Puchar Volpiego dla najlepszej aktorki

Puchar Volpiego dla najlepszej aktorki (wł. Coppa Volpi per la migliore interpretazione femminile) – nagroda przyznawana corocznie na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji za najlepszą rolę kobiecą spośród filmów konkursu głównego. Wyróżnienie, nazwane na cześć założyciela festiwalu hrabiego Giuseppe Volpiego, przyznaje międzynarodowe jury. Nazwa i forma nagrody funkcjonuje od trzeciej edycji imprezy, czyli od 1935[1] - wcześniej przyznawano aktorkom Złote Medale. W latach 1939-1940, 1943-1946 i 1969-1982 nagroda nie była przyznawana.

Statystyki

Bette Davis, jedyna laureatka nagrody za role w dwóch filmach.
(c) Georges Biard, CC BY-SA 3.0
Juliette Binoche, laureatka za rolę w filmie Trzy kolory. Niebieski (1993).
(c) Georges Biard, CC BY-SA 3.0
Catherine Deneuve, laureatka Pucharu Volpiego za rolę w filmie Plac Vendôme (1998).
Elena Cotta z Pucharem Volpiego za rolę w filmie Ulica w Palermo (2013).
Valeria Golino z Pucharem Volpiego za rolę w filmie Dla waszego dobra (2015).

Najczęściej, jak do tej pory, nagradzane były role aktorek francuskich (18 wyróżnień) i amerykańskich (13). Dotychczas czterem aktorkom udało się zdobyć Puchar Volpiego dwukrotnie[2]. W kolejności chronologicznej były to:

Pierwsza laureatka, Amerykanka Helen Hayes, była jedyną nagrodzoną wybraną w głosowaniu publiczności (1932). Z kolei jej rodaczka Bette Davis była jedyną zdobywczynią nagrody za role w dwóch różnych filmach (1937). Nagrodę dla Ingrid Bergman (1952) organizatorzy festiwalu przyznali pośmiertnie dopiero w 1992, gdyż w chwili premiery filmu Europa '51 jury odmówiło jej przyznania ze względu na dubbing - aktorka grała po szwedzku, a jej głos został zdubbingowany na język włoski[3].

Pierwszą czarnoskórą laureatką była pochodząca z Martyniki Darling Légitimus (1983)[4]. Najmłodszą zdobywczynią nagrody była Francuzka Victoire Thivisol (1996) - miała skończonych zaledwie pięć lat. Najstarszymi laureatkami były 81-letnia Angielka Peggy Ashcroft (1989) i 82-letnia Włoszka Elena Cotta (2013).

Francuzka Juliette Binoche i Amerykanka Julianne Moore to jedyne aktorki, które zdobyły nagrody aktorskie na wszystkich trzech najważniejszych europejskich festiwalach filmowych: nagrodę dla najlepszej aktorki na MFF w Cannes, Srebrnego Niedźwiedzia na MFF w Berlinie oraz Puchar Volpiego na MFF w Wenecji[5]. Pięć ról nagrodzonych w Wenecji przyniosło ich laureatkom również Oscara dla najlepszej aktorki (Helen Hayes, Vivien Leigh, Helen Mirren, Emma Stone i Olivia Colman).

Żadnej polskiej aktorce nie udało się jak dotychczas zdobyć tej nagrody.

