Pulwy
| ||
 Bagno Pulwy | ||
| łąki i mokradła | ||
| Państwo |  Polska | |
| Województwo |  mazowieckie | |
| Mezoregion | Dolina Dolnej Narwi | |
| Powierzchnia | ok. 60 km²[1] | |
| Obszary chronione | OSO „Bagno Pulwy” | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
 52°43′47″N 21°26′00″E/52,729722 21,433333 | ||
Pulwy – rozległy obszar łąk, pastwisk, mokradeł i bagien, położony na północnym Mazowszu. Zajmuje ok. 60 km²[1], na terenie gmin Rząśnik i Długosiodło. Pulwy położone są między Puszczą Białą a Narwią.
Niegdyś cały teren zajmowały bagna, których meliorowanie rozpoczęto jeszcze przed wojną. Obecnie teren jest w większości zmeliorowany. Woda, kanałem przechodzącym przez wsie: Wincentowo, Cygany i Ulaski jest odprowadzana do Narwi.
Część południowa Pulw to rozległe i bezdrzewne łąki, użytkowane rolnie i koszone. Od północy ogranicza je tzw. „Rząśnicka Droga”, idąca po nasypie dawnej kolejki do wywozu torfu. Od południa Pulwy stykają się z Puszczą Białą. Obszar przecina gęsta sieć kanałów, łącząca się z kanałem głównym. Północna część, położona na północ od „Rząśnickiej Drogi” i dochodząca do doliny Narwi to mozaika łąk, pastwisk, pól uprawnych, zarastających dołów potorfowych, łozowisk i niewielkich lasków sosnowych[2]. Obszar bagna Pulwy znajduje się na liście obszarów objętych programem Natura 2000.
W związku z planami osuszenia bagien w początku XIX wieku na obszar Pulw przybyli osadnicy niemieccy. Pamiątką po nich są zdewastowane ewangelickie cmentarze położone we wsiach Wincentowo, Nury i Marianowo. Ewangeliccy mieszkańcy Pulw wznosili także kościoły i budynki szkolne. Drewniany kościół ewangelicki w Marianowie został w 1945 r. odkupiony przez ks. Stanisława Żuławskiego, proboszcza parafii św. Jana Chrzciciela w Kuninie i przeniesiony do Kunina, gdzie stoi do dziś[3].
8 marca 1935 r. decyzją Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych na terenie części bagna Pulwy oraz folwarku Rząśnik utworzono Państwowe Gospodarstwo Łąkowe[4].
W rejonie bagna Pulwy operował oddział Jana Kmiołka ps. Wir[5].
W środku Pulw znajduje się wieś Grądy Polewne, połączona z Porządziem i Rząśnikiem drogami idącymi po groblach.
Ptaki
Niektóre gatunki ptaków występujące na terenie Pulw[6]:
- myszołów zwyczajny i włochaty
- jastrząb
- krogulec
- pustułka
- kaczki: świstun, cyranka, rożeniec
- błotniak stawowy i łąkowy
- bocian biały
- sowa błotna
- dzięcioł czarny
Na terenie Pulw znajduje się obszar specjalnej ochrony ptaków „Bagno Pulwy” PLB140015, obejmujący 4112,4 ha[7].
Przypisy
- ↑ a b Bagno po kurpiowsku (pol.). [dostęp 5/06/2010].
- ↑ Formularz danych obszaru specjalnej ochrony Natura 2000 (pol.). [dostęp 30/11/2011].
- ↑ Paweł Mazurkiewicz: Kunin Szlachecki – kościół p.w. św. Jana Chrzciciela. [dostęp 2017-11-02].
- ↑ Zarządzenie Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 18 marca 1935 r. o utworzeniu Zarządów Państwowych Gospodarstw Rybnych w Dębowcu, Dzierzkowicach, Łyszkowicach na jeziorze Gople oraz Zarządu Państwowego Gospodarstwa Łąkowego w Rząśniku. [dostęp 2019-02-04].
- ↑ Janusz Szczepański: Społeczeństwo powiatu pułtuskiego w raportach władz partyjnych i administracyjnych z lat 1945–1950. W: Mazowsze i Podlasie w ogniu 1944-1956. T. 2: Powiat Pułtusk w pierwszej dekadzie rządów komunistycznych. Warszawa. ISBN 978-83-60464-98-4.
- ↑ Informacje o gatunkach ptaków występujących na terenie bagna Pulwy.
- ↑ Obszar Natura 2000 Bagno Pulwy. W: Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-02-04].
Linki zewnętrzne
- Pulwy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 285.
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Shiny green button/marker widget.
Autor: Tadeusz Rudzki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pulwy - bagno w północnej części Mazowsza.