Pył diamentowy

Opad słupków lodowych w Inari wilgotność 80%, temperatura -16 °C
Słońce poboczne na pyle diamentowym.

Słupki lodowe, pył diamentowyopad niewielkich kryształków lodu w formie słupków, blaszek, nierozgałęzionych w gwiazdki igiełek o rozmiarach do 1 mm[1]; Występują podczas mroźnej pogody.

Symbol diamond dust WMO.svgsymbol przewidziany dla zjawiska opadu słupków lodowych, pyłu diamentowego[2]

Powstawanie i występowanie

Mogą wystąpić w dowolnym miejscu na Ziemi, gdzie występują mroźne zimy, w powietrzu z dużą liczbą jąder kondensacji już w temperaturach poniżej -10 °C, natomiast w powietrzu czystym dopiero poniżej temp. -40 °C. Na Antarktydzie pył diamentowy tworzy się najczęściej w temp. -25 °C[3][4]. Pył diamentowy składa się zazwyczaj z dobrze wykształconych kryształów lodu (słupków czasami także płytek) o średnicy około 100 μm[3]. Podczas opadu może wystąpić dynamicznie zmieniające się lekkie zamglenie, jednak widoczność nie spada przeważnie poniżej 1km[3]. Niezmiernie rzadko widoczność jest ograniczona do 600 m, jednak nie należy mylić tego opadu z mgłą lodową.

Słupek lodowy

Słupki lodowe padają z chmur Cirrus lub Cirrostratus, jednak mogą również powstać bliżej powierzchni Ziemi bezpośrednio w powietrzu przez resublimację pary wodnej zgromadzonej w atmosferze[4][1]. Opad występuje przy bezchmurnym niebie[5]. Jest on dobrze widoczny w promieniach Słońca, Księżyca w postaci skrzących się punkcików, stąd nazwa pył diamentowy. Słupki lodowe opadają tak wolno, że sprawiają wrażenie zwieszonych w powietrzu.

Pył diamentowy w Polsce występuje bardzo rzadko. Najczęściej spotykany jest w klimacie okołobiegunowym i polarnym, gdzie może być obserwowany kilka dni z rzędu. Opad słupków lodowych obserwuje się przy powierzchni Ziemi, w górnych warstwach troposfery oraz w polarnych chmurach stratosferycznych. Grubość warstwy opadu pyłu diamentowego może wynosić od 20 do 300 m.

Efekty świetlne

Światło, załamując się w kryształach lodu w formie płytek lub słupków o podstawie sześciokątnej, może tworzyć zjawiska optyczne zwane halo, jak słońca poboczne czy słup świetlny. Pył diamentowy może mieć postać kryształów płatkowych o podstawie sześciokątnej, prawie trójkątnej lub prawie czworokątnej – powstają wtedy rzadkie rodzaje halo, jak np. łuk Kerna.

Przypisy

  1. a b Słownik tematyczny terminów, wyrażeń i zwrotów stosowanych w prognozach meteorologicznych., Warszawa: Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, 2010
  2. Dziennik Klimatyczny, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
  3. a b c WMO, Diamond Dust | International Cloud Atlas, International Cloud Atlas [dostęp 2018-03-04] (ang.).
  4. a b АТМОСФЕРНЫЕ ЯВЛЕНИЯ – КЛАССИФИКАЦИЯ И ОПИСАНИЕ, meteocenter.net [dostęp 2018-03-04].
  5. Diamond dust – AMS Glossary, glossary.ametsoc.org [dostęp 2018-03-04] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Diamond Dust - Inari 2013.ogv
Autor: Manfred Werner - Tsui, Licencja: CC BY-SA 3.0
Diamond dust in Inari, Finland. rel. humidity: around 80 %, temperature: ca. -16° C
Ice crystalsinmorning.JPG
Sundog: ice crystals formed in the stable morning air, bending the twilight into the colours of the rainbow.
Hexagonal Ice Crystals.svg
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape.
Symbol diamond dust WMO.svg
WMO symbol for diamond dust