Puck (stacja kolejowa)

Puck
Ilustracja
Dworzec od strony peronów
Państwo Polska
Województwo pomorskie
MiejscowośćPuck
Data otwarcia1899
Poprzednie nazwy

Putzig

Dane techniczne
Liczba peronów1
Liczba krawędzi
peronowych
2
KasyT
Linie kolejowe
Położenie na mapie Pucka
Mapa konturowa Pucka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Puck”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Puck”
Położenie na mapie powiatu puckiego
Mapa konturowa powiatu puckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Puck”
Ziemia54°42′56″N 18°24′30″E/54,715556 18,408333
Portal Transport szynowy

Puckstacja kolejowa w Pucku (województwo pomorskie) pomiędzy ulicami Dworcową a Kolejową. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca turystycznego[1]. Stacja powstała w 1898 (pierwszy pociąg dojechał do Pucka 15 grudnia 1898). Zaraz po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Puck był elementem sieci PKP położonym najbliżej morza. W 1928 wybudowano nowy dworzec. Stacja leży na linii kolejowej nr 213, która obsługuje Mierzeję Helską, z tego względu przewozy wykazują dużą sezonowość.

W roku 2018 stacja obsługiwała 1,0-1,5 tys. pasażerów na dobę[2].

Położenie

Stacja w Pucku znajduje się w południowo-zachodniej części miasta pomiędzy ulicami Dworcową (od strony budynku dworca), a Kolejową. Obok dworca kolejowego znajduje się dworzec autobusowy. W Pucku od 2017 roku istnieje komunikacja miejska – jeden autobus gdyńskiego przewoźnika, który kursuje po mieście w określonych przez rozkład godzinach (zazwyczaj w godzinnych odstępach).

Historia

Tło powstania

W 1870, przy okazji budowy linii kolejowej ze Słupska do Sopotu, kolej dotarła do Redy. Odcinek ten domykał połączenie Gdańsk – Szczecin przez Słupsk i Koszalin. W przeciwieństwie do większości budowanych w tym czasie na Pomorzu linii kolejowych nie była ona budowana w ramach Królewskiej Kolei Wschodniej. Mimo tego później została przez nią przejęta. W latach 80. i 90. XIX wieku sieć kolejowa w Prusach zaczęła się zagęszczać. Po wybudowaniu głównych magistrali zaczęły powstawać linie lokalne łączące miasta powiatowe[3].

1897–1920

W grudniu 1897 rozpoczęto budowę pierwszego odcinka współczesnej linii 213 – z Redy do Pucka[4]. Został on otwarty 15 grudnia 1898[5]. Od razu linia miała dochodzić do Krokowej[4] jednakże budowę rozpoczęto dopiero w 1901[6] a oddano w 1903. Na odcinku Puck – Swarzewo, linia ta była przedłużeniem obecnej linii 213, dalej linią 263[7].

1920–1945

W 1918 Polska odzyskała niepodległość. Granice na Pomorzu ustalono dopiero w 1920. Wówczas linia kolejowa z Redy do Pucka znalazła się w Polsce. Stacja w Pucku była najbliżej morza położonym obiektem na sieci PKP, dlatego zbudowano w Pucku tymczasowy port wraz z bocznicą kolejową[5].

W 1921 zawieszono, na pół roku przewozy na odcinku Puck – Swarzewo (i dalej do Krokowej na linii 263)[8]. Było to związane z budową linii kolejowej na Hel, oddanej w 1922[9]. W 1928 zbudowano nowy dworzec[10].

W XX-leciu międzywojennym w Pucku dochodziło do zmiany lokomotyw. Odcinek Gdynia – Puck był obsługiwany lokomotywami OKl27, natomiast dalszą część trasy obsługiwały Tp3[11].

1945–1989

W 1979 zawieszono po raz drugi przewozy na linii Puck – Krokowa, pociągi wróciły do Krokowej w maju 1983[8].

Po 1989

Po raz trzeci ruch kolejowy z Pucka do Krokowej został zawieszony na przełomie lat 80. i 90. W maju 1989 na tej trasie przestały kursować pociągi osobowe, a w 1991 również towarowe[8]. Od tego czasu po linii kolejowej nr 213 jeżdżą tylko pociągi osobowe pomiędzy Gdynią a Helem (część relacji bywa skrócona do Władysławowa lub Pucka) oraz wakacyjne pociągi dalekobieżne.

26 września 1993 ze stacji Puck odjechał ostatni planowy pociąg pasażerski prowadzony trakcją parową[5].

W 1998 linia została zmodernizowana. Stacje zostały wyposażone w urządzenia sterowanie ruchem kolejowym sterowane zdalnie z Gdyni, przez co obecność obsługi stacji (oprócz kas biletowych) stała się zbędna[9].

16 lipca 2020 w rejonie dworca oddano do użytku węzeł integracyjny[12].

Linie kolejowe

Puck był węzłem kolejowym, w którym od linii kolejowej nr 213 łączącej Redę z Helem odchodziła w Swarzewie linia kolejowa nr 263 Swarzewo – Krokowa. Linia ta została zawieszona w 1991, natomiast fizyczna rozbiórka nastąpiła w 2005. Wszystkie linie są jednotorowe, normalnotorowe, niezelektryfikowane[9].

