.05.1983, Wembley, Londyn, 100 000
1983/84  4Everton2:0Watford19.05.1984, Wembley, Londyn, 100 000 ?? ? klubów
1984/85  6Manchester United1:0 pd.Everton18.05.1985, Wembley, Londyn, 100 000 7Ian Rush ? klubów
1985/86  3Liverpool3:1Everton10.05.1986, Wembley, Londyn, 98 000 6Ian Rush ? klubów
1986/87  1Coventry City3:2Tottenham Hotspur16.05.1987, Wembley, Londyn, 98 000 ?? ? klubów
1987/88  1Wimbledon1:0Liverpool14.05.1988, Wembley, Londyn, 98 203 ?? ? klubów
1988/89  4Liverpool3:2 pd.Everton20.05.1989, Wembley, Londyn, 82 500 6John Aldridge ? klubów
1989/90  7Manchester United3:3 pd.Crystal Palace12.05.1990, Wembley, Londyn, 80 000 6Ian Rush ? klubów
1:017.05.1990, Wembley, Londyn, 80 000
1990/91  8Tottenham Hotspur2:1 pd.Nottingham Forest18.05.1991, Wembley, Londyn, 80 000 6Paul Gascoigne ? klubów
1991/92  5Liverpool2:0Sunderland9.05.1992, Wembley, Londyn, 80 000 ?? ? klubów
1992/93  6Arsenal1:1 pd.Sheffield Wednesday15.05.1993, Wembley, Londyn, 79 347 10Ian Wright ? klubów
2:1 pd.20.05.1993, Wembley, Londyn, 62 267
1993/94  8Manchester United4:0Chelsea14.05.1994, Wembley, Londyn, 79 634 6Gavin Peacock ? klubów
1994/95  5Everton1:0Manchester United20.05.1995, Wembley, Londyn, 79 592 5Jurgen Klinsmann, Uwe Rösler, Matthew Le Tissier, Chris Armstrong ? klubów
1995/96  9Manchester United1:0Liverpool11.05.1996, Wembley, Londyn, 79 007 9Dave Powell ? klubów
1996/97  2Chelsea2:0Middlesbrough17.05.1997, Wembley, Londyn, 79 160 6Ken Charlery, Duane Darby, Bryan Hughes, Fabrizio Ravanelli ? klubów
1997/98  7Arsenal2:0Newcastle United16.05.1998, Wembley, Londyn, 79 183 5Andy Cole, Alan Shearer, Karl Connolly ? klubów
1998/99  10Manchester United2:0Newcastle United22.05.1999, Wembley, Londyn, 79 101 7Jason Roberts ? klubów
1999/2000  3Chelsea1:0Aston Villa20.05.2000, Wembley, Londyn, 78 217 6Gustavo Poyet ? klubów
2000/01  6Liverpool2:1Arsenal12.05.2001, Millennium Stadium, Cardiff, 72 500 6Sylvain Wiltord, Robert Earnshaw 661 klub
2001/02  8Arsenal2:0Chelsea4.05.2002, Millennium Stadium, Cardiff, 73 963 5Chris Greenacre, Tony Naylor 661 klub
2002/03  9Arsenal1:0Southampton17.05.2003, Millennium Stadium, Cardiff, 73 726 5Nigel Jemson 736 klubów