Laureatki Pucharu Volpiego

RokAktorkaTytuł polskiTytuł oryginalny
1932Stany Zjednoczone Helen HayesGrzech Madelon ClaudetThe Sin of Madelon Claudet
1934Stany Zjednoczone Katharine HepburnMałe kobietkiLittle Women
1935Austria Paula WesselyEpisodeEpisode
1936Francja AnnabellaNoc przed bitwąVeille d'armes
1937Stany Zjednoczone Bette DavisKid Galahad
Fortancerki
Kid Galahad
Marked Woman
1938Stany Zjednoczone Norma ShearerMaria AntoninaMarie Antoinette
1941Austria Luise UllrichAnnelieAnnelie
1942Szwecja Kristina SöderbaumZłote miastoDie goldene Stadt
1947Włochy Anna MagnaniPosłanka AngelinaL'onorevole Angelina
1948Wielka Brytania Jean SimmonsHamletHamlet
1949Stany Zjednoczone Olivia de HavillandKłębowisko żmijThe Snake Pit
1950Stany Zjednoczone Eleanor ParkerUwięzionaCaged
1951Wielka Brytania Vivien LeighTramwaj zwany pożądaniemA Streetcar Named Desire
1952Szwecja Ingrid BergmanEuropa '51Europa '51
1953Niemcy Lilli PalmerThe Four PosterThe Four Poster
1956Austria Maria SchellGervaiseGervaise
1957 Dzidra RitenbergaMalwaМальва
Malwa
1958Włochy Sophia LorenCzarna orchideaThe Black Orchid
1959Francja Madeleine RobinsonNa dwa spustyÀ double tour
1960Stany Zjednoczone Shirley MacLaineGarsonieraThe Apartment
1961Francja Suzanne FlonNie zabijajTu ne tueras point
1962Francja Emmanuelle RivaTeresa DesqueyrouxThérèse Desqueyroux
1963Francja Delphine SeyrigMurielMuriel
1964Szwecja Harriet AnderssonKochaćAtt älska
1965Francja Annie GirardotTrzy pokoje na ManhattanieTrois chambres à Manhattan
1966 Natalja ArinbasarowaPierwszy nauczycielПервый учитель
Pierwyj uczitiel
1967Stany Zjednoczone Shirley KnightMetroDutchman
1968Włochy Laura BettiTeorematTeorema
1983Francja Darling LégitimusUlica ubogich chatekRue cases nègres
1984Francja Pascale OgierNoce pełni księżycaLes nuits de la pleine lune
1986Włochy Valeria GolinoHistoria miłosnaStoria d’amore
1987Korea Południowa Kang Soo-yeonZastępcza matka씨받이
Sibaji
1988Francja Isabelle HuppertSprawa kobietUne affaire de femmes
Stany Zjednoczone Shirley MacLaineMadame SousatzkaMadame Sousatzka
1989Wielka Brytania Peggy Ashcroft
Wielka Brytania Geraldine James
She's Been AwayShe's Been Away
1990Chile Gloria MünchmeyerKsiężyc w lustrzeLa luna en el espejo
1991Wielka Brytania Tilda SwintonEdward IIEdward II
1992 Gong LiHistoria Qiu Ju 秋菊打官司
Qiu Ju da guan si
1993Francja Juliette BinocheTrzy kolory. NiebieskiTrois couleurs: Bleu
1994Portugalia Maria de MedeirosBezbrzeżny smutekTrês Irmãos
1995Francja Sandrine Bonnaire
Francja Isabelle Huppert
CeremoniaLa cérémonie
1996Francja Victoire ThivisolPonettePonette
1997Stany Zjednoczone Robin TunneyNiagara, NiagaraNiagara, Niagara
1998Francja Catherine DeneuvePlac VendômePlace Vendôme
1999Francja Nathalie BayeZwiązek pornograficznyUne liaison pornographique
2000Australia Rose ByrneBogini roku 1967The Goddess of 1967
2001Włochy Sandra CeccarelliŚwiatło moich oczuLuce dei miei occhi
2002Stany Zjednoczone Julianne MooreDaleko od niebaFar From Heaven
2003Niemcy Katja RiemannRosenstrasseRosenstraße
2004Wielka Brytania Imelda StauntonVera DrakeVera Drake
2005Włochy Giovanna MezzogiornoBestia w sercuLa bestia nel cuore
2006Wielka Brytania Helen MirrenKrólowaThe Queen
2007Australia Cate BlanchettI’m Not There. Gdzie indziej jestemI’m Not There
2008Francja Dominique BlancInnaL’autre
2009Rosja Ksienija RappoportPodwójna godzinaLa doppia ora
2010Francja Ariane LabedAttenbergAttenberg
2011Hongkong Deannie YipProste życie桃姐
Tou ze
2012Izrael Hadas JaronWypełnić pustkęלמלא את החלל
Lemale et ha'halal
2013Włochy Elena CottaUlica w PalermoVia Castellana Bandiera
2014Włochy Alba RohrwacherZłaknieniHungry Hearts
2015Włochy Valeria GolinoDla waszego dobraPer amor vostro
2016Stany Zjednoczone Emma StoneLa La LandLa La Land
2017Wielka Brytania Charlotte RamplingHannahHannah
2018Wielka Brytania Olivia ColmanFaworytaThe Favourite
2019Francja Ariane AscarideGloria MundiGloria Mundi
2020Wielka Brytania Vanessa KirbyCząstki kobietyPieces of a Woman
2021Hiszpania Penélope CruzMatki równoległeMadres paralelas
2022Australia Cate BlanchettTárTár

Przypisy

  1. Everything You Need to Know About the Venice Film Festival. Italy Magazine. [dostęp 2019-08-22]. (ang.).
  2. Pietro Gallina: Ten things to be discovered about the Venice International Film Festival. Venezia da vivere, 2018-08-21. [dostęp 2020-11-24]. (ang.).
  3. Beth Kleid: MOVIES: The Lion's Roar. "Los Angeles Times", 1992-09-14. [dostęp 2020-11-20]. (ang.).
  4. 35 Years Of Sugar Cane Alley To Be Marked At BFI Film Fest. Young Voices. [dostęp 2019-08-22]. (ang.).
  5. Julianne Moore to Star in ‘When You Finish Saving The World’. Dan's Papers, 2020-05-02. [dostęp 2020-11-21]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of the United Kingdom (3-5).svg
The flag of the United Kingdom (3:5 version). This flag is the Union Flag in the 3:5 ratio exclusively used on land. At sea, the correct ratio is 1:2.
Flag of Chile.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flag of Portugal.svg
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Coppavolpielena.jpeg
Coppa Volpi Elena Cotta
Bette Davis.jpg
Publicity photo of Bette Davis
Juliette Binoche Cannes 2016 2.jpg
(c) Georges Biard, CC BY-SA 3.0
Juliette Binoche au festival de Cannes.
Valeria Golino, Venice 2015 (cropped).jpg
Autor: Bruno Chatelin from paris, Licencja: CC BY-SA 2.0
20743297423_7a12dc8346_o