Róża Thun
(c) Foto-AG Gymnasium Melle, CC BY-SA 3.0 Róża Thun (2014) | |
Pełne imię i nazwisko | Róża Maria Barbara Gräfin von Thun und Hohenstein |
---|---|
Imię i nazwisko urodzenia | Róża Woźniakowska |
Data i miejsce urodzenia | 13 kwietnia 1954 |
Zawód, zajęcie | działaczka polityczna, publicystka |
Alma Mater | |
Stanowisko | dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce (2005–2009), posłanka do Parlamentu Europejskiego VII, VIII i IX kadencji (od 2009) |
Partia | UD, UW, PO, Polska 2050 |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Róża Thun z domu Woźniakowska, właśc. Róża Maria Barbara Gräfin von Thun und Hohenstein[a] (ur. 13 kwietnia 1954 w Krakowie) – polska działaczka organizacji pozarządowych, działaczka polityczna i publicystka. W latach 2005–2009 dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce, od 2009 posłanka do Parlamentu Europejskiego VII, VIII i IX kadencji.
Życiorys
Wykształcenie i działalność do 1991
W 1979 ukończyła filologię angielską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jej praca magisterska poświęcona była dramatom Oscara Wilde’a.
W drugiej połowie lat 70. działała w opozycji demokratycznej w Krakowie. Była związana z dominikańskim duszpasterstwem akademickim Beczka, z którego wywodziła się część późniejszego środowiska Studenckiego Komitetu Solidarności. W okresie 1978–1979 pełniła funkcję rzecznika SKS[1], współpracowała też z Komitetem Obrony Robotników. Wraz m.in. z Józefem Baranem i Bogusławem Sonikiem należała do sygnatariuszy listu do Amnesty International, opisującego represje wobec niezależnych grup studenckich w PRL. W okresie pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w czerwcu 1979 współorganizowała niezależne biuro prasowe[1], w którym m.in. informowała dziennikarzy zachodnich o celach i działalności opozycji demokratycznej oraz o sytuacji Kościoła w Polsce. Zajmowała się organizacją tzw. Uniwersytetu Latającego[1] oraz spotkań dyskusyjnych działaczy opozycyjnych, kolportowała wydawnictwa niezależne.
W latach 1981–1991 przebywała za granicą, głównie w Niemczech, a w okresie 1989–1991 w Nepalu. Była uczestnikiem konferencji we Francji i w Niemczech, poświęconych sytuacji w Polsce i wyjaśniających tło polityczno-społeczne po ogłoszeniu stanu wojennego. Przekazywała m.in. zachodnim mediom informacje o sytuacji politycznej w Polsce, pomagała przebywającym na Zachodzie działaczom „Solidarności”. Współorganizowała i uczestniczyła w transportach humanitarnych do kraju, a także pomagała przy organizacji stoisk wydawnictw drugiego obiegu na Międzynarodowych Targach Książki we Frankfurcie. Z upoważnienia krakowskiego oddziału NSZZ „Solidarność” uczestniczyła w pierwszym (po 13 grudnia 1981) spotkaniu działaczy związku w Brukseli. Zawodowo pracowała jako tłumaczka, była autorką recenzji książek dla Herder Verlag.
Działalność od 1991
Od 1992 do 2005 pełniła funkcję dyrektora generalnego, a następnie prezesa zarządu Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana. W tym czasie była współorganizatorką sieci proeuropejskich organizacji pozarządowych. Pomysłodawczyni konferencji, spotkań naukowych i publicznych (np. tzw. Parada Schumana), imprez masowych, szkoleń i debat organizowanych przez tę fundację. Jest autorką tekstów publicystycznych i wystąpień konferencyjnych w Polsce, Francji, Niemczech i innych krajach europejskich, dotyczących przeważnie tematyki integracji europejskiej, drukowanych w pracach zbiorowych i periodykach[2]. Członek Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie, w latach 2003–2004 wchodziła w skład zarządu tej organizacji. Działaczka Stowarzyszenia Francja-Polska dla Europy, Stowarzyszenia Przyjaciół Muzeum Emeryka Czapskiego w Krakowie oraz Stowarzyszenia Szkoła Liderów.
W latach 90. związana z Unią Demokratyczną i następnie z Unią Wolności (była członkiem rady krajowej tej partii). W latach 1998–2000 sprawowała mandat radnej Gminy Warszawa-Centrum. Wchodziła w skład Narodowej Rady Integracji Europejskiej funkcjonującej przy premierze oraz Grupy Refleksyjnej dla Przyszłości Unii Europejskiej przy prezydencie. Organizowała Forum Świętego Wojciecha oraz zjazd „Dokąd idziesz Europo?” (w 2002 w Gnieźnie). W latach 2002–2003 należała do grupy ekspertów przy przedstawicielu Rady Ministrów do Konwentu Europejskiego, minister Danucie Hübner. W okresie przedreferendalnym w 2003 była inicjatorką i współorganizatorką licznych spotkań publicznych. Wspierała powstawanie szkolnych klubów europejskich oraz szkół noszących imię Roberta Schumana, a także organizowała Inicjatywę Obywatelskiej „TAK w Referendum”. W 2005 objęła stanowisko dyrektora Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce[3], które zajmowała do 2009.