2003/04  11Manchester United3:0Millwall22.05.2004, Millennium Stadium, Cardiff, 71 350 8Garry Barnes 661 klub
2004/05  10Arsenal0:0 pd.(k. 5:4)Manchester United21.05.2005, Millennium Stadium, Cardiff, 71 876 5Grant Holt 661 klub
2005/06  7Liverpool3:3 pd.(k.3:1)West Ham United13.05.2006, Millennium Stadium, Cardiff, 71 140 5Neil Danns, Paul Hayes, Steve Basham 674 kluby
2006/07  4Chelsea1:0 pd.Manchester United19.05.2007, Nowy Wembley, Londyn, 89 826 6Frank Lampard 687 klubów
2007/08  2Portsmouth1:0Walia Cardiff City17.05.2008, Nowy Wembley, Londyn, 89 874 7Craig Mackail-Smith 731 klub
2008/09  5Chelsea2:1Everton30.05.2009, Nowy Wembley, Londyn, 89 391 4Nicolas Anelka, Matty Fryatt, Gary Hooper, Robin van Persie, Craig Westcarr 762 kluby
2009/10  6Chelsea1:0Portsmouth15.05.2010, Nowy Wembley, Londyn, 88 335 6John Carew 762 kluby
2010/11  5Manchester City1:0Stoke City14.05.2011, Nowy Wembley, Londyn, 88 643 6Mathieu Manset, Scott McGleish 759 klubów
2011/12  7Chelsea2:1Liverpool5.05.2012, Nowy Wembley, Londyn, 89 102 6Jermaine Beckford 763 kluby
2012/13  1Wigan Athletic1:0Manchester City11.05.2013, Nowy Wembley, Londyn, 86 254 8Danny Hylton 758 klubów
2013/14  11Arsenal3:2 pd.Hull City17.05.2014, Nowy Wembley, Londyn, 89 345 5Britt Assombalonga, Sam Clucas, Joe Garner 737 klubów
2014/15  12Arsenal4:0Aston Villa30.05.2015, Nowy Wembley, Londyn, 89 283 5Saido Berahino, Paul Gallagher, Jon Stead 736 klubów
2015/16  12Manchester United2:1 pd.Crystal Palace21.05.2016, Nowy Wembley, Londyn, 88 619 6Matěj Vydra 736 klubów
2016/17  13Arsenal2:1Chelsea27.05.2017, Nowy Wembley, Londyn, 89 472 6Adam Morgan, Son Heung-min 736 klubów
2017/18  8Chelsea1:0Manchester United19.05.2018, Nowy Wembley, Londyn, 87 647 7Will Grigg 737 klubów
2018/19  6Manchester City6:0Watford18.05.2019, Nowy Wembley, Londyn, 85 854 5Padraig Amond, Gabriel Jesus 736 klubów
2019/20  14Arsenal2:1Chelsea1.08.2020, Nowy Wembley, Londyn, 0 5James Ball, Harry McKirdy 735 klubów
2020/21  1Leicester City1:0Chelsea15.05.2021, Nowy Wembley, Londyn, 21 000 4Tammy Abraham, Kelechi Iheanacho, Gary Madine, Alfie May, Tom Nichols 736 klubów
2021/22  8Liverpool0:0 pd.(k.6:5)Chelsea14.05.2022, Nowy Wembley, Londyn, 84 897 4Riyad Mahrez, Jayden Stockley 729 kluby

