Rémi Gahutu

Rémi Gahutu (zm. 17 sierpnia 1990 w Dar es Salaam) – burundyjski polityk, członek grupy etnicznej Hutu, założyciel i przywódca radykalnego ugrupowania PALIPEHUTU.

Życiorys

Wywodził się z ludu Hutu, największej grupy etnicznej zamieszkującej Burundi. Urodził się prawdopodobnie w połowie XX wieku. Pochodził z prowincji Muramvya położonej w centralnej części kraju[1].

Po ludobójstwie Hutu, dokonanym w 1972 roku przez rządzącą państwem mniejszość Tutsi, opuścił Burundi i udał się na emigrację do Belgii. Podjął tam studia uwieńczone uzyskaniem dyplomu agronoma[1]. W tym okresie związał się także z lewicową organizacją studencką MEPROBA (Mouvement des Etudiants Progressistes du Burundi)[2]. Później udał się do Rwandy, gdzie objął funkcję sekretarza generalnego TABARA UBURUNDI – niewielkiej marksistowskiej organizacji założonej w 1978 roku przez Gérarda Rushishikarę, działającej w oparciu o diasporę burundyjskich Hutu w Rwandzie i występującej przeciw rządom Tutsi w Burundi[1][3].

W maju 1979 roku TABARA UBURUNDI wywołała skandal dyplomatyczny, dystrybuując w czasie odbywającego się w Kigali szczytu francusko-afrykańskiego ulotki oskarżające rząd w Bużumburze o prześladowanie ludności Hutu. Prezydent Burundi Jean-Baptiste Bagaza demonstracyjnie opuścił szczyt, a władze Rwandy podjęły wkrótce decyzję o wydaleniu wszystkich liderów TABARA UBURUNDI. W gronie deportowanych znalazł się także Gahutu. Po opuszczeniu Rwandy przywódcy organizacji udali się do Tanzanii. Wkrótce wybuchły pomiędzy nimi spory na temat dalszej strategii, co zaowocowało rozłamem w organizacji[4].

18 kwietnia 1980 roku w Mishamo na terytorium Tanzanii, gdzie od 1972 roku funkcjonował jeden z największych obozów dla uchodźców Hutu z Burundi, Gahutu założył ugrupowanie o nazwie Parti de Libération du Peuple Hutu (PALIPEHUTU)[1], które stało się wkrótce najaktywniejszym i najbardziej radykalnym ugrupowaniem Hutu[2][5]. PALIPEHUTU stawiało sobie za cel zdobycie dla Hutu pełnej władzy w Burundi, głosząc jednocześnie radykalny program społeczny. Dużą wagę przykładało również do pielęgnowania pamięci o ludobójstwie 1972 roku. W latach 80. XX wieku Gahutu często podróżował do Europy, szukając wsparcia tamtejszej diaspory Hutu dla swojej sprawy[1].

W marcu 1989 roku Gahutu i czternastu innych działaczy PALIPEHUTU zostali aresztowani przez władze Tanzanii[6]. Prawdopodobnie ich zatrzymanie nastąpiło na skutek nacisków rządu Burundi[7]. Wkrótce Tanzańczycy zwolnili wszystkich aresztowanych, nakazując im jednocześnie opuszczenie kraju. Przywódcy PALIPEHUTU odmówili jednak wyjazdu z Tanzanii, co spowodowało ich ponowne aresztowanie. Gahutu trafił do więzienia Keko w Dar es Salaam[6], gdzie w tajemniczych okolicznościach zmarł 17 sierpnia 1990. Według Amnesty International jego śmierć była spowodowana złymi warunkami bytowymi panującymi w więzieniu oraz brakiem odpowiedniej pomocy medycznej. Wielu Hutu było jednak przekonanych, że Gahutu został potajemnie zamordowany przez burundyjskie tajne służby, wspierane przez rząd Tanzanii oraz niektórych liderów PALIPEHUTU[1][8].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f ICG 2007 ↓, s. 9.
  2. ↑ a b Lemarchand 1996 ↓, s. 144.
  3. ↑ Lemarchand 1996 ↓, s. 144–145.
  4. ↑ Lemarchand 1996 ↓, s. 145.
  5. ↑ Lemarchand 2009 ↓, s. 134.
  6. ↑ a b Malkki 1995 ↓, s. 272–273.
  7. ↑ Lemarchand 1996 ↓, s. 173.
  8. ↑ Malkki 1995 ↓, s. 273.

Bibliografia

  • René Lemarchand: Burundi: Ethnic Conflict and Genocide. Woodrow Wilson Center Press and Cambridge University Press, 1996. ISBN 0-521-56623-1. (ang.)
  • René Lemarchand: The Dynamics of Violence in Central Africa. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2009. ISBN 978-0-8122-4120-4. (ang.)
  • Liisa Malkki: Purity and Exile: Violence, Memory and National Cosmology among Hutu Refugees in Tanzania. Chicago: University of Chicago Press, 1995. (ang.)
  • Burundi: Finalising peace with the FNL. „Africa Report”. 131, 2007-08-28. Nairobi/Brussels: International Crisis Group (ang.).