W wyborach w 2009 została wybrana na posłankę do Parlamentu Europejskiego z listy Platformy Obywatelskiej w okręgu obejmującym województwa małopolskie i świętokrzyskie[4]. W lipcu tego samego roku wstąpiła do PO[5]. Po rozwiązaniu przez władze krajowe PO małopolskich struktur była komisarzem krakowskiej PO. Pełniła tę funkcję do marca 2010, gdy nowym przewodniczącym został Łukasz Gibała. W maju tego samego roku bez powodzenia ubiegała się o stanowisko przewodniczącej regionu. W 2014 z powodzeniem ubiegała się o reelekcję w wyborach europejskich, uzyskując mandat deputowanej do PE VIII kadencji[6]. Objęła funkcję przewodniczącej grupy roboczej ds. jednolitego rynku cyfrowego[7]. W Parlamencie Europejskim weszła w skład Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów. Dołączyła również do Spinelli Group, inicjatywy działającej na rzecz federalizacji Unii Europejskiej[8]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 kandydowała z listy komitetu wyborczego Koalicja Europejska ponownie w okręgu wyborczym nr 10 (Kraków), uzyskując po raz kolejny mandat poselski[9]. W lipcu tego samego roku została wybrana na wiceprzewodniczącą Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów[10]. W maju 2021 Róża Thun wystąpiła z Platformy Obywatelskiej[11][12]. W listopadzie 2021 przystąpiła do ugrupowania Polska 2050 oraz do frakcji Odnówmy Europę w PE[13].
W styczniu 2018 eurodeputowany PiS Ryszard Czarnecki porównał ją do szmalcowników[14]. Róża Thun wytoczyła mu powództwo o naruszenie dóbr osobistych. Proces zakończył się we wrześniu 2020, kiedy to Sąd Apelacyjny w Warszawie prawomocnie nakazał Ryszardowi Czarneckiemu przeproszenie eurodeputowanej oraz zapłatę na cel społeczny[15]. Wcześniej w związku z tymi słowami polityk PiS został odwołany ze stanowiska wiceprzewodniczącego Parlamentu Europejskiego[16].
Odznaczenia i wyróżnienia
- Ordery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 2003[17]
- Oficer Orderu Narodowego Zasługi – Francja, 2004
- Oficer Orderu Zasługi Republiki Włoskiej – Włochy, 2005[18]
- Kawaler Legii Honorowej – Francja, 2015[19][20]
- Nagrody i wyróżnienia
Wyróżniona Medalem Europejskim (przyznawanym przez Business Center Club i Urząd Komitetu Integracji Europejskiej), a także Nagrodą „Elle” oraz Nagrodą „Zwierciadła”. W 2008 otrzymała Laur Umiejętności i Kompetencji przyznawany przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach. W 2011 i w 2013[21] zdobyła nagrodę MEP Awards dla najbardziej pracowitych posłów Parlamentu Europejskiego w kategorii rynek wewnętrzny i ochrona konsumentów, a w 2014 otrzymała tę nagrodę w kategorii polityka internetowa[22]. W 2014 otrzymała nagrodę „Polonicus”[23].
Życie prywatne
Córka historyka sztuki Jacka Woźniakowskiego, założyciela wydawnictwa „Znak” i prezydenta Krakowa w latach 1990–1991, oraz Marii Karoliny z domu Plater-Zyberk. Siostra wydawcy Henryka Woźniakowskiego. Prawnuczka ekonomisty Jana Gwalberta Pawlikowskiego i praprawnuczka malarza Henryka Rodakowskiego.
Od 1981 żona Franza Grafa von Thun und Hohenstein (ur. 1948), hrabiego, a następnie księcia w tym rodzie[24]. Matka trzech córek i syna[25].
Zna języki angielski, francuski, niemiecki i włoski[26].
Wyniki w wyborach ogólnopolskich
Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
---|---|---|---|---|---|
2009 | Platforma Obywatelska RP | Parlament Europejski VII kadencji | nr 10 | 153 966 (16,53%)[4] | |
2014 | Platforma Obywatelska RP | Parlament Europejski VIII kadencji | nr 10 | 125 738 (13,74%)[6] | |
2019 | KKW Koalicja Europejska PO PSL SLD.N Zieloni | Parlament Europejski IX kadencji | nr 10 | 219 734 (12,71%)[9] |
Uwagi
- ↑ Na stronach internetowych Instytutu Pamięci Narodowej i Parlamentu Europejskiego dane Róży Thun zostały podane z trzema imionami jako Róża Maria Barbara Gräfin von Thun und Hohenstein (zob. Dane osoby z wykazu osób publicznych. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2014-05-19]. i Skład komisji parlamentarnych. europarl.europa.eu, 2009-07-15. [dostęp 2014-05-19].).