Uwagi:

  • wytłuszczono nazwy zespołów, które w tym samym roku wywalczyły mistrzostwo i Puchar kraju,
  • kursywą oznaczone zespoły, które w meczu finałowym nie występowały w najwyższej klasie rozgrywkowej (od momentu powstania The Football League w 1888 roku).
  • skreślono rozgrywki nieoficjalne.

Statystyki

Klasyfikacja według klubów

W dotychczasowej historii oficjalnych rozgrywek o Puchar Anglii na podium oficjalnie stawało w sumie 57 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Arsenal F.C., który zdobył 14 trofeów.

Stan na 14.05.2022.

Geographylogo.svg
Lokalizacja zdobywców Pucharu Anglii
Yellow pog.svg 10 i więcej Pucharów Anglii
Mecz finałowy Wolverhampton Wanderers - Everton w 1893 na Fallowfield w Manchesterze
Finał z 1901 roku na stadionie Crystal Palace: Tottenham Hotspur - Sheffield United
Harry Hampton strzela pierwszą bramkę dla Aston Villi w finale w 1905 roku
Pierwszy w historii mecz finałowy na Wembley w 1923; na stadion weszło ok. 200 tys. kibiców
Nowe Wembley przed meczem Manchester City - Stoke City w 2011 roku
Lp.KlubZdobywcaFinalistaLata triumfów
Gold medal with cup.svgSilver medal with cup.svg
1.Arsenal1471930, 1936, 1950, 1971, 1979, 1993, 1998, 2002, 2003, 2005, 2014, 2015, 2017, 2020
2.Manchester United1281909, 1948, 1963, 1977, 1983, 1985, 1990, 1994, 1996, 1999, 2004, 2016
3.Chelsea881970, 1997, 2000, 2007, 2009, 2010, 2012, 2018
4.Liverpool871965, 1974, 1986, 1989, 1992, 2001, 2006, 2022
5.Tottenham Hotspur811901, 1921, 1961, 1962, 1967, 1981, 1982, 1991
6.Aston Villa741887, 1895, 1897, 1905, 1913, 1920, 1957
7.Newcastle United671910, 1924, 1932, 1951, 1952, 1955
8.Manchester City651904, 1934, 1956, 1969, 2011, 2019
9.Blackburn Rovers621884, 1885, 1886, 1890, 1891, 1928
10.Everton581906, 1933, 1966, 1984, 1995
11.West Bromwich Albion551888, 1892, 1931, 1954, 1968
12.Wanderers501872, 1873, 1876, 1877, 1878
13.Wolverhampton Wanderers441893, 1908, 1949, 1960
14.Bolton Wanderers431923, 1926, 1929, 1958
15.Sheffield United421899, 1902, 1915, 1925
16.Sheffield Wednesday331896, 1907, 1935
17.West Ham United321964, 1975, 1980
18.Preston North End251889, 1938
19.Old Etonians241879, 1882
20.Portsmouth231949, 2008
21.Sunderland221937, 1973
22.Nottingham Forest211898, 1959
23.Bury201900, 1903
24.Huddersfield Town141922
Leicester City142021
26.Southampton131976
Leeds United131972
Derby County131946
Royal Engineers131875
Oxford University131874
31.Blackpool121953
Cardiff City Walia121927
Burnley121914
34.Charlton Athletic111947
Barnsley111912
Notts County111894
Clapham Rovers111880
38.Wimbledon101988
Coventry City101987
Ipswich Town101978
Bradford City101911
Blackburn Olympic101883
Old Carthusians101881
Wigan Athletic102013
45.Birmingham City02
Queen’s Park Szkocja02
Crystal Palace02
Watford02
49.Stoke City01
Millwall01
Middlesbrough01
Brighton & Hove Albion01
Queens Park Rangers01
Fulham01
Luton Town01
Bristol City01
Hull City01
  • Kursywą zaznaczone zostały zespoły nieistniejące

Rekordy

Finał

Zespoły

Indywidualne

Ashley Cole jest rekordzistą w liczbie wygranych FA Cup – 7

Wszystkie rundy

  • Najwyższa wygrana: Preston North End 26:0 Hyde 1887/88 FA Cup, Runda pierwsza
  • Najwyższa wygrana na wyjeździe: Clapton 0:14 Nottingham Forest 1890/1891 FA Cup, Runda pierwsza
  • Największa widownia na Wembley: 126 047 Finał FA Cup 1923 (Bolton Wanderers – West Ham United)
  • Najszybszy hattrick: 2 minuty 20 sekund, Andy Locke dla Nantwich Town przeciwko Droylsden, 1995/1996 FA Cup, Runda Przedeliminacyjna
  • Najwięcej goli w karierze: 49, Henry „Harry” Cursham dla Notts County w 12 turniejach od sezonu 1877/1878 do 1888/1889
  • Najwięcej goli w jednych rozgrywkach: 19, Jimmy Ross (Preston North End), 1887/1888.[7]
  • Najwięcej bramek w jednym spotkaniu FA Cup: 9, Ted MacDougall dla AFC Bournemouth w 11:0 zwycięskim meczu z Margate 1971/1972 FA Cup, Runda pierwsza
  • Najmłodszy piłkarz: Andy Awford, 15 lat i 88 dni dla Worcester City przeciwko Boreham Wood, 1987/1988 FA Cup, Trzecia runda kwalifikacyjna

