Puck (stacja kolejowa)
| ||
Dworzec od strony peronów | ||
Państwo | Polska | |
---|---|---|
Województwo | pomorskie | |
Miejscowość | Puck | |
Data otwarcia | 1899 | |
Poprzednie nazwy | Putzig | |
Dane techniczne | ||
Liczba peronów | 1 | |
Liczba krawędzi peronowych | 2 | |
Kasy | ||
Linie kolejowe | ||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
54°42′56″N 18°24′30″E/54,715556 18,408333 | ||
Portal Transport szynowy |
Puck – stacja kolejowa w Pucku (województwo pomorskie) pomiędzy ulicami Dworcową a Kolejową. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca turystycznego[1]. Stacja powstała w 1898 (pierwszy pociąg dojechał do Pucka 15 grudnia 1898). Zaraz po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Puck był elementem sieci PKP położonym najbliżej morza. W 1928 wybudowano nowy dworzec. Stacja leży na linii kolejowej nr 213, która obsługuje Mierzeję Helską, z tego względu przewozy wykazują dużą sezonowość.
W roku 2018 stacja obsługiwała 1,0-1,5 tys. pasażerów na dobę[2].
Położenie
Stacja w Pucku znajduje się w południowo-zachodniej części miasta pomiędzy ulicami Dworcową (od strony budynku dworca), a Kolejową. Obok dworca kolejowego znajduje się dworzec autobusowy. W Pucku od 2017 roku istnieje komunikacja miejska – jeden autobus gdyńskiego przewoźnika, który kursuje po mieście w określonych przez rozkład godzinach (zazwyczaj w godzinnych odstępach).
Historia
Tło powstania
W 1870, przy okazji budowy linii kolejowej ze Słupska do Sopotu, kolej dotarła do Redy. Odcinek ten domykał połączenie Gdańsk – Szczecin przez Słupsk i Koszalin. W przeciwieństwie do większości budowanych w tym czasie na Pomorzu linii kolejowych nie była ona budowana w ramach Królewskiej Kolei Wschodniej. Mimo tego później została przez nią przejęta. W latach 80. i 90. XIX wieku sieć kolejowa w Prusach zaczęła się zagęszczać. Po wybudowaniu głównych magistrali zaczęły powstawać linie lokalne łączące miasta powiatowe[3].
1897–1920
W grudniu 1897 rozpoczęto budowę pierwszego odcinka współczesnej linii 213 – z Redy do Pucka[4]. Został on otwarty 15 grudnia 1898[5]. Od razu linia miała dochodzić do Krokowej[4] jednakże budowę rozpoczęto dopiero w 1901[6] a oddano w 1903. Na odcinku Puck – Swarzewo, linia ta była przedłużeniem obecnej linii 213, dalej linią 263[7].
1920–1945
W 1918 Polska odzyskała niepodległość. Granice na Pomorzu ustalono dopiero w 1920. Wówczas linia kolejowa z Redy do Pucka znalazła się w Polsce. Stacja w Pucku była najbliżej morza położonym obiektem na sieci PKP, dlatego zbudowano w Pucku tymczasowy port wraz z bocznicą kolejową[5].
W 1921 zawieszono, na pół roku przewozy na odcinku Puck – Swarzewo (i dalej do Krokowej na linii 263)[8]. Było to związane z budową linii kolejowej na Hel, oddanej w 1922[9]. W 1928 zbudowano nowy dworzec[10].
W XX-leciu międzywojennym w Pucku dochodziło do zmiany lokomotyw. Odcinek Gdynia – Puck był obsługiwany lokomotywami OKl27, natomiast dalszą część trasy obsługiwały Tp3[11].
1945–1989
W 1979 zawieszono po raz drugi przewozy na linii Puck – Krokowa, pociągi wróciły do Krokowej w maju 1983[8].
Po 1989
Po raz trzeci ruch kolejowy z Pucka do Krokowej został zawieszony na przełomie lat 80. i 90. W maju 1989 na tej trasie przestały kursować pociągi osobowe, a w 1991 również towarowe[8]. Od tego czasu po linii kolejowej nr 213 jeżdżą tylko pociągi osobowe pomiędzy Gdynią a Helem (część relacji bywa skrócona do Władysławowa lub Pucka) oraz wakacyjne pociągi dalekobieżne.
26 września 1993 ze stacji Puck odjechał ostatni planowy pociąg pasażerski prowadzony trakcją parową[5].
W 1998 linia została zmodernizowana. Stacje zostały wyposażone w urządzenia sterowanie ruchem kolejowym sterowane zdalnie z Gdyni, przez co obecność obsługi stacji (oprócz kas biletowych) stała się zbędna[9].
16 lipca 2020 w rejonie dworca oddano do użytku węzeł integracyjny[12].
Linie kolejowe
Puck był węzłem kolejowym, w którym od linii kolejowej nr 213 łączącej Redę z Helem odchodziła w Swarzewie linia kolejowa nr 263 Swarzewo – Krokowa. Linia ta została zawieszona w 1991, natomiast fizyczna rozbiórka nastąpiła w 2005. Wszystkie linie są jednotorowe, normalnotorowe, niezelektryfikowane[9].