Infrastruktura

Budynek dworca

Dworzec od strony placu

Dworzec w Pucku powstał w 1928. Budynek jest jednobryłowy, piętrowy kryty dwuspadowym dachem z niewielką przybudówką od strony placu. Elewacja jest otynkowana. W budynku znajdują się kasy i poczekalnia[13].

Peron

Peron

Stacja w Pucku posiada jeden dwukrawędziowy peron o wysokości 760 mm nad poziomem główki szyny i długości 225 m. Dostęp do peronu jest możliwy wyłącznie z poziomu szyn. Peron wyposażony jest w ławki i wiaty[14]

Ruch pociągów

Pociągi osobowe

Linią 213 jeżdżą pociągi osobowe w relacji Gdynia – Hel (i z powrotem) oraz Gdynia – Władysławowo (i z powrotem). W okresie letnim na Hel w niektórych latach był przedłużany pociąg osobowy przyspieszony Tur Gdynia – Chojnice prowadzony przez całą swoją trasę lokomotywą spalinową[15].

Ze względu na duży ruch turystyczny w sezonie letnim oraz zdecydowanie mniejszy poza sezonem, dla linii publikowane były dwie tablice w rozkładzie jazdy. Od 2005 do obsługi połączeń lokalnych pomiędzy Gdynią a Helem zaczęto stosować autobusy szynowe i spalinowe zespoły trakcyjne[16]. Od 2010 roku kursują przeznaczone dla tej linii spalinowe zespoły trakcyjne SA137 i SA138[6].

W sezonie letnim z powodu wzmożonego ruchu przewozy są obsługiwane składami klasycznymi z wagonami piętrowymi. SZT łączy się wówczas w dłuższe składy często z wagonem doczepnym w środku[16].

Pociągi dalekobieżne

Pociągi dalekobieżne jeżdżą linią kolejową nr 213 tylko w czasie wakacji ze względu na napływ turystów na Mierzeję Helską. Wówczas na tej trasie jeździ kilkanaście par pociągów zarówno pospiesznych (TLK), jak i ekspresowych. Pociągi te ze względu na brak elektryfikacji są prowadzone lokomotywami spalinowymi. Zmiana lokomotyw następuje podczas postoju na stacji Gdynia Główna[17].

Przypisy

  1. Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 358.
  2. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r.. 2020-01-27. [dostęp 2020-01-30].
  3. M. Jerczyński. Królewska Kolej Wschodnia – jak powstała legenda. „Świat Kolei”. 7/2001. s. 18–25. ISSN 1234-5962. 
  4. a b Marcin Przegiętka. O tym pisano w grudniu... „Świat Kolei”. 12/2007, s. 5. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  5. a b c Krzysztof Labudda. 110-lecie linii Reda-Puck... „Świat Kolei”. 12/2007, s. 5. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  6. a b Filip Karoński, Marcin Przegiętka. O tym pisano w maju... „Świat Kolei”. 5/2011, s. 6. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  7. Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Linia Reda – Hel (pol.). bazakolejowa.pl. [dostęp 2020-02-01].
  8. a b c Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Linia Swarzewo – Krokowa (pol.). bazakolejowa.pl. [dostęp 2020-02-01].
  9. a b c Judyta Kurkowska-Ciechańska, Ariel Ciechański: Koleje. Warszawa: Carta blanca, 2008, s. 30. ISBN 978-83-60887-233.
  10. Marcin Przegiętka. O tym pisano w kwietniu... „Świat Kolei”. 4/2008, s. 5. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  11. Andrzej Massel. Pasażerski ruch kolejowy w czasach II Rzeczypospolitej (3). „Świat Kolei”. 1/2010, s. 16–23. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  12. Nowy węzeł integracyjny w Pucku za 10 mln zł. Rejon dworca kolejowego bardzo się zmienił
  13. Jarosław Woźny, Marek Potocki (red.): Puck (pol.). bazakolejowa.pl. [dostęp 2012-07-23].
  14. PKP Polskie Linie Kolejowe: Wykaz peronów (pol.). plk-sa.pl, 2016-03-01. [dostęp 2016-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)].
  15. Filip Brzeziński. SP32 w Chojnicach. „Świat Kolei”. 6/2010, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  16. a b Ryszard Stankiewicz. Nowy tabor na trasie Gdynia Gł. – Hel. „Koleje Małe i Duże”. 1/2007, s. 4. Katowice: APLAND. ISSN 1641-117X. 
  17. Szymin Suliński. Wakacyjne pociągi. „Koleje Małe i Duże”. 2/2006, s. 14–15. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
Puck
Linia 213 RedaHel (15,986 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Żelistrzewo
odległość: 4,619 km
BSicon BHFq.svg
odległość: 4,964 km

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Powiat pucki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu puckiego, Polska
Tickmark icon.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
OOjs UI icon check.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
BSicon KBHFl.svg
head station, track to the left
BSicon KBHFaq.svg
head station, track to the left
BSicon STRq.svg
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
BSicon BHFq.svg
station at track aqross
BSicon KBHFr.svg
head station, track to the right
BSicon KBHFeq.svg
head station, track to the right
Puck train station - station building.jpg
Autor: Therud, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dworzec kolejowy w Pucku
Puck879.JPG
Autor: Ciacho5, Licencja: CC BY-SA 3.0
Puck-miasto w woj. pomorskim
Puck train station - platform.jpg
Autor: Therud, Licencja: CC BY-SA 4.0
Peron stacji kolejowej w Pucku
Puck location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Pucka, Polska