Przypisy
- ↑ a b c Ewa Zając: Róża Woźniakowska-Thun. encysol.pl. [dostęp 2017-07-15].
- ↑ M.in. Wspólny dramat i szansa, [w:] Pamięć wypędzonych. Grass, Beneš i środkowoeuropejskie rozrachunki, Biblioteka „Więzi”, Warszawa 2003, ISBN 83-88032-59-3.
- ↑ Róża Thun została szefową Reprezentacji Komisji Europejskiej w Polsce. ngo.pl, 2005-07-29. [dostęp 2009-06-09].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2009. pkw.gov.pl. [dostęp 2019-05-29].
- ↑ Magdalena Kursa: Róża Thun wstąpiła do PO. gazeta.pl, 2009-07-17. [dostęp 2010-05-01].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2014. pkw.gov.pl. [dostęp 2021-05-24].
- ↑ Róża Thun na czele zmian na rynku cyfrowym w Europie!. rozathun.pl, 2015-03-02. [dostęp 2015-03-02].
- ↑ MEP Spinelli Group. spinelligroup.eu. [dostęp 2017-11-12]. (ang.).
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2019. wybory.gov.pl. [dostęp 2019-05-29].
- ↑ Sukces! Róża Thun od dziś wiceprzewodniczącą komisji IMCO PE!. rozathun.pl, 2019-07-20. [dostęp 2019-07-20].
- ↑ Róża Thun odchodzi z Platformy Obywatelskiej. onet.pl, 2021-05-17. [dostęp 2021-05-17].
- ↑ Róża Thun komentuje odejście z PO. „Moja partia nie miała strategii”. onet.pl, 2021-05-17. [dostęp 2021-05-17].
- ↑ Róża Thun dołącza do ugrupowania Szymona Hołowni. onet.pl, 2021-11-10. [dostęp 2021-11-10].
- ↑ „Podczas wojny mieliśmy szmalcowników, dziś mamy Różę Thun”. Wiceprzewodniczący PE o antypolskim filmie. niezalezna.pl, 2018-01-03. [dostęp 2021-05-24].
- ↑ Mariusz Jałoszewski: Ryszard Czarnecki z PiS przegrał proces z Różą Thun. Ma ją przeprosić za porównanie do szmalcowników. oko.press, 2020-09-29. [dostęp 2021-05-24].
- ↑ Monika Prończuk: Czarnecki odwołany za porównanie Róży Thun do szmalcowników. „Walczyłem o wolność słowa” – tłumaczy. oko.press, 2018-02-07. [dostęp 2021-05-24].
- ↑ M.P. z 2004 r. nr 12, poz. 188.
- ↑ Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 2005-12-27. [dostęp 2017-08-17]. (wł.).
- ↑ Legia Honorowa dla Róży Thun. rozathun.pl, 2015-05-15. [dostęp 2015-03-02].
- ↑ Róża Thun i Karol Modzelewski odznaczeni Orderem Legii Honorowej. interia.pl, 2016-06-21. [dostęp 2016-06-21].
- ↑ MEP Awards 2013 Winners. mepawards.eu. [dostęp 2013-07-25]. (ang.).
- ↑ 2014 winners. mepawards.eu. [dostęp 2014-07-15]. (ang.).
- ↑ Polonicus dla Andżeliki Borys!. znadniemna.pl, 2014-05-15. [dostęp 2022-02-05].
- ↑ Marcin Antosiewicz: Księżna Thun: PiS wprowadza dyktaturę. W Europie apeluję: Nie skreślajcie nas!. newsweek.pl, 2018-07-28. [dostęp 2018-07-31].
- ↑ Marek Minakowski: Róża Maria Woźniakowska h. Prawdzic. sejm-wielki.pl. [dostęp 2018-01-12].
- ↑ Podsumowanie 2014–2019. rozathun.pl, 2019. [dostęp 2019-07-20].
Bibliografia
- Róża Thun und Hohenstein. europarl.europa.eu. [dostęp 2021-06-13].
- Agnieszka Rybak: Róża Europy. polityka.pl, 2006-07-14. [dostęp 2010-05-01].
Linki zewnętrzne
- Róża Thun. rozathun.pl. [dostęp 2019-05-28].
Media użyte na tej stronie
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
(c) Foto-AG Gymnasium Melle, CC BY-SA 3.0
Róza Gräfin von Thun und Hohenstein
Baretka: Order Zasługi Republiki Włoskiej – Oficer (od 2001).
Autor: Tomasz Molina, Licencja: CC BY-SA 4.0
Hanna Gill-Piątek i Róża Thun w trakcie demonstracji przeciwko wprowadzeniu podręcznika "Historia i teraźniejszość" do szkół.
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Podpis Róży Gräfin von Thun und Hohenstein