Infrastruktura
Budynek dworca
Dworzec w Pucku powstał w 1928. Budynek jest jednobryłowy, piętrowy kryty dwuspadowym dachem z niewielką przybudówką od strony placu. Elewacja jest otynkowana. W budynku znajdują się kasy i poczekalnia[13].
Peron
Stacja w Pucku posiada jeden dwukrawędziowy peron o wysokości 760 mm nad poziomem główki szyny i długości 225 m. Dostęp do peronu jest możliwy wyłącznie z poziomu szyn. Peron wyposażony jest w ławki i wiaty[14]
Ruch pociągów
Pociągi osobowe
Linią 213 jeżdżą pociągi osobowe w relacji Gdynia – Hel (i z powrotem) oraz Gdynia – Władysławowo (i z powrotem). W okresie letnim na Hel w niektórych latach był przedłużany pociąg osobowy przyspieszony Tur Gdynia – Chojnice prowadzony przez całą swoją trasę lokomotywą spalinową[15].
Ze względu na duży ruch turystyczny w sezonie letnim oraz zdecydowanie mniejszy poza sezonem, dla linii publikowane były dwie tablice w rozkładzie jazdy. Od 2005 do obsługi połączeń lokalnych pomiędzy Gdynią a Helem zaczęto stosować autobusy szynowe i spalinowe zespoły trakcyjne[16]. Od 2010 roku kursują przeznaczone dla tej linii spalinowe zespoły trakcyjne SA137 i SA138[6].
W sezonie letnim z powodu wzmożonego ruchu przewozy są obsługiwane składami klasycznymi z wagonami piętrowymi. SZT łączy się wówczas w dłuższe składy często z wagonem doczepnym w środku[16].
Pociągi dalekobieżne
Pociągi dalekobieżne jeżdżą linią kolejową nr 213 tylko w czasie wakacji ze względu na napływ turystów na Mierzeję Helską. Wówczas na tej trasie jeździ kilkanaście par pociągów zarówno pospiesznych (TLK), jak i ekspresowych. Pociągi te ze względu na brak elektryfikacji są prowadzone lokomotywami spalinowymi. Zmiana lokomotyw następuje podczas postoju na stacji Gdynia Główna[17].
Przypisy
- ↑ Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 358.
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r.. 2020-01-27. [dostęp 2020-01-30].
- ↑ M. Jerczyński. Królewska Kolej Wschodnia – jak powstała legenda. „Świat Kolei”. 7/2001. s. 18–25. ISSN 1234-5962.
- ↑ a b Marcin Przegiętka. O tym pisano w grudniu... „Świat Kolei”. 12/2007, s. 5. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ a b c Krzysztof Labudda. 110-lecie linii Reda-Puck... „Świat Kolei”. 12/2007, s. 5. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ a b Filip Karoński, Marcin Przegiętka. O tym pisano w maju... „Świat Kolei”. 5/2011, s. 6. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Linia Reda – Hel (pol.). bazakolejowa.pl. [dostęp 2020-02-01].
- ↑ a b c Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Linia Swarzewo – Krokowa (pol.). bazakolejowa.pl. [dostęp 2020-02-01].
- ↑ a b c Judyta Kurkowska-Ciechańska, Ariel Ciechański: Koleje. Warszawa: Carta blanca, 2008, s. 30. ISBN 978-83-60887-233.
- ↑ Marcin Przegiętka. O tym pisano w kwietniu... „Świat Kolei”. 4/2008, s. 5. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Andrzej Massel. Pasażerski ruch kolejowy w czasach II Rzeczypospolitej (3). „Świat Kolei”. 1/2010, s. 16–23. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Nowy węzeł integracyjny w Pucku za 10 mln zł. Rejon dworca kolejowego bardzo się zmienił
- ↑ Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Puck (pol.). bazakolejowa.pl. [dostęp 2012-07-23].
- ↑ PKP Polskie Linie Kolejowe: Wykaz peronów (pol.). plk-sa.pl, 2016-03-01. [dostęp 2016-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)].
- ↑ Filip Brzeziński. SP32 w Chojnicach. „Świat Kolei”. 6/2010, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ a b Ryszard Stankiewicz. Nowy tabor na trasie Gdynia Gł. – Hel. „Koleje Małe i Duże”. 1/2007, s. 4. Katowice: APLAND. ISSN 1641-117X.
- ↑ Szymin Suliński. Wakacyjne pociągi. „Koleje Małe i Duże”. 2/2006, s. 14–15. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
Puck | ||
Linia 213 Reda – Hel (15,986 km) | ||
Żelistrzewo odległość: 4,619 km | odległość: 4,964 km |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa powiatu puckiego, Polska
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
head station, track to the left
head station, track to the left
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
station at track aqross
head station, track to the right
head station, track to the right
Autor: Therud, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dworzec kolejowy w Pucku
Autor: Therud, Licencja: CC BY-SA 4.0
Peron stacji kolejowej w Pucku