Sponsorzy

Od początku rozgrywek w sezonie 1994/1995, FA Cup posiada sponsora tytularnego. Aby jednak zachować tożsamość rozgrywek, każdy kolejny sponsor zobligowany jest do wkomponowania w nazwę frazy „The FA Cup”. Umowy sponsorskie zawierane są na okres czterech lat, jednak możliwe jest przedłużenie umowy, tak jak w przypadki firmy E.ON, o jeden dodatkowy rok. Obecnie głównym sponsorem jest firma Emirates. Umowa zawarta została w 2015 roku i obowiązuje do roku 2018 i do tego czasu, nazwą rozgrywek będzie 'The Emirates FA Cup'[8].

OkresSponsorOficjalna Nazwa
1871/72–1993/94Bez głównego sponsoraThe FA Cup
1994/95–1997/98AngliaLittlewoods PoolsThe FA Cup sponsored by Littlewoods
1998/99–2001/02Francja AXAThe AXA-sponsored FA Cup[9]
2002/03–2005/06Bez głównego sponsoraThe FA Cup
2006/07–2010/11Niemcy E.ONThe FA Cup sponsored by E.ON[10]
2011/12–2013/14Belgia BudweiserThe FA Cup with Budweiser[11]
2014/15–2017/18Zjednoczone Emiraty Arabskie EmiratesThe Emirates FA Cup[8]

Od sierpnia 2006 do 2013, Umbro było producentem piłek na spotkania FA Cup. Od marca 2013 roku do dzisiaj, producentem piłek jest firma Nike[12].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Oldest football cup 'not for sale', BBC News, 14 października 2014 [dostęp 2021-12-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-05] (ang.).
  2. ↑ Mike Collett: The Complete Record of The FA Cup. 2003, s. 878. ISBN 1-899807-19-5. (ang.).
  3. ↑ Cup final competition for fans. Reading FC, 26.01.2015. [dostęp 2021-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (29.01.2015)]. (ang.).
  4. ↑ FA Cup final: The greatest goal from the last 50 years voted by you. BBC Sport. [dostęp 2021-12-19]. (ang.).
  5. ↑ Oficjalnie 126 047, nieoficjalnie od 200 000 do 300 000
  6. ↑ Meet Mr FA Cup: England star Cole has won the competition an incredible SEVEN times, Daily Mail, 7 stycznia 2013 [dostęp 2014-05-16].
  7. ↑ FA Cup Heroes, The Football Association [dostęp 2013-07-10].
  8. ↑ a b FA Cup get first title sponsor following deal with Emirates Airline, BBC Sport, 30 maja 2015 [dostęp 2015-05-30].
  9. ↑ Axa wins FA Cup, BBC News, 23 lipca 1998 [dostęp 2011-10-10].
  10. ↑ FA announces new Cup sponsorship [dostęp 2014-09-30].
  11. ↑ Budweiser up for Cup in £8m a year deal, The Sun [dostęp 2014-09-30].
  12. ↑ DailyMail, First look at new FA Cup ball, making its debut in this weekend's semi-finals, 12 April 2013, London, 12 kwietnia 2013 [dostęp 2013-04-22].

Bibliografia

Piłka nożna w Anglii
Reprezentacje
kobiety
mężczyźni
Rozgrywki ligowe
kobiety
mężczyźni
English Football League
Football Conference
Rozgrywki pucharowe
kobiety
mężczyźni
Międzynarodowe
Rozgrywki młodzieżowe
  • Premier Academy League (D1)
  • Football League Youth Alliance (D2)
  • FA Youth Cup
  • Football League Youth Alliance Cup
Nagrody i wyróżnienia
Pozostałe

