Queensferry (Szkocja)

Queensferry
Port na Banrighinn
Ilustracja
Queensferry widziane z mostu Forth Road Bridge
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Szkocja

Hrabstwo

Edynburg

Populacja (2011)
• liczba ludności


9026

Nr kierunkowy

0131

Kod pocztowy

EH30

Położenie na mapie Edynburga
Mapa konturowa Edynburga, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Queensferry”
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Położenie na mapie Szkocji
Ziemia55°59′26″N 3°23′51″W/55,990556 -3,397500
Portal Wielka Brytania

Queensferry[1][2] (także South Queensferry[3], gael. Port na Banrighinn[4]) – miasto we wschodniej Szkocji, w jednostce administracyjnej Edynburg, historycznie w hrabstwie West Lothian, położone na południowym brzegu zatoki Firth of Forth (Morze Północne), naprzeciw miejscowości North Queensferry, około 15 km na zachód od Edynburga[3]. W 2011 roku liczyło 9026 mieszkańców[1].

Miasto usytuowane jest nad zwężeniem zatoki Firth of Forth, wcinającej się w głąb lądu na odległość kilkudziesięciu kilometrów, stanowiącej znaczną przeszkodę dla podróżujących między północno-wschodnią a południową-wschodnią Szkocją. Co najmniej od 1070 roku w miejscu tym znajdowała się południowa przystań dla przeprawy promowej prowadzącej na przeciwny brzeg zatoki. Uruchomienie przeprawy przypisuje się królowej Małgorzacie Szkockiej, żonie Malcolma III, która po założeniu opactwa w Dunfermline (na północnym brzegu zatoki) opłacała przewóz zmierzających tam pielgrzymów[a][5][3]. Promy przemierzały zatokę w tym miejscu nieprzerwanie do XX wieku. W latach 50. XX wieku była to najbardziej ruchliwa przeprawa promowa w Szkocji, z roczną liczbą pasażerów na poziomie 1,5 mln, samochodów osobowych – 600 000, a ciężarowych – 200 000. W 1890 roku oba brzegi zatoki połączył most kolejowy Forth Bridge, a w 1964 roku most drogowy Forth Road Bridge. Wraz z otwarciem tego ostatniego połączenie promowe zostało zlikwidowane. W 2017 roku otwarty został kolejny most drogowy, Queensferry Crossing[5].

W przeszłości w Queensferry funkcjonował port, w XVII wieku obsługujący wymianę handlową z Europą kontynentalną. Współcześnie miasto pełni funkcję miasta satelickiego Edynburga[3].

Do lokalnych zabytków należą kościół św. Marii z 1441 roku, najstarsza zachowana budowla w mieście, dom mieszkalny Black Castle z 1626 roku oraz ratusz (tolbooth) z XVII wieku[3][5].

  • Queensferry, rycina z 1843 roku

    Queensferry, rycina z 1843 roku

  • Zabytkowy ratusz w Queensferry
    (c) Clock Tower by John MacKenzie, CC BY-SA 2.0

    Zabytkowy ratusz w Queensferry

  • XV-wieczny kościół św. Marii

    XV-wieczny kościół św. Marii

  • Widok na zatokę Firth of Forth i mosty (od prawej do lewej) Forth Bridge, Forth Road Bridge i Queensferry Crossing; miasto Queensferry po lewej stronie
    (c) Thomas Nugent, CC BY-SA 2.0

    Widok na zatokę Firth of Forth i mosty (od prawej do lewej) Forth Bridge, Forth Road Bridge i Queensferry Crossing; miasto Queensferry po lewej stronie

Uwagi

  1. ↑ Nazwa Queensferry dosłownie oznacza „prom królewski/królowej”.

Przypisy

  1. ↑ a b Search census data – Queensferry (Locality 2010) (ang.). Scotland's Census. [dostęp 2022-05-24].
  2. ↑ Mapa OS Explorer 350 (Edinburgh), Ordnance Survey, ISBN 978-0-319-24601-6 (ang.).
  3. ↑ a b c d e South Queensferry (ang.). Gazetteer for Scotland. [dostęp 2022-05-24].
  4. ↑ Queensferry (ang.). Ainmean-Àite na h-Alba. [dostęp 2022-05-24].
  5. ↑ a b c Queensferry (ang.). Undiscovered Scotland. [dostęp 2022-05-24].

Media użyte na tej stronie

United Kingdom adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the United Kingdom
Église Ste Mary South Queensferry Édimbourg 3.jpg
Autor: Chabe01, Licencja: CC BY-SA 4.0
Église Sainte-Mary, South Queensferry, Édimbourg.
The Queensferry, from the South East engraving by William Miller after C Stanfield.jpg
The Queensferry from the South-east engraving by William Miller after C Stanfield, published in Waverley Novels vol ii (Abbotsford Edition). Walter Scott. Edinburgh and London: Robert Cadell, Houlston & Stoneman 1842 - 1847
Edinburgh UK location map.svg
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0

Blank map of Edinburgh, UK with the following information shown:

  • Administrative borders
  • Coastline, lakes and rivers
  • Roads and railways
  • Urban areas

Equirectangular map projection on WGS 84 datum, with N/S stretched 175%

Geographic limits:

  • West: 3.47W
  • East: 3.05W
  • North: 56.05N
  • South: 55.80N
Clock Tower - geograph.org.uk - 2259453.jpg
(c) Clock Tower by John MacKenzie, CC BY-SA 2.0
Clock Tower Edytuj to w Danych Strukturalnych na Commons
The Forth bridges from the air (geograph 5835049).jpg
(c) Thomas Nugent, CC BY-SA 2.0
The Forth bridges from the air