Puchar Mitropa

Puchar Mitropa
Puchar Zentropa
ilustracja
Państwo Austria
 Węgry
 Czechosłowacja
 Jugosławia
 Jugosławia
 Rumunia
 Szwajcaria
 Włochy
Dyscyplinapiłka nożna
Data założenia1927
Data rozwiązania1992
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzcaSparta Praga (1927)
Ostatni zwycięzcaBorac Banja Luka (1992)
Najwięcej zwycięstwVasas SC – 6 razy
(1956, 1957, 1962, 1963, 1965, 1970)

Puchar Mitropa, występujący pod oficjalną nazwą La Coupe de l'Europe Centrale był jednym z pierwszych międzynarodowych turniejów piłkarskich tej rangi w Europie. Po II wojnie światowej zorganizowano kontynuujący tradycje Puchar Zentropa. Zawody były rozgrywane do 1992 roku, kiedy to z powodu coraz malejącego prestiżu rozgrywek i działań wojennych w Jugosławii turniej został definitywnie rozwiązany.

Historia

Pierwszy w historii międzynarodowy turniej dla klubów piłkarskich został ustanowiony w roku 1897 w Wiedniu. Pomysłodawcą Challenge Cup był John Gramlick senior, współzałożyciel wiedeńskiego Vienna Cricket and Football Club. Rozgrywki zrzeszały kluby z imperium austro-węgierskiego, które wcześniej nie mogły ze sobą rywalizować, głównie z samego Wiednia, Budapesztu i Pragi. Puchar był rozgrywany do roku 1911 i jest uważany za bezpośredniego protoplastę pucharu Mitropa i współczesnej Ligi Mistrzów. Ostatnim zwycięzcą był Wiener Sport-Club, który 23 września 1911 pokonał w finale węgierski Ferencvárosi TC.

Hugo Meisl był jednym z inicjatorów powstania rozgrywek

Po zakończeniu I wojny światowej i rozpadzie Austro-Węgier powróciła koncepcja rozgrywek dla klubów z całej Europy. Prekursorami piłki nożnej na kontynencie były kraje Europy Środkowej, stąd też najczęściej to kluby z tej części kontynentu były inicjatorami takowych rozgrywek, a we wczesnych latach 20. XX stulecia to tam powstawały zorganizowane krajowe rozgrywki i federacje. Kolejnym krokiem w kierunku profesjonalizacji rozgrywek piłkarskich było spotkanie 17 lipca 1927 w Wenecji z inicjatywy ówczesnego prezesa Österreichischer Fußball-Bund Hugo Meisla, gdzie zdecydowano się na zorganizowanie pucharu Mitropa.[1][2][3] Co więcej, uchwalono cykliczny puchar Europy dla drużyn narodowych. Pierwsze spotkania rozegrano już 14 sierpnia tego roku między najlepszymi zawodowymi drużynami środkowej Europy.

W pierwszej edycji pucharu do rywalizacji przystąpiły po dwie drużyny z Austrii, Węgier, Czechosłowacji i Jugosławii, zestawione systemem pucharowym. Krajowe federacje były uprawnione do wystawienia zarówno mistrzów lub wicemistrzów, jak i triumfatorów pucharu. Pierwszym zwycięzcą okazała się czeska Sparta Praga. W 1929 roku drużyny z Włoch zastąpiły kluby jugosłowiańskie, a w 1934 zdecydowano się powiększyć grono uczestników o dwie dodatkowe drużyny z każdego kraju. W 1936 dołączyła Szwajcaria i Rumunia, a rok później powróciły zespoły z Jugosławii. Po aneksji przez nazistowskie Niemcy w 1938 z rozgrywek wystąpiły zespoły austriackie, a po wybuchu II wojny światowej rok później liczba uczestników zmniejszyła się do ośmiu drużyn (dwóch z Węgier, Czechosłowacji i Włoch oraz jednej z Rumunii i Jugosławii). O poziomie rozgrywek świadczą wyniki uczestników na arenie międzynarodowej – mistrzostwa świata Włoch (1934, 1938), finalistów mundialu z Czechosłowacji (1934) i Węgier (1938) oraz półfinalistów – Austriaków i Jugosłowian.

W 1940 rozgrywki zostały wstrzymane z powodu działań wojennych przed finałem, w którym miały zagrać Ferencvárosi TC i Rapid Bukareszt.