Anglia

  • Kluby
  • Piłkarki
  • Piłkarze
  • Trenerzy
  • Sędziowie
  • Stadiony
  • Piłka nożna w Wielkiej Brytanii
Krajowe puchary rozgrywek piłki nożnej w Europie (UEFA)
kobiety
  • Albania
  • Andora
  • Anglia
  • Armenia
  • Austria
  • Azerbejdżan
  • Belgia
  • Białoruś
  • Bośnia i Hercegowina
  • Bułgaria
  • Chorwacja
  • Cypr
  • Czarnogóra
  • Czechy
  • Dania
  • Estonia
  • Finlandia
  • Francja
  • Gibraltar
  • Grecja
  • Gruzja
  • Hiszpania
  • Holandia
  • Irlandia
  • Irlandia Północna
  • Islandia
  • Izrael
  • Kazachstan
  • Kosowo
  • Liechtenstein
  • Litwa
  • Luksemburg
  • Łotwa
  • Macedonia Północna
  • Malta
  • Mołdawia
  • Niemcy
  • Norwegia
  • Polska
  • Portugalia
  • Rosja
  • Rumunia
  • San Marino
  • Serbia
  • Słowacja
  • Słowenia
  • Szkocja
  • Szwajcaria
  • Szwecja
  • Turcja
  • Ukraina
  • Walia
  • Węgry
  • Włochy
  • Wyspy Owcze
  • Czechosłowacja
  • Jugosławia
  • NRD
  • Serbia i Czarnogóra
  • ZSRR
mężczyźni

Media użyte na tej stronie

Soccerball current event.svg
Autor: Pumbaa80 (soccer ball), Anomie (clock hands), David Vignoni (clock face/ring), David Göthberg (putting it all together, making the clock red, shadows)., Licencja: LGPL
Football with clock to represent a "current sports or football event".
Flag of England.svg
Flag of England. Saint George's cross (a red cross on a white background), used as the Flag of England, the Italian city of Genoa and various other places.
Yellow pog.svg
Shiny yellow button/marker widget. Used to mark the location on a map.
Gold medal with cup.svg
Autor: Michał460, Licencja: CC BY-SA 3.0
Złoty medal z pucharem.
Silver medal with cup.svg
Autor: Michał460, Licencja: CC BY-SA 3.0
Srebrny medal z pucharem.
Facupfinal1901-A.jpg
F.A.-Cup-Finale 1901 Tottenham Hotspur - Sheffield United (1:1) am alten Crystal Palace vor 114.815 Zuschauern.
FACupFinal1905NewcastleVilla.jpg
Harry Hampton scores one of his two goals in the 1905 FA Cup Final where Aston Villa defeated Newcastle United by 2-0.
FA Cup.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
1896 FA Cup.jpg
The oldest surviving FA Cup trophy, on display at the National Football Museum, Preston. The trophy was used between 1896 and 1910, being an exact replica of the original trophy, which was stolen and never recovered.
Ashley Cole Chelsea vs AS-Roma 10AUG2013.JPG
Autor: Warrenfish, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ashley_Cole_Chelsea vs AS-Roma 10AUG2013
The FA Cup Trophy.jpg
Autor: Carlos yo, Licencja: CC BY-SA 4.0
The FA Cup Trophy at Wembley Stadium
2011FACupFinalAbideWithMe.JPG
Autor: Oldelpaso, Licencja: CC BY-SA 3.0
2011 FA Cup Final between Manchester City and Stoke City at Wembley Stadium. The traditional rendition of "Abide With Me" takes place before the match.
FA Cup Final 1893 Wolves Everton.jpg
F. A.-Cup-Finale 1893: Wolverhampton Wanderers - FC Everton 1:0 vor 45.067 Zuschauern; Fallowfield, Manchester
White Horse Final1923.jpg
Scene of the crowd crush at the en:1923 FA Cup Final. Scanned in from The History of the Wembley FA Cup Final by Andrew Thraves, but the identity of the photographer appears to be unknown and therefore, in conjunction with its age, it is believed that this renders the image PD as per the template