Po II wojnie światowej utworzono puchar Zentropa mający nawiązać tradycją do poprzednika, jednak nawet po przywróceniu tradycyjnej nazwy rozgrywki straciły na znaczeniu i estymie, z powodu powstania rozgrywek o Puchar Europy w 1955. W latach 80. rywalizowali ze sobą mistrzowie drugich lig uczestników, a ostatni finał rozegrano w 1992 – przy mniej niż tysiącu kibiców wygrał Borac Banja Luka z rozpadającej się Jugosławii. Z powodu wojny w Jugosławii i coraz malejącego znaczenia tych rozgrywek zaniechano bezpowrotnie rozgrywania tego turnieju.

RokZwycięzcaAdnotacja
1927Sparta Praga (Czechosłowacja)
1928Ferencvárosi TC (Węgry)
1929Újpest FC (Węgry)
1930Rapid Wiedeń (Austria)
1931First Vienna FC (Austria)
1932Bologna F.C. 1909 (Włochy)
1933Austria Wiedeń (Austria)
1934Bologna F.C. 1909 (Włochy)
1935Sparta Praga (Czechosłowacja)
1936Austria Wiedeń (Austria)
1937Ferencvárosi TC (Węgry)
1938Slavia Praga (Czechosłowacja)
1939Újpest FC (Węgry)
1940–1950Rozgrywki zawieszone
1951Rapid Wiedeń (Austria)Rozgrywki pod nazwą Puchar Zentropa
1955Vörös Lobogó (Węgry)
1956Vasas SC (Węgry)
1957Vasas SC (Węgry)
1958Crvena zvezda Belgrad ()Rozgrywki pod nazwą Puchar Dunaju
1959Budapest Honvéd FC (Węgry)
1960Węgry (Węgry)Trofeum przyznano krajowi na podstawie wyników drużyn klubowych
1961Bologna F.C. 1909 (Włochy)
1962Vasas SC (Węgry)
1963MTK Hungária Budapeszt (Węgry)
1964Sparta Praga (Czechosłowacja)
1965Vasas SC (Węgry)
1966AC Fiorentina (Włochy)
1967FC Spartak Trnava (Czechosłowacja)
1968Crvena zvezda Belgrad ()
1969Inter Bratysława (Czechosłowacja)
1970Vasas SC (Węgry)
1971NK Čelik Zenica ()
1972NK Čelik Zenica ()
1973Tatabányai Bányász (Węgry)
1974Tatabányai Bányász (Węgry)
1975Admira Wacker (Austria)
1976Admira Wacker (Austria)
1977Vojvodina Novi Sad ()
1978FK Partizan ()
1979Nie rozegrano pucharu
1980Udinese Calcio (Włochy)
1981Tatran Preszów (Czechosłowacja)
1982AC Milan (Włochy)
1983Vasas SC (Węgry)
1984SC Eisenstadt (Austria)
1985Iskra Bugojno ()
1986Pisa Calcio (Włochy)
1987Ascoli Calcio (Włochy)
1988Pisa Calcio (Włochy)
1989FC Baník Ostrava (Czechosłowacja)
1990A.S. Bari (Włochy)
1991Torino Calcio (Włochy)
1992Borac Banja Luka ()

Superpuchar Mitropa

W roku 1989 rozegrano dwumecz o Superpuchar Mitropa pomiędzy triumfatorami z lat 1988 i 89:

Zobacz też

Przypisy

  1. Mitropa Cup, www.rsssf.com [dostęp 2022-02-22].
  2. Index of /, www.iffhs.de [dostęp 2022-02-22].
  3. Central European football competition was forerunner of Champions League, Radio Prague International, 25 maja 2004 [dostęp 2022-02-22] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of SFR Yugoslavia.svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg
Flag of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1946-1992).
The design (blazon) is defined in Article 4 of the Constitution for the Republic of Yugoslavia (1946). [1]
Flag of Serbia and Montenegro (1992–2006).svg
Flag of Serbia and Montenegro, was adopted on 27 April 1992, as flag of Federal Republic of Yugoslavia (1992-2003).
Hugo Meisl.jpg
Picture of Hugo meisl
Mitropa Cup Trophy.png
Autor: MacMoreno, Licencja: CC BY-SA 4.0
The trophy of the defunct European Cup competition, the Mitropa Cup
Flag of FR Yugoslavia.svg
Flag of Serbia and Montenegro, was adopted on 27 April 1992, as flag of Federal Republic of Yugoslavia (1